Synagoga w Opocznie
Synagoga w Opocznie – synagoga znajdująca się w Opocznie przy ulicy Janasa 13, nad rzeką Wąglanką.
nr rej. A/113 z 28 lutego 2013 (decyzja uchylona)[1] | |
Widok sprzed 1990 | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Budulec |
murowana |
Data budowy |
koniec XVIII wieku |
Data likwidacji | |
Tradycja |
ortodoksyjna |
Obecnie |
fabryka okien |
Położenie na mapie Opoczna | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego | |
Położenie na mapie powiatu opoczyńskiego | |
Położenie na mapie gminy Opoczno | |
51°22′30″N 20°17′20″E/51,375000 20,289000 |
Synagoga została zbudowana po pożarze miasta pod koniec XVIII w. Podczas II wojny światowej mało ucierpiała, miała tylko spalony dach. Po wojnie została przejęta przez Powiatowy Związek Gminnych Spółdzielni, z przeznaczeniem na magazyny zbożowe i budowlane. Ze względu na stan non stop niszczejącej synagogi w późniejszym okresie magazynów już w niej nie było.
W 1958 synagogę przebudowano na kino Tęcza, które funkcjonowało do lat 90. XX w. Podczas przebudowy m.in. zamurowano okna oraz usunięto czterofilarową bimę. W latach 90. XX w. przekazana Gminie Żydowskiej. Obecnie w rękach prywatnych, znajduje się w niej zakład przemysłowy[2][3].
Architektura
edytujMurowany budynek synagogi wzniesiono na planie prostokąta. Ściany zewnętrzne od poziomu parapetów podzielono parami lizen. Wysokie okna, w ścianie tylnej sali trzy. Nad oknami w każdym przęśle okulus. Na parterze, we wschodniej części, znajdowała się główna sala modlitewna na planie zbliżonym do kwadratu. W zachodniej części sień i izba, nad którymi mieścił się babiniec. Półkolista nisza w ścianie wschodniej służyła jako aron ha-kodesz. Wojnę przetrwała znaczna część wyposażenia synagogi, m.in. w bardzo dobrym stanie bima, którą zniszczono dopiero podczas adaptacji synagogi na kino. Zachował się wystrój zewnętrzny, a wewnątrz polichromowany strop, zasłonięty podwieszanym sufitem[2].
Przypisy
edytuj- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 55 [dostęp 2019-04-19] .
- ↑ a b Maria Piechotka i Kazimierz Piechotka: Bramy Nieba Bóżnice murowane na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej. Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata i Muzeum Historii Żydów Polskich POLINWarszawa, 2017, s. 475-476, język polski, ISBN 978-83-942344-2-3
- ↑ Synagoga.. www.opoczno.pl. [dostęp 2022-11-20].
Linki zewnętrzne
edytuj- Synagoga w Opocznie na portalu Wirtualny Sztetl