ସିଂହାରୀ ଶ୍ୟାମସୁନ୍ଦର କର
ଆଦିଗୁରୁ, ଦେଶରଜା, ମଉଡ଼ମଣି ସିଂହାରୀ ଶ୍ୟାମସୁନ୍ଦର କର | |
|---|---|
| ଫାଇଲ:Singhari Shyamasundar Kar.jpg | |
| ଜନ୍ମ | ମଣିକର୍ଣ୍ଣିକା ସାହି, ପୁରୀ |
| ମୃତ୍ୟୁ | ୧୬ ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୯୭୫ |
| ବୃତ୍ତି | ଓଡ଼ିଶୀ ସଙ୍ଗୀତ ଗୁରୁ |
| ପିତାମାତା | ପଦ୍ମାବତୀ |
ସିଂହାରୀ ଶ୍ୟାମସୁନ୍ଦର କର ଜଣେ ଓଡ଼ିଶୀ ସଙ୍ଗୀତଜ୍ଞ[୧], ବିଶିଷ୍ଟ ଓଡ଼ିଶୀ କଣ୍ଠଶିଳ୍ପୀ, ଗୁରୁ ଓ ମର୍ଦ୍ଦଳ ବାଦକ ଥିଲେ । ପୁରୀର ପରମ୍ପରାନୁସାରେ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ପଦ୍ଧତିରେ ମର୍ଦ୍ଦଳ ବାଦନ କରି ଏହାକୁ ଓଡ଼ିଶୀ ସଙ୍ଗୀତର ମୌଳିକ ବାଦ୍ୟଯନ୍ତ୍ର ଭାବେ ପ୍ରଚଳିତ କରାଇପାରିଥିଲେ । ସେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରେ ସିଂହାରୀ ସେବା କରୁଥିବାରୁ ସିଂହାରୀ ଶ୍ୟାମସୁନ୍ଦର କର ନାମରେ ସେ ବେଶି ପରିଚିତ ଥିଲେ ।[୨] ଓଡ଼ିଶୀ ସଙ୍ଗୀତର ପୁନରୁଦ୍ଧାର ତଥା ପ୍ରଚାର ପ୍ରସାର କ୍ଷେତ୍ରରେ ସିଂହାରୀ ଶ୍ୟାମସୁନ୍ଦରଙ୍କର ଅବଦାନ ପ୍ରଥମ ଥିବାରୁ ତାଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଶୀ ସଙ୍ଗୀତର ଆଦିଗୁରୁ ଭାବେ ଜଣାଯାଏ ।
ଜୀବନୀ
ଶ୍ୟାମସୁନ୍ଦର, ପୁରୀର ମଣିକର୍ଣ୍ଣିକା ସାହିରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ପିଲାଦିନରୁ ତାଙ୍କର ସଙ୍ଗୀତ ପ୍ରତି ଆକର୍ଷଣ ରହିଥିଲା । ପିତାମାତାଙ୍କ ମନାକରିବା ସତ୍ତ୍ୱେ ସେ ରାତି ଅନିଦ୍ରା ହୋଇ ସୁଆଙ୍ଗ, ଲୀଳା ଆଦି ଦେଖୁଥିଲେ । କମ ବୟସରୁ ତାଙ୍କର ପିତାଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଯାଇଥିଲା । ସଂସ୍କୃତ ଟୋଲରେ ସେ ପାଠ ପଢ଼ିଥିଲେ ।
ଜଗନ୍ନାଥ ପ୍ରତିହାରୀ, ହରିହର ରାୟଗୁରୁ ଓ ଚିନ୍ତାମଣି ମିଶ୍ର ଆଦି ଗୁରୁଙ୍କଠାରୁ ସେ ଓଡ଼ିଶୀ ସଙ୍ଗୀତ ଓ ମର୍ଦ୍ଦଳ ବାଦନ ଶିକ୍ଷାଲାଭ କରିଥିଲେ । ପୁରୀର କାଳିକାକୋଟ ଥିଲା ତାଙ୍କର ସଙ୍ଗୀତ ସାଧନା କେନ୍ଦ୍ର । ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ସେ ହିନ୍ଦୁସ୍ଥାନୀ ସଙ୍ଗୀତ, ଧ୍ରୁପଦ ଓ ଖୟାଲ ଆଦି ଶିକ୍ଷା କରିଥିଲେ । ସେ ଆକାଶବାଣୀ କଟକ କେନ୍ଦ୍ରର ନିୟମିତ କଣ୍ଠଶିଳ୍ପୀ ଥିଲେ ଓ କଟକ କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ଥାପନ ହେବା ଆଗରୁ ଆକାଶବାଣୀ କଲିକତା କେନ୍ଦ୍ରରେ ସଙ୍ଗୀତ ପରିବେଷଣ କରୁଥିଲେ । ୧୯୫୪ମସିହାରେ ଦିଲ୍ଲୀର ଲାଲ କିଲ୍ଲାଠାରେ ଏକ ସଙ୍ଗୀତ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଯୋଗ ଦେଇ ଓଡ଼ିଶୀ ସଙ୍ଗୀତ ଓ ମର୍ଦ୍ଦଳ ବାଦନ ପରିବେଷଣ କରିଥିଲେ । ନିଜ ଘରେ ସେ "ଶ୍ୟାମସୁନ୍ଦର ସଙ୍ଗୀତ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ" ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରି, ସଙ୍ଗୀତ ଶିକ୍ଷାଦାନ କରୁଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଶିଷ୍ୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କାଶୀନାଥ ପୂଜାପଣ୍ଡା ଓ ଶ୍ୟାମାମଣି ପଟ୍ଟନାୟକ ଅନ୍ୟତମ ଥିଲେ ।[୩]
୧୯୭୫ ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୬ତାରିଖରେ ଶ୍ୟାମସୁନ୍ଦର କର ଇହଲୀଳା ସମ୍ବରଣ କରିଥିଲେ ।[୪]
ଗାୟକୀ
ସିଂହାରୀ ଶ୍ୟାମସୁନ୍ଦର କର ପୁରୀରେ ଜନ୍ମିତ ହୋଇଥିବାରୁ ତାଙ୍କ ଗାୟନ ଶୈଳୀରେ ପୁରୀର ଗଭୀର ଛାପ ରହିଛି । ଏଥିରେ ମୀଂଡ଼ର ପ୍ରୟୋଗ ବହୁଳ ଭାବେ ହୋଇଥାଏ ଓ ତାଳର ବିଶେଷ ପ୍ରୟୋଗ ହୁଏ ।
ଅଧୁନା ୟୁଟ୍ୟୁବରେ ତାଙ୍କର ତିନିଗୋଟି ସଙ୍ଗୀତ ଗ୍ରାମୋଫୋନରୁ ଉଦ୍ଧାର କରାଯାଇ ଛଡ଼ାଯାଇଛି । ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଲା ଦୀନବାନ୍ଧବ ଦଇତାରୀ(ଜଣାଣ) ଓ କବିସୂର୍ଯ୍ୟ ବଳଦେବ ରଥଙ୍କ କିଶୋରୀ ଚମ୍ପୂରୁ ଦୁଇଗୋଟି ଗୀତ - ଛଳବାହିନୀଶ ହେ(ଛ ଗୀତ) ଓ କ୍ଷମାନୁକମ୍ପାଧର ହେ(କ୍ଷ ଗୀତ) ।
ଆଧାର
- ↑ http://odisha.gov.in/culture/dance.htm
- ↑ Bidhu Bhusan Das; Trilochan Misra; Prabhat Nalini Das (1994). Eye to Orissa. Information & Public Relations Department, Government of Orissa.
- ↑ Sruti. P.N. Sundaresan. 2006.
- ↑ "ସିଂହାରୀ ଶ୍ୟାମସୁନ୍ଦର କର". ସମ୍ବାଦ ୧୬/୦୩/୨୦୧୭ ଭୁବନେଶ୍ୱର ସଂସ୍କରଣ ପୃଷ୍ଠା ୨. Retrieved 16 March 2017.