Sojuz TMA-11

Sojuz TMA-11 – załogowa misja rosyjskiego statku kosmicznego Sojuz-TMA w ramach programu Sojuz. W skład załogi weszli astronauci z Ekspedycji 16 Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, oraz pierwszy astronauta z Malezji, który powrócił na pokładzie Sojuza TMA-10 razem z Fiodorem Jurczichinem oraz Olegiem Kotowem.
Statek kosmiczny Sojuz przycumował do ISS 12 października 2007. Do Malenczenki i Whitson dołączył trzeci astronauta – Clayton Anderson, który przebywał na pokładzie ISS od czerwca 2007. W październiku zmienił go Daniel Tani (przybył z misją STS-120). W grudniu zastąpił go z kolei Léopold Eyharts (przyleciał z misją STS-122). W lutym doszło do kolejnej wymiany i na stacji pojawił się Amerykanin Garrett Reisman (STS-123). Whitson i Malenczenko powrócili na Ziemię 19 kwietnia 2008.

Sojuz TMA-11

Dane misji
Indeks COSPAR	2007-045A
Zaangażowani	Rosja
Pojazd
Statek kosmiczny	Sojuz-TMA
Masa pojazdu	ok. 7200 kg
Rakieta nośna	Sojuz-FG
Załoga
Stoją od lewej: Sheikh Muszaphar Shukor, Jurij Malenczenko i Peggy Whitson
Załoga	Jurij Malenczenko (4) – Rosja Peggy Whitson (2) – USA Sheikh Muszaphar Shukor (1) – Malezja
Załoga powrotna	Jurij Malenczenko (4) – Rosja Peggy Whitson (2) – USA Yi So-yeon – Korea Południowa
Start
Początek misji	10 października 2007 13:22:39 UTC Bajkonur
Orbita okołoziemska
Apogeum	338–340 km
Inklinacja orbity	51,64°
Lądowanie
Miejsce lądowania	kazachskie stepy
Lądowanie	19 kwietnia 2008 08:29:44 UTC
Czas trwania misji	191 d 19 h 7 m i 5 s
Liczba okrążeń Ziemi	3028
Program Sojuz

Przebieg misji

• 8 października 2007 – na wyrzutni kosmodromu Bajkonur ustawiono w pozycji startowej rakietę nośną Sojuz-FG wraz ze statkiem kosmicznym Sojuz TMA-11. Komisja Państwowa zatwierdziła ostatecznie dotychczasowe składy załóg: podstawowej i rezerwowej.
• 10 października – start nastąpił o godz. 13.22.39 UTC. Kapsuła z kosmonautami oddzieliła się od ostatniego stopnia rakiety nośnej o 13.31.25 UTC i weszła na orbitę okołoziemską.
• 12 października – o 14.52 UTC doszło do połączenia Sojuza ze stacją kosmiczną przez moduł Zaria. Połączenie odbyło się w systemie automatycznym. O 16.30 UTC astronauci otworzyli właz i przeszli na pokład Międzynarodowej Stacji kosmicznej.
• 13 października – do godzin porannych astronauci przenosili ze statku transportowego Sojuz TMA-11 m.in. aparaturę naukową, dokumentację pokładową i żywność.
• 15 października – astronauci uczestniczyli w konferencji prasowej zorganizowanej dla amerykańskich i malezyjskich dziennikarzy.
• 16 października – rozpoczęto przygotowania Sojuza TMA-10 do powrotu na Ziemię. Zainstalowano w nim m.in. fotel malezyjskiego astronauty.
• 19 października – na pokładzie kompleksu orbitalnego odbyło się uroczyste przekazanie ISS nowej załodze. Po raz pierwszy dowódcą stacji została kobieta – Peggy Whitson.
• 21 października – astronauci odłączyli Sojuza TMA-10.
• 25 października – astronauci przywitali załogę STS-120.
• 5 listopada – wahadłowiec Discovery odcumował od ISS.
• 9 listopada – astronauci Whitson i Malenczenko podczas blisko 7-godzinnego EVA-1 wykonali prace przygotowawcze przed przeniesieniem modułu Harmony z Unity na Destiny.
• 14 listopada – przy użyciu SSRMS pomyślnie przeprowadzono operację przecumowania modułu Harmony na docelowe miejsce tj. do przedniego portu Destiny.
• 20 listopada – Whitson i Tani wykonali EVA-2.
• 24 listopada – Whitson i Tani wykonali EVA-3.
• 18 grudnia – Whitson i Tani wykonali EVA-4.
• 22 grudnia – od stacji odłączył się Progress M-61, który rozpoczął lot autonomiczny. Na orbicie ma pozostać przez kilka miesięcy.
• 26 grudnia – do ISS przycumował statek transportowy Progress M-62, który poza zaopatrzeniem przywiózł także świąteczne prezenty dla astronautów.
• 30 grudnia – z Centrum Kontroli Lotów Dziadek Mróz złożył życzenia załodze stacji.
• 1 stycznia 2008 – załoga trzy razy świętowała Nowy Rok.
• 20 stycznia – Whitson i Tani wykonali EVA-5.
• 9 lutego – wahadłowiec Atlantis (STS-122) podłączył się do ISS.
• 12 lutego – Leopold Eyharts oficjalnie zastąpił w składzie Ekspedycji 16 Daniela Taniego.
• 18 lutego – wahadłowiec Atlantis (STS-122) odcumował od ISS.
• 13 marca – ze stacją połączył się prom Endeavour (STS-123).
• 19 kwietnia – Malenczenko, Whitson oraz Yi So-yeon wylądowali w Kazachstanie. Miejsce lądowania było jednak oddalone o 428 km od planowanego.

Linki zewnętrzne

• Sojuz TMA-11 na stronie Centrum Kierowania Lotem (ros.)
• Soyuz TMA-11. [w:] SpaceFacts [on-line]. (ang.).
• Mark Wade: Soyuz TMA-11. [w:] Encyclopedia Astronautica [on-line]. (ang.).
• Sojuz TMA-11. [w:] Loty kosmiczne [on-line].