Witold Nawrocki
Witold Antoni Nawrocki (ur. 7 sierpnia 1934 w Poznaniu, zm. 19 października 2013 w Warszawie) – polski historyk literatury, krytyk literacki, eseista i tłumacz, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach i innych uczelni, profesor nauk humanistycznych, działacz komunistyczny, w PRL zwolennik tłumienia wolności twórczej.
Życiorys
edytujSyn Antoniego i Wandy[1]. W 1958 ukończył studia filologiczne w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Katowicach, w której był zatrudniony w latach 1958–1962. W 1976 uzyskał stopień doktora habilitowanego, a w 1984 tytuł profesora nadzwyczajnego[1].
W latach 1962–1973 pełnił funkcję zastępcy redaktora naczelnego Wydawnictwa „Śląsk” w Katowicach, w latach 1967–1971 kierownika literackiego Teatru im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach[1]. W latach 1966–1970 był członkiem redakcji „Miesięcznika Literackiego”[1].
Od 1972 do 1981 był zatrudniony w Uniwersytecie Śląskim, gdzie pełnił funkcję prodziekana Wydziału Filologicznego (1974–1977) i dziekana tego wydziału (1977–1980). Był tam twórcą i kierownikiem Zakładu Teorii Kultury i Polityki Kulturalnej (1973–1981)[2].
W okresie stanu wojennego (1982) członek komisji weryfikującej pracowników Śląskiego Instytutu Naukowego w Katowicach.
W 1984 był dyrektorem Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk. W latach 1986–1990 był profesorem i kierownikiem Zakładu Podstawowych Problemów Kultury w Akademii Nauk Społecznych przy Komitecie Centralnym Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[1].
W 1961 wstąpił do PZPR. W latach 1979–1980 był konsultantem w Instytucie Podstaw Marksizmu i Leninizmu przy Komitecie Centralnym PZPR w Warszawie[1]. Od 15 lutego 1983 do 24 lipca 1986 kierownik Wydziału Kultury KC PZPR.
W 1983 wybrany w skład Krajowej Rady Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. W latach 1986–1988 członek Prezydium Społecznego Komitetu Odnowy Starego Miasta Zamościa[3]. W latach 1986–1989 był członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Grunwaldzkiego.
W latach 1986–1990 był redaktorem naczelnym tygodnika „Kultura”[1].
Został członkiem Komitetu Słowianoznawstwa PAN. Od 1982 członek Narodowej Rady Kultury[1].
W okresie PRL publicznie opowiadał się za ograniczaniem wolności wypowiedzi twórców kultury[4]. Kazimierz Orłoś określił go jako „czołowego krytyka literackiego pozostającego na usługach władzy”[5].
Zmarł 19 października 2013. Został pochowany 25 października 2013 na Centralnym Cmentarzu Komunalnym w Katowicach ul. Murckowskiej[6].
Wybrane publikacje
edytuj- Działalność oświatowa i literacka Juliusza Ligonia, Katowice 1962
- Jan Kupiec - poeta z łąki, Katowice 1963
- Katowickie środowisko literackie w latach 1945-1967 (współautor: Mirosław Fazan), Katowice 1969
- Trwanie i powrót. Szkice o literaturze Ziem Zachodnich, Poznań 1969
- Paukszta, Warszawa 1976
Odznaczenia i nagrody
edytuj- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- Złoty Krzyż Zasługi[2]
- Złota honorowa odznaka Trybuny Robotniczej (1978)[7]
- Nagroda im. Karola Miarki (1984)[8]
Życie prywatne
edytujJego synem jest socjolog Tomasz Nawrocki.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL: Witold Antoni Nawrocki. ipn.gov.pl. [dostęp 2020-05-01].
- ↑ a b Witold Nawrocki. 22 października 2013. [dostęp 2016-08-16].
- ↑ Społeczny Komitet Odnowy Starego Miasta. zamosciopedia.pl. [dostęp 2020-05-01].
- ↑ 26 czerwca 1983 r. "Życie Literackie" o "swobodzie wypowiedzi". interia.pl, 26 czerwca 2017. [dostęp 2018-04-28].
- ↑ Kazimierz Orłoś, Dzieje człowieka piszącego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2019, s. 434.
- ↑ Witold Nawrocki. nekrologi.wyborcza.pl, 22 października 2013. [dostęp 2020-05-01].
- ↑ Wręczenie złotych odznak "TR" [w:] "Trybuna Robotnicza", nr 132, 12 czerwca 1978, s. 1/
- ↑ Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego , Wyróżnieni Nagrodą im. Karola Miarki [online] [dostęp 2016-11-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-03] .