Bar (Czarnogóra): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Szablon koordynat |
Stari Bar to odrębna miejscowość |
||
(Nie pokazano 39 wersji utworzonych przez 25 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
⚫ | |||
{{koordynaty|42° 5' 28.358" N 19° 5' 23.654" E }} |
|||
{{Miejscowość infobox |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
{{Jednostka administracyjna infobox |
|||
|nazwa |
|nazwa oryginalna = {{k|sr|Бар}} |
||
| |
|zdjęcie = |
||
| |
|opis zdjęcia = |
||
| |
|herb = Coat of Arms of Bar.png |
||
| |
|flaga = Flag of Bar, Montenegro.svg |
||
| |
|dopełniacz nazwy = Baru |
||
| |
|państwo = MNE |
||
|1. jednostka administracyjna = [[Gmina Bar|Bar]] |
|||
|flaga = Flag of Bar, Montenegro.svg |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
| |
|zarządzający = |
||
| |
|powierzchnia = |
||
| |
|wysokość = |
||
| |
|rok = 2011 |
||
|liczba ludności = 13 503{{r|stat}} |
|||
|zarządzający = Žarko Pavićević<br />([[Demokratyczna Partia Socjalistów Czarnogóry|DPS]] – [[Socjaldemokratyczna Partia Czarnogóry|SDP]]) |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
| |
|numer kierunkowy = + 382 30 |
||
| |
|kod pocztowy = 85000 |
||
| |
|tablice rejestracyjne = BR |
||
|strefa czasowa = UTC+1 ([[Czas środkowoeuropejski|CET]]), UTC+2 ([[Czas środkowoeuropejski letni|CEST]]) |
|||
⚫ | |||
| |
|współrzędne = 42.10°N 19.10°E |
||
| |
|commons = Category:Bar, Montenegro |
||
| |
|www = http://www.bar.me |
||
|adres urzędu = |
|||
|plan = |
|||
|mapa = Montenegro Bar.png |
|||
|nazwa mapy = Czarnogóry |
|||
|współrzędne = 42°93'N 19°10'E |
|||
|commons = Category:Bar, Montenegro |
|||
|www = http://www.bar.me |
|||
}} |
}} |
||
[[Plik: |
[[Plik:Cerkiew w Barze.jpg|mały|247x247px|Cerkiew św. Jana Włodzimierza w Barze]] |
||
⚫ | |||
[[Plik:Pałac króla Mikołaja w Barze.JPG|mały|Pałac króla Mikołaja]] |
|||
[[Plik:Promenada w Barze.JPG|mały|Promenada w Barze]] |
|||
'''Bar''' ([[Cyrylica serbska|cyr.]] Бар, [[język włoski|wł.]] ''Antivari'') – [[Miasta w Czarnogórze|miasto]] w południowej [[Czarnogóra|Czarnogórze]], siedziba [[Gmina Bar|gminy Bar]]. |
|||
== Geografia == |
|||
[[Plik:Krzyz w barze.jpg|thumb|250px|Miejsce przyszłej budowy cerkwi]] |
|||
Bar leży nad [[Morze Adriatyckie|Morzem Adriatyckim]]. Stanowi duży ośrodek komunikacyjny, z uwagi na: zlokalizowany tu największy port morski w Czarnogórze (i zarazem jeden z najważniejszych portów morskich byłej [[Jugosławia|Jugosławii]]), stację końcową [[Linia kolejowa Belgrad – Bar|linii kolejowej z Belgradu i Podgoricy]] oraz przebiegającą przez miejscowość [[E851 (trasa europejska)|trasę europejską E851]] (fragment [[Magistrala Adriatycka|Magistrali Adriatyckiej]]). Posiada połączenia promowe z portami [[Ankona]] i [[Bari]] po drugiej stronie Adriatyku. Główny kurort turystyczny ''Riwiery Barskiej'' i jeden z największych ośrodków turystycznych czarnogórskiego wybrzeża. Dzieli się na Stary Bar i Nowy Bar<ref>{{Cytuj |autor = Agnieszka Szymańska (turystyka) |tytuł = Czarnogóra. Przewodnik |data = 2009 |data dostępu = 2020-02-16 |isbn = 978-83-89188-89-2 |wydawca = Oficyna Wydawnicza Rewasz |s = s. 168-171 |url = https://books.google.pl/books?id=MR6uF18cwkIC&pg=RA1-PA234&dq=bar+czarnog%C3%B3ra+zabytki&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwj_8cnNw9bnAhWSposKHUdbDDEQ6AEIKTAA#v=onepage&q=bar%20&f=false |język = pl}}</ref>. |
|||
⚫ | |||
== Historia == |
|||
'''Bar''' ([[język czarnogórski|czarnogórski]] Бар, dawniej włoskie Antivari) – miasto i gmina miejska w [[Czarnogóra|Czarnogórze]], nad [[Morze Adriatyckie|Adriatykiem]], liczące około 13 tysięcy mieszkańców. Ważny ośrodek komunikacyjny ze względu na największy port morski w Czarnogórze (i zarazem jeden z najważniejszych portów morskich byłej [[Jugosławia|Jugosławii]]), połączenia promowe z portami [[Ankona]] i [[Bari]] po drugiej stronie [[Morze Adriatyckie|Adriatyku]] oraz początek linii kolejowej łączącej [[Belgrad]] i [[Podgorica|Podgoricę]] z wybrzeżem. Dzieli się na Stary i Nowy Bar. |
|||
{{osobny artykuł|Stari Bar}} |
|||
⚫ | Za czasów rzymskich była tu osada Antibarum, nazwana tak z powodu swojego położenia naprzeciw [[Włochy|włoskiego]] miasta Bari. W kronikach Bar pojawił się dopiero około X-XI stulecia, jako Antibareos i Antibaros. W latach 1247–1252 biskupem miasta był [[Giovanni da Pian del Carpine|Jan di Piano Carpini]]. Na początku XVI wieku Bar podbity został przez Turków, którzy zbudowali tu twierdzę, którą Czarnogórcy odzyskali dopiero w 1878 roku{{r|elementy Kolumber pl}}. |
||
⚫ | Miasto ucierpiało wskutek trzęsienia ziemi w 1979. Od tego kataklizmu stara część miasta została opuszczona. Mimo atrakcyjności turystycznej zrujnowanej starówki od kilku lat trwają powolne prace mające na celu podniesienie Starego Baru z gruzów. Obecnie w Starym Barze znajduje się jedno z najlepiej zachowanych miast warownych, którego powstanie datuje się na VI w. Całość zajmuje spory teren, stanowiący zwartą, otoczoną murami, malowniczo położoną na wzniesieniu, urbanistycznie ciekawą całość. Istnieją tu dziesiątki budowli w różnym stanie zachowania. Stary Bar był zamieszkany i przebudowywany przez przeszło tysiąc lat, zwiedzić tu można np. kamienną wieżę zegarową z XIX w. Istnieje też dobrze zachowany turecki [[Barski akvadukt|akwedukt]], doprowadzający wodę do miasta z pobliskich gór{{r|Stary Bar Czarnogóra zabytki}}. Najstarsze zabytki znalezione tu datują się z czasów rzymskich. |
||
⚫ | Za czasów rzymskich była tu osada Antibarum, nazwana tak z powodu swojego położenia naprzeciw miasta |
||
⚫ | Miasto ucierpiało wskutek trzęsienia ziemi w 1979 |
||
W miejscowości tej znajduje się 9 szkół podstawowych. |
|||
== Ludność == |
== Ludność == |
||
W 2011 roku liczyło 13 503 mieszkańców{{r|stat}}. |
|||
Bar jest miastem gminnym, w którego skład wchodzi między innymi [[Sutomore]]. Według spisu ludności z 2003 gminę Bar zamieszkuje 40 037 mieszkańców, a miasto Bar 13 719 mieszkańców. |
|||
Ludność miasta Bar: |
|||
* 1981 – 6742 |
* 1981 – 6742 |
||
* 1991 – 10 971 |
* 1991 – 10 971 |
||
* 2003 – 13 719 |
* 2003 – 13 719 |
||
⚫ | |||
Ludność gminy Bar: |
|||
⚫ | |||
* 1953 – 23 009 |
|||
* 1961 – 24 587 |
|||
* 1971 – 27 580 |
|||
* 1981 – 32 535 |
|||
* 1991 – 37 321 |
|||
* 2003 – 40 037 |
|||
'''Narodowości (1961-2003)''' |
'''Narodowości (1961-2003)''' |
||
Linia 70: | Linia 57: | ||
!2003<br />% |
!2003<br />% |
||
|- |
|- |
||
|[[Czarnogórcy]]||21 844<br />88,87%||17 769<br />64,42%||20 899<br />64,23%||18 989<br />50,86%||18 919<br />47,25% |
|[[Czarnogórcy]] || 21 844<br />88,87% || 17 769<br />64,42% || 20 899<br />64,23% || 18 989<br />50,86% || 18 919<br />47,25% |
||
|- |
|- |
||
|[[Serbowie]]||387<br />1,61%||1 208<br />4,37%||1 263<br />3,88%||3 597<br />9,63%||11 084<br />27,68% |
|[[Serbowie]] || 387<br />1,61% || 1 208<br />4,37% || 1 263<br />3,88% || 3 597<br />9,63% || 11 084<br />27,68% |
||
|- |
|- |
||
|[[Albańczycy]]||1 919<br />7,8%||4 273<br />15,49%||4 109<br />12,62%||4 672<br />12,51%||3 046<br />7,61% |
|[[Albańczycy]] || 1 919<br />7,8% || 4 273<br />15,49% || 4 109<br />12,62% || 4 672<br />12,51% || 3 046<br />7,61% |
||
|- |
|- |
||
|[[Muzułmanin|Muzułmanie]]||10<br />0,04%||2 701<br />9,79%||2 242<br />6,89%||5 178<br />13,87%||2 575<br />6,43% |
|[[Muzułmanin|Muzułmanie]] || 10<br />0,04% || 2 701<br />9,79% || 2 242<br />6,89% || 5 178<br />13,87% || 2 575<br />6,43% |
||
|- |
|- |
||
|[[ |
|[[Boszniacy]] || b.d.<br />b.d. || b.d.<br />b.d. || b.d.<br />b.d. || b.d.<br />b.d. || 919<br />2,3% |
||
|- |
|- |
||
|[[Chorwaci]]||266<br />1,08%||273<br />0,98%||231<br />0,71%||191<br />0,51%||259<br />0,65% |
|[[Chorwaci]] || 266<br />1,08% || 273<br />0,98% || 231<br />0,71% || 191<br />0,51% || 259<br />0,65% |
||
|- |
|- |
||
|[[Jugosłowianie]]||46<br />0,18%||955<br />3,46%||3 054<br />9,38%||2 719<br />7,28%||163<br />0,41% |
|[[Jugosłowianie]] || 46<br />0,18% || 955<br />3,46% || 3 054<br />9,38% || 2 719<br />7,28% || 163<br />0,41% |
||
|- |
|- |
||
|inni||115<br />0,42%||401<br />1,49%||737<br />2,29%||1 985<br />5,34%||600<br />1,5% |
|inni || 115<br />0,42% || 401<br />1,49% || 737<br />2,29% || 1 985<br />5,34% || 600<br />1,5% |
||
|- |
|- |
||
|niezdecydowani||b.d.<br />b.d.||b.d.<br />b.d.||b.d.<br />b.d.||b.d.<br />b.d.||1 584<br />3,96% |
|niezdecydowani || b.d.<br />b.d. || b.d.<br />b.d. || b.d.<br />b.d. || b.d.<br />b.d. || 1 584<br />3,96% |
||
|- |
|- |
||
|brak danych||b.d.<br />b.d.||b.d.<br />b.d.||b.d.<br />b.d.||b.d.<br />b.d.||888<br />2,22% |
|brak danych || b.d.<br />b.d. || b.d.<br />b.d. || b.d.<br />b.d. || b.d.<br />b.d. || 888<br />2,22% |
||
|- |
|- |
||
|'''Razem'''||'''24 587'''<br />100%||'''27 580'''<br />100%||'''32 535'''<br />100%||'''37 331'''<br />100%||'''40 037'''<br />100% |
|'''Razem''' || '''24 587'''<br />100% || '''27 580'''<br />100% || '''32 535'''<br />100% || '''37 331'''<br />100% || '''40 037'''<br />100% |
||
⚫ | |||
== Podział administracyjny == |
|||
Gmina Bar podzielona jest na 12 okręgów i 83 osady: |
|||
{|class=wikitable |
|||
!Okręg||Osady |
|||
|- |
|||
|Bar I || miasto Bar |
|||
|- |
|||
|Bar II || [[Polje, Czarnogóra|Polje]], [[Burtaiši]], [[Čeluga]], część [[Rene, Czarnogóra|Rene]]; |
|||
|- |
|||
|Bar III || część [[Bjeliša]], [[Sokolana]], [[Stara ambulanta]], [[zgrade Prvoborca]]; |
|||
|- |
|||
|Bar IV || [[Popovići]], część [[Bjeliša]], [[Ahmetov Brijeg]], [[Vuletića Brijeg]], część [[Rene, Czarnogóra|Rene]] i [[Trsanj]] |
|||
|- |
|||
|Bar V || [[Sustaš]], [[Zupci]], [[Marovići]], [[Tuđemili]] |
|||
|- |
|||
|[[Šušanj]] || [[Zukotrlica]], [[Novi Pristan]], [[Zeleni Pojas]], [[Ilino, Czarnogóra|Ilino]], [[Šušanj]], [[Carevići]], [[Vitići]] i [[Paladini]] |
|||
|- |
|||
|[[Sutomore]] || [[Brca]], [[Zelen]], [[Obala Željezničke Kolonije]], [[Mirosica I]], [[Turke]], [[Pobrdje]], [[Gorelac]], [[Miljevci]], [[Sozina]], [[Zankovići]], [[Suvi Potok]], [[Mirosica II]], [[Zgrade]], [[Bjelila]], [[Papani]], [[Haj-Nehaj]], [[Zagrađe]], [[Mišići]], [[Đurmani]] i [[Čanj]] |
|||
|- |
|||
|[[Stary Bar]] || [[Stary Bar]], [[Baukovo]], [[Belveder]], [[Velembusi]], [[Gretva]], [[Brbot]], [[Turčini]], [[Menke]], [[Mikulići]], [[Podgrad]], [[Bartula]], [[Rap, Czarnogóra|Rap]], [[Gornja Poda]] i [[Donja Poda]], [[Tomba]], [[Gornje Zaljevo]] i [[Donje Zaljevo]] |
|||
|- |
|||
|[[Mrkojevići|Mrko(je)vići]] || [[Pečurice]], [[Dobra Voda]], [[Grdovići]], [[Pelinkovići]], [[Dabežići]], [[Velje Selo]], [[Kunje]], [[Gorana|Velja Gorana]] i [[Gorana|Mala Gorana]] |
|||
|- |
|||
|[[Krajina, Czarnogóra|Krajina]] || [[Arbneš]], [[Veliki Ostros]], [[Mali Ostros]], [[Martići]], [[Kostanjica]], [[Bobovište]], [[Ckla]], [[Tejani]] |
|||
|- |
|||
|[[Šestan]] || [[Livari]], [[Gornja i Donja Briska]], [[Gornji Murići]], [[Donji Murići]], [[Besa, Czarnogóra|Besa]], [[Pinčići]], [[Bapsulj]], [[Šestan]] |
|||
|- |
|||
|[[Crmnica]] || [[Virpazar]], [[Orahovo]], [[Bračeni]], [[Mikovici]], [[Zabes]], [[Boljevići]], [[Sotonići]], [[Bukovik]], [[Mačuge]], [[Dupilo]], [[Popratnica]], [[Komarno, Czarnogóra|Komarno]], [[Trnovo]], [[Gornji Brčeli]], [[Donji Brčeli]], [[Brijege]], [[Ovtočići]], [[Tomići]], [[Utrg]], [[Godinje]], [[Seoča]], [[Krnjice]], [[Limljani]], [[Gluhi Do]] |
|||
|} |
|} |
||
== Miasta partnerskie == |
== Miasta partnerskie == |
||
*{{Flaga|SRB}} [[Bor ( |
* {{Flaga|SRB}} [[Bor (Serbia)|Bor]], [[Serbia]] |
||
== Sport == |
== Sport == |
||
W |
W 2013 miasto było gospodarzem [[Mistrzostwa Europy Kadetek w Piłce Siatkowej 2013|siatkarskich Mistrzostw Europy Kadetek]]. |
||
== Zobacz też == |
|||
* [[Bar (stacja kolejowa w Czarnogórze)|Bar (stacja kolejowa)]] |
|||
* [[Filin Tuz]] (szczyt) |
|||
⚫ | |||
{{Przypisy| |
|||
<ref name="elementy Kolumber pl">{{cytuj|url=http://kolumber.pl/elementy/show/golist:80826/page:16|tytuł=elementy - Kolumber.pl|opublikowany=kolumber.pl|język=pl|data dostępu=2017-11-22}}</ref> |
|||
<ref name="Stary Bar Czarnogóra zabytki">{{cytuj|url=http://czarnogora.kissdesign.pl/50/stary-bar-czarnogora/|tytuł=Stary Bar - Czarnogóra - zabytki, opinie, zdjęcia, wycieczki | Czarnogóra - dojazd, pogoda, zdjęcia|opublikowany=czarnogora.kissdesign.pl|data dostępu=2017-11-22|archiwum=https://web.archive.org/web/20170726061216/http://czarnogora.kissdesign.pl/50/stary-bar-czarnogora/|zarchiwizowano=2017-07-26}}</ref> |
|||
<ref name="stat">{{cytuj stronę|url=http://monstat.org/userfiles/file/popis2011/podaci%20naselja/Tabela%20N1.xls|tytuł=Stanovništvo prema nacinalnoj odnosno etničkoj pripadnosti po naseljima|opublikowany=Monstat|język=sr|data dostępu=2019-09-24}}</ref> |
|||
⚫ | |||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
||
* [http://www.bar.me Oficjalna strona miasta (''cg'' i ''en'')] |
* [http://www.bar.me Oficjalna strona miasta (''cg'' i ''en'')] |
||
{{ |
{{Gmina Bar}} |
||
{{Czarnogóra}} |
|||
{{Kontrola autorytatywna}} |
|||
⚫ | |||
[[Kategoria: |
[[Kategoria:Bar (Czarnogóra)| ]] |
||
[[Kategoria: |
[[Kategoria:Miasta w Czarnogórze]] |
||
[[Kategoria:Miejscowości w gminie Bar]] |
Aktualna wersja na dzień 19:40, 9 kwi 2024
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Gmina | |||||
Populacja (2011) • liczba ludności |
| ||||
Nr kierunkowy |
+ 382 30 | ||||
Kod pocztowy |
85000 | ||||
Tablice rejestracyjne |
BR | ||||
Strefa czasowa | |||||
Położenie na mapie Czarnogóry | |||||
42°06,0′N 19°06,0′E/42,100000 19,100000 | |||||
Strona internetowa |
Bar (cyr. Бар, wł. Antivari) – miasto w południowej Czarnogórze, siedziba gminy Bar.
Geografia[edytuj | edytuj kod]
Bar leży nad Morzem Adriatyckim. Stanowi duży ośrodek komunikacyjny, z uwagi na: zlokalizowany tu największy port morski w Czarnogórze (i zarazem jeden z najważniejszych portów morskich byłej Jugosławii), stację końcową linii kolejowej z Belgradu i Podgoricy oraz przebiegającą przez miejscowość trasę europejską E851 (fragment Magistrali Adriatyckiej). Posiada połączenia promowe z portami Ankona i Bari po drugiej stronie Adriatyku. Główny kurort turystyczny Riwiery Barskiej i jeden z największych ośrodków turystycznych czarnogórskiego wybrzeża. Dzieli się na Stary Bar i Nowy Bar[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
- Osobny artykuł:
Za czasów rzymskich była tu osada Antibarum, nazwana tak z powodu swojego położenia naprzeciw włoskiego miasta Bari. W kronikach Bar pojawił się dopiero około X-XI stulecia, jako Antibareos i Antibaros. W latach 1247–1252 biskupem miasta był Jan di Piano Carpini. Na początku XVI wieku Bar podbity został przez Turków, którzy zbudowali tu twierdzę, którą Czarnogórcy odzyskali dopiero w 1878 roku[3].
Miasto ucierpiało wskutek trzęsienia ziemi w 1979. Od tego kataklizmu stara część miasta została opuszczona. Mimo atrakcyjności turystycznej zrujnowanej starówki od kilku lat trwają powolne prace mające na celu podniesienie Starego Baru z gruzów. Obecnie w Starym Barze znajduje się jedno z najlepiej zachowanych miast warownych, którego powstanie datuje się na VI w. Całość zajmuje spory teren, stanowiący zwartą, otoczoną murami, malowniczo położoną na wzniesieniu, urbanistycznie ciekawą całość. Istnieją tu dziesiątki budowli w różnym stanie zachowania. Stary Bar był zamieszkany i przebudowywany przez przeszło tysiąc lat, zwiedzić tu można np. kamienną wieżę zegarową z XIX w. Istnieje też dobrze zachowany turecki akwedukt, doprowadzający wodę do miasta z pobliskich gór[4]. Najstarsze zabytki znalezione tu datują się z czasów rzymskich.
Ludność[edytuj | edytuj kod]
W 2011 roku liczyło 13 503 mieszkańców[1].
- 1981 – 6742
- 1991 – 10 971
- 2003 – 13 719
- 2011 – 17 727
Narodowości (1961-2003)
Grupa etniczna | 1961 % |
1971 % |
1981 % |
1991 % |
2003 % |
---|---|---|---|---|---|
Czarnogórcy | 21 844 88,87% |
17 769 64,42% |
20 899 64,23% |
18 989 50,86% |
18 919 47,25% |
Serbowie | 387 1,61% |
1 208 4,37% |
1 263 3,88% |
3 597 9,63% |
11 084 27,68% |
Albańczycy | 1 919 7,8% |
4 273 15,49% |
4 109 12,62% |
4 672 12,51% |
3 046 7,61% |
Muzułmanie | 10 0,04% |
2 701 9,79% |
2 242 6,89% |
5 178 13,87% |
2 575 6,43% |
Boszniacy | b.d. b.d. |
b.d. b.d. |
b.d. b.d. |
b.d. b.d. |
919 2,3% |
Chorwaci | 266 1,08% |
273 0,98% |
231 0,71% |
191 0,51% |
259 0,65% |
Jugosłowianie | 46 0,18% |
955 3,46% |
3 054 9,38% |
2 719 7,28% |
163 0,41% |
inni | 115 0,42% |
401 1,49% |
737 2,29% |
1 985 5,34% |
600 1,5% |
niezdecydowani | b.d. b.d. |
b.d. b.d. |
b.d. b.d. |
b.d. b.d. |
1 584 3,96% |
brak danych | b.d. b.d. |
b.d. b.d. |
b.d. b.d. |
b.d. b.d. |
888 2,22% |
Razem | 24 587 100% |
27 580 100% |
32 535 100% |
37 331 100% |
40 037 100% |
Miasta partnerskie[edytuj | edytuj kod]
Sport[edytuj | edytuj kod]
W 2013 miasto było gospodarzem siatkarskich Mistrzostw Europy Kadetek.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Bar (stacja kolejowa)
- Filin Tuz (szczyt)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Stanovništvo prema nacinalnoj odnosno etničkoj pripadnosti po naseljima. Monstat. [dostęp 2019-09-24]. (serb.).
- ↑ Agnieszka Szymańska , Czarnogóra. Przewodnik, Oficyna Wydawnicza Rewasz, 2009, s. 168-171, ISBN 978-83-89188-89-2 [dostęp 2020-02-16] (pol.).
- ↑ elementy - Kolumber.pl [online], kolumber.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
- ↑ Stary Bar - Czarnogóra - zabytki, opinie, zdjęcia, wycieczki | Czarnogóra - dojazd, pogoda, zdjęcia [online], czarnogora.kissdesign.pl [dostęp 2017-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-26] .