Niecierpek: Różnice pomiędzy wersjami
Wygląd
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m robot dodaje: ja:インパチェンス |
drobne redakcyjne, grafika, WP:SK |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Roślina infobox |
{{Roślina infobox |
||
| nazwa = Niecierpek |
| nazwa = Niecierpek |
||
| obrazek = |
| obrazek = HK Plant Green Leaves 3.JPG |
||
| opis obrazka = [[Niecierpek drobnokwiatowy]] |
| opis obrazka = [[Niecierpek drobnokwiatowy]] |
||
| system = Reveala |
| system = Reveala |
||
Linia 12: | Linia 12: | ||
| rodzaj = niecierpek |
| rodzaj = niecierpek |
||
| łacina = Impatiens |
| łacina = Impatiens |
||
| autor = [[Karol Linneusz|L.]] |
| autor = [[Karol Linneusz|L.]] |
||
| cytat=[[Species Plantarum|Sp. Pl. 937. |
| cytat=[[Species Plantarum|Sp. Pl. 937. 1753]] |
||
| commons = Category:Impatiens |
| commons = Category:Impatiens |
||
}} |
}} |
||
[[Plik:Balsam I IMG 9566.jpg|250px|thumb|Niecierpek balsamina]] |
|||
'''Niecierpek''' (''Impatiens'' [[Karol Linneusz|L.]]) – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[roślina zielna|roślin zielnych]] z rodziny [[niecierpkowate|niecierpkowatych]]. Obejmuje ok. 450 gatunków występujących przede wszystkim na obszarach tropikalnych. W [[Polska|Polsce]] w stanie naturalnym i w uprawie jako [[rośliny ozdobne]] występuje kilka gatunków. |
'''Niecierpek''' (''Impatiens'' [[Karol Linneusz|L.]]) – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[roślina zielna|roślin zielnych]] z rodziny [[niecierpkowate|niecierpkowatych]]. Obejmuje ok. 450 gatunków występujących przede wszystkim na obszarach tropikalnych. W [[Polska|Polsce]] w stanie naturalnym i w uprawie jako [[rośliny ozdobne]] występuje kilka gatunków. |
||
[[gatunek typowy|Gatunkiem typowym]] jest ''[[Impatiens noli-tangere |
[[gatunek typowy|Gatunkiem typowym]] jest ''[[Impatiens noli-tangere]] '' L.<ref name=A>{{Cytuj stronę |url=http://botany.si.edu/ing/ |tytuł=Index Nominum Genericorum|data dostępu =2009-02-05}}</ref>. |
||
=== Systematyka === |
=== Systematyka === |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
* ''Balsamina'' Mill. |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
*''Balsamina'' Mill. ([[synonim|syn. taksonomiczny]]) |
|||
Gromada [[okrytonasienne]] (''Magnoliophyta'' Cronquist), podgromada ''[[Magnoliophytina]]'' Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa ''[[Rosopsida]]'' Batsch, podklasa [[różowe]] (''Rosidae'' Takht.), nadrząd ''Geranianae'', rząd [[niecierpkowce]] (''Balsaminales'' Lindl., podrząd ''Balsaminineae'' Engl.), rodzina [[niecierpkowate]] (''Balsaminaceae'' A. Rich. in Bory), rodzaj niecierpek ''Impatiens'' L.)<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.crescentbloom.com/Plants/Genus/I/M/Impatiens.htm |tytuł=Systematyka rodzaju ''Impatiens'' |autor =Crescent Bloom |opublikowany=The Compleat Botanica | data dostępu= |
Gromada [[okrytonasienne]] (''Magnoliophyta'' Cronquist), podgromada ''[[Magnoliophytina]]'' Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa ''[[Rosopsida]]'' Batsch, podklasa [[różowe]] (''Rosidae'' Takht.), nadrząd ''Geranianae'', rząd [[niecierpkowce]] (''Balsaminales'' Lindl., podrząd ''Balsaminineae'' Engl.), rodzina [[niecierpkowate]] (''Balsaminaceae'' A. Rich. in Bory), rodzaj niecierpek ''Impatiens'' L.)<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.crescentbloom.com/Plants/Genus/I/M/Impatiens.htm |tytuł=Systematyka rodzaju ''Impatiens'' |autor =Crescent Bloom |opublikowany=The Compleat Botanica | data dostępu=2009-02-05|język=en}}</ref>. |
||
;Gatunki [[flora Polski|flory Polski]]<ref name="checklist2002">{{VascularPlantsPoland|2002}} |
; Gatunki [[flora Polski|flory Polski]]<ref name="checklist2002">{{VascularPlantsPoland|2002}} |
||
</ref>: |
</ref>: |
||
*[[niecierpek drobnokwiatowy]] (''Impatiens parviflora'' [[DC.]]) – [[antropofit]] zadomowiony |
* [[niecierpek drobnokwiatowy]] (''Impatiens parviflora'' [[DC.]]) – [[antropofit]] zadomowiony |
||
*[[niecierpek gruczołowaty]], n. Roylego (''Impatiens glandulifera'' Royle syn. ''Impatiens roylei'' Walp.) – antropofit zadomowiony |
* [[niecierpek gruczołowaty]], n. Roylego (''Impatiens glandulifera'' Royle [[synonim|syn.]] ''Impatiens roylei'' Walp.) – antropofit zadomowiony |
||
*[[niecierpek pomarańczowy]] (''Impatiens capensis'' Meerb.) – antropofit zadomowiony |
* [[niecierpek pomarańczowy]] (''Impatiens capensis'' Meerb.) – antropofit zadomowiony |
||
*[[niecierpek pospolity]] (''Impatiens noli-tengere'' [[Karol Linneusz|L.]]) |
* [[niecierpek pospolity]] (''Impatiens noli-tengere'' [[Karol Linneusz|L.]]) |
||
;Gatunki uprawiane w Polsce<ref name="checklist2002"/><ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Karpowiczowa (red.) |imię=Ludmiła |tytuł=Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński |rok=1973 |wydawca=Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego |miejsce=Warszawa}}</ref>: |
; Gatunki uprawiane w Polsce<ref name="checklist2002"/><ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Karpowiczowa (red.) |imię=Ludmiła |tytuł=Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński |rok=1973 |wydawca=Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego |miejsce=Warszawa}}</ref>: |
||
*[[niecierpek balsamina]] (''Impatiens balsamina'' L., |
* [[niecierpek balsamina]] (''Impatiens balsamina'' L., syn. ''Balsamina hortensis'' Desp.) |
||
*[[niecierpek Balfoura]] (''Impatiens balfourii'' Hook. f.) |
* [[niecierpek Balfoura]] (''Impatiens balfourii'' Hook. f.) |
||
*[[niecierpek szorstki]] (''Impatiens scabrida'' DC.) |
* [[niecierpek szorstki]] (''Impatiens scabrida'' DC.) |
||
*[[niecierpek Waleriana]] (''Impatiens walleriana'' Hook. F. in Oliv., |
* [[niecierpek Waleriana]] (''Impatiens walleriana'' Hook. F. in Oliv., syn. ''Impatiens sultani'') |
||
=== Zastosowanie === |
=== Zastosowanie === |
||
*'''[[Roślina ozdobna]]'''. Ze względu na ozdobne kwiaty niektóre gatunki i odmiany niecierpka są chętnie hodowane. |
* '''[[Roślina ozdobna]]'''. Ze względu na ozdobne kwiaty niektóre gatunki i odmiany niecierpka są chętnie hodowane. |
||
{{Przypisy|stopień= ===}} |
{{Przypisy|stopień= ===}} |
Wersja z 13:20, 5 lut 2009
Niecierpek (Impatiens L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny niecierpkowatych. Obejmuje ok. 450 gatunków występujących przede wszystkim na obszarach tropikalnych. W Polsce w stanie naturalnym i w uprawie jako rośliny ozdobne występuje kilka gatunków.
Gatunkiem typowym jest Impatiens noli-tangere L.[1].
Systematyka
- Balsamina Mill.
- Pozycja w systemie Reveala
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa różowe (Rosidae Takht.), nadrząd Geranianae, rząd niecierpkowce (Balsaminales Lindl., podrząd Balsaminineae Engl.), rodzina niecierpkowate (Balsaminaceae A. Rich. in Bory), rodzaj niecierpek Impatiens L.)[2].
- Gatunki flory Polski[3]
- niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora DC.) – antropofit zadomowiony
- niecierpek gruczołowaty, n. Roylego (Impatiens glandulifera Royle syn. Impatiens roylei Walp.) – antropofit zadomowiony
- niecierpek pomarańczowy (Impatiens capensis Meerb.) – antropofit zadomowiony
- niecierpek pospolity (Impatiens noli-tengere L.)
- niecierpek balsamina (Impatiens balsamina L., syn. Balsamina hortensis Desp.)
- niecierpek Balfoura (Impatiens balfourii Hook. f.)
- niecierpek szorstki (Impatiens scabrida DC.)
- niecierpek Waleriana (Impatiens walleriana Hook. F. in Oliv., syn. Impatiens sultani)
Zastosowanie
- Roślina ozdobna. Ze względu na ozdobne kwiaty niektóre gatunki i odmiany niecierpka są chętnie hodowane.
- ↑ a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-05].
- ↑ Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Impatiens. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-02-05]. (ang.).
- ↑ a b Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
- ↑ Ludmiła Karpowiczowa (red.): Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973.
<ref>
o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>
, nie był użyty wcześniej w treści.BŁĄD PRZYPISÓW