Bombardowanie Wielunia: Różnice pomiędzy wersjami

Bombardowanie Wielunia
	II wojna światowa, Kampania wrześniowa 1939
	; {{{opis grafiki}}}
Czas	{{{czas}}}
Miejsce	Wieluń
Terytorium	II Rzeczpospolita
Przyczyna	wybuch kampanii wrześniowej
Wynik	zniszczenie miasta
Strony konfliktu
Szablon:Państwo dane DEU1933	Polska
Siły
	brak jednostek wojskowych w mieście
Straty
	Ludność:1200-2169; Miasto:; 60-95%
	Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}\|}
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 19:17, 8 maj 2010

Bombardowanie Wielunia - seria nalotów (bombardowanie miasteczka), przeprowadzone przez Luftwaffe siłami bombowców nurkujących Ju 87B (Stukas) o świcie 1 września 1939. Naloty przeprowadzono z zaskoczenia, bez wypowiedzenia wojny Polsce przez III Rzeszę. Szacunki odnośnie ofiar nalotów są rozbieżne. Bombardowanie Wielunia jest przywoływane jako przykład terroru Luftwaffe podczas agresji III Rzeszy na Polskę w 1939^{[potrzebny przypis]}. Niektórzy historycy uważają, że nalot na Wieluń rozpoczął II wojnę światową, jako pierwszy chronologicznie akt agresji Niemiec wobec Polski.

Straty w ludności

Istnieją duże rozbieżności w szacunkach ofiar bombardowania – najczęściej podawana liczba zabitych wynosi 1000, 1200, 2000 lub 2169 ludzi^{[potrzebny przypis]}.

Zniszczenia miasta

Miasto zostało zniszczone w ok. 70-75% – z zabudowy rynku ocalało jedynie kolegium pijarów. Uszkodzony został m.in. trzynastowieczny kościół św. Michała, który Niemcy rozebrali w 1941 r. (jego odkryte fundamenty można obejrzeć w centrum miasta) oraz szpital Wszystkich Świętych z 1840 roku.

Opinie na temat nalotów

Opinie ogólne

Prezes Instytutu Pamięci Narodowej profesor Leon Kieres określił Wieluń mianem "polskiej Guerniki". Stwierdził też, że nie można zgodzić się z próbami niektórych historyków niemieckich pisania historii II wojny światowej na nowo (w tym próbami usprawiedliwienia nalotu na Wieluń.

Szablon:CytatD

Opinie na temat naruszenia konwencji haskiej

Szablon:CytatD Szablon:CytatD Szablon:CytatD

Zdaniem profesora Witolda Kuleszy bombardowanie Wielunia było pierwszą niemiecką zbrodnię wojenną^[1]. Sztab 28 Dywizji Piechoty znajdował się w Wielgiem i Rychłocicach^{[potrzebny przypis]}.

Miejsce rozpoczęcia wojny

Prof. Witold Kulesza - szef Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu – pionu śledczego Instytutu Pamięci Narodowej, prof. Leon Kieres - prezes IPN i prof. Tadeusz Olejnik, uznają zgodnie, że Wieluń był miejscem rozpoczęcia II wojny światowej, a bombardowanie Wielunia jest zbrodnią wojenną. Kulesza powiedział, że "W tym stanie rzeczy ustalony w toku polskiego śledztwa czas rozpoczęcia bombardowania Wielunia nabiera zasadniczego znaczenia, gdyż staje się elementem działania oczywiście podstępnego"^[2].

Zobacz też

↑ PRZEGLĄD MEDIÓW: PRZEGLĄD MEDIÓW - 1 września 2004 r.. [dostęp 2010-03-03]. (pol.).
↑ W. Kulesza – Zbrodnia i sprawcy. Bombardowanie Wielunia w dniu 1 IX 1939 r. w świetle akt Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Strona 14

Linki zewnętrzne

Wieluń 4.40 - film dok. (TVP)

[PRZEGLĄD_MEDIÓW_-_1_września_2004_r.-1] PRZEGLĄD MEDIÓW: PRZEGLĄD MEDIÓW - 1 września 2004 r.. [dostęp 2010-03-03]. (pol.).

[2] W. Kulesza – Zbrodnia i sprawcy. Bombardowanie Wielunia w dniu 1 IX 1939 r. w świetle akt Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Strona 14

[1]

[2]

@@ Linia 23: / Linia 23: @@
 [[Plik:Wielun zbombardowaneCentrum.jpg|thumb|250px|Zbombardowane centrum]]
 [[Plik:Wielun ZbombardowaneCentruWidokZwiezyKosciolaMichala.jpg|thumb|250px|Widok na miasto z wieży kościoła]]
-'''Bombardowanie [[Wieluń|Wielunia]]''' - seria nalotów (bombardowanie miasteczka), przeprowadzone przez [[Luftwaffe]] siłami [[bombowiec nurkujący|bombowców nurkujących]] [[Junkers Ju 87|Ju 87B (Stukas)]] o świcie 1 września 1939. Naloty przeprowadzono z zaskoczenia, bez wypowiedzenia wojny [[II Rzeczpospolita|Polsce]] przez [[III Rzesza|III Rzeszę]]. Ich skutkiem było zniszczenie zabudowy miejscowości w 75 procentach, ze szpitalem miejskim i zabytkami włącznie{{fakt|data=2010-04}}. Szacunki odnośnie ofiar nalotów są rozbieżne. Bombardowanie Wielunia jest przywoływane jako przykład terroru [[Luftwaffe]] podczas [[agresja (prawo)|agresji]] [[III Rzesza|III Rzeszy]] na Polskę w 1939<ref name = "www.historiawielunia.uni.lodz.pl"/>. Niektórzy historycy uważają, że nalot na Wieluń rozpoczął [[II wojna światowa|II wojnę światową]], jako pierwszy [[chronologia|chronologicznie]] [[Kampania wrześniowa|akt agresji Niemiec wobec Polski]]. Nie ma jednomyślności w kwestii szczegółowej chronologii miejsca agresji niemieckiej - czy był nim Wieluń, czy [[Obrona Westerplatte|Westerplatte]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://lotniczapolska.pl/Wielun-byl-pierwszy-%E2%80%93-publikacje-IPN,8747|tytuł=Wieluń był pierwszy – publikacje IPN|autor=Źródło: IPN ; Sławomir Kasjaniuk|język=pl|data dostępu=2010-03-02}}</ref>.
+'''Bombardowanie [[Wieluń|Wielunia]]''' - seria nalotów (bombardowanie miasteczka), przeprowadzone przez [[Luftwaffe]] siłami [[bombowiec nurkujący|bombowców nurkujących]] [[Junkers Ju 87|Ju 87B (Stukas)]] o świcie 1 września 1939. Naloty przeprowadzono z zaskoczenia, bez wypowiedzenia wojny [[II Rzeczpospolita|Polsce]] przez [[III Rzesza|III Rzeszę]]. Szacunki odnośnie ofiar nalotów są rozbieżne. Bombardowanie Wielunia jest przywoływane jako przykład terroru [[Luftwaffe]] podczas [[agresja (prawo)|agresji]] [[III Rzesza|III Rzeszy]] na Polskę w 1939{{fakt|data=2010-05}}. Niektórzy historycy uważają, że nalot na Wieluń rozpoczął [[II wojna światowa|II wojnę światową]], jako pierwszy [[chronologia|chronologicznie]] [[Kampania wrześniowa|akt agresji Niemiec wobec Polski]].
 == Straty w ludności ==
+Istnieją duże rozbieżności w szacunkach ofiar bombardowania – najczęściej podawana liczba zabitych wynosi 1000, 1200, 2000 lub 2169 ludzi{{fakt|data=2010-05}}.
-Istnieją duże rozbieżności w szacunkach ofiar bombardowania – najczęściej podawana liczba zabitych wynosi 1000, 1200, 2000<ref name="PRZEGLĄD MEDIÓW - 2 września 2004 r.">{{cytuj stronę|url=http://www.ipn.gov.pl/wai/pl/18/2459/PRZEGLAD_MEDIOW__2_wrzesnia_2004_r.html|tytuł=PRZEGLĄD MEDIÓW - 2 września 2004 r.|autor=PRZEGLĄD MEDIÓW|język=pl|data dostępu=2010-03-03}}</ref> lub 2169<ref>Olejnik przyjmuje liczbę 2169 z Wielkiej Encyklopedii Powszechnej z 1969 za podyktowaną naturą polityczną lub emocjonalną i z całą pewnością nieprawdziwą</ref><ref>{{cytuj stronę|url=http://www.tvp.pl/historia/rocznice-i-wydarzenia/ii-wojna-swiatowa/wideo/fakty/wielun-440-film-dok?start_rec=8|tytuł=Wieluń 4.40 - film dok.|język=pl|data dostępu=2010-03-06}}</ref> ludzi.
-Przyjmuje się, że ze względu na ucieczkę ludności cywilnej z miasta trudno ustalić rzeczywistą liczbę ofiar<ref name = "olejnik"/>.
 == Zniszczenia miasta ==
@@ Linia 35: / Linia 35: @@
 == Opinie na temat nalotów ==
 === Opinie ogólne ===
-Prezes [[Instytut Pamięci Narodowej|Instytutu Pamięci Narodowej]] profesor [[Leon Kieres]] określił Wieluń mianem "polskiej [[Guernica|Guerniki]]"<ref name="PRZEGLĄD MEDIÓW - 2 września 2004 r."/>. Stwierdził też, że nie można zgodzić się z próbami niektórych historyków niemieckich pisania historii II wojny światowej na nowo (w tym próbami usprawiedliwienia nalotu na Wieluń)<ref name="PRZEGLĄD MEDIÓW - 2 września 2004 r."/>.
+Prezes [[Instytut Pamięci Narodowej|Instytutu Pamięci Narodowej]] profesor [[Leon Kieres]] określił Wieluń mianem "polskiej [[Guernica|Guerniki]]". Stwierdził też, że nie można zgodzić się z próbami niektórych historyków niemieckich pisania historii II wojny światowej na nowo (w tym próbami usprawiedliwienia nalotu na Wieluń.
+{{CytatD|Wojna totalna, nierozróżniająca między cywilami i wojskowymi, mająca na celu masową eksterminację, 1 września 1939 r. stała się faktem|[[Aleksander Kwaśniewski]] w 65 rocznicę wybuchu II wojny światowej, Wieluń}}
-Olejnik, Bortnowski i inni uważają, że celem nalotu było najprawdopodobniej wywołanie efektu psychologicznego - ludność miała masowo uciekać z miast na drogi, wywołać chaos; a także obniżyć morale polskiego wojska<ref name = "www.historiawielunia.uni.lodz.pl">http://www.historiawielunia.uni.lodz.pl/cel_zniszczony.pdf</ref><ref name = "olejnik"/>. Poza przenoszeniem informacji przez uciekających z Wielunia cywilów, informacja o zbombardowaniu miasta została także - być może - nadana przez radio (Grabiński, Dyplomacja w Dachau, 1946, s.14)<ref name = "olejnik"/>.
-Nalot ten jest nazywany atakiem terrorystycznym<ref name = "www.historiawielunia.uni.lodz.pl"/>, a przez Olejnika [[nalot dywanowy|dywanowym]]<ref name = "olejnik"/>.
-Informacje o zbrodniczym zbombardowaniu Wielunia pojawiły się m.in. w Tygodniku Powszechnym, Telewizji Zachodnioniemieckiej, Rzeczpospolitej oraz "Bitwach polskiego września" autorstwa [[Apoloniusz Zawilski|Apoloniusza Zawilskiego]]<ref name = "olejnik"/>.
-{{CytatD|Wojna totalna, nierozróżniająca między cywilami i wojskowymi, mająca na celu masową eksterminację, 1 września 1939 r. stała się faktem|[[Aleksander Kwaśniewski]] w 65 rocznicę wybuchu II wojny światowej, Wieluń<ref name="PRZEGLĄD MEDIÓW - 2 września 2004 r."/>.}}
 === Opinie na temat naruszenia konwencji haskiej ===
@@ Linia 52: / Linia 46: @@
+Zdaniem profesora [[Witold Kulesza|Witolda Kuleszy]] bombardowanie Wielunia było pierwszą niemiecką [[zbrodnie wojenne|zbrodnię wojenną]]<ref name="PRZEGLĄD MEDIÓW - 1 września 2004 r.">{{cytuj stronę|url=http://www.ipn.gov.pl/wai/pl/18/2448/PRZEGLAD_MEDIOW__1_wrzesnia_2004_r.html|tytuł=PRZEGLĄD MEDIÓW - 1 września 2004 r. |autor=PRZEGLĄD MEDIÓW|język=pl|data dostępu=2010-03-03}}</ref>. Sztab 28 Dywizji Piechoty znajdował się w Wielgiem i Rychłocicach{{fakt|data=2010-05}}.
-Zdaniem profesora [[Witold Kulesza|Witolda Kuleszy]] bombardowanie Wielunia było pierwszą niemiecką [[zbrodnie wojenne|zbrodnię wojenną]]<ref name="PRZEGLĄD MEDIÓW - 1 września 2004 r.">{{cytuj stronę|url=http://www.ipn.gov.pl/wai/pl/18/2448/PRZEGLAD_MEDIOW__1_wrzesnia_2004_r.html|tytuł=PRZEGLĄD MEDIÓW - 1 września 2004 r. |autor=PRZEGLĄD MEDIÓW|język=pl|data dostępu=2010-03-03}}</ref>. Sztab 28 Dywizji Piechoty znajdował się w Wielgiem i Rychłocicach<ref name = "olejnik"/>.
-Olejnik twierdzi, że pierwszym celem nalotu był szpital, pomimo wyraźnego oznakowania znakami Czerwonego Krzyża (wymalowanie znaku na dachu, co potwierdziło kilku świadków<ref name = "olejnik"/>). Olejnik uważa, że nawet przy braku oznakowania szpitala jakakolwiek pomyłka w identyfikacji tego budynku przez nisko lecące samoloty jest wątpliwa; ponadto w nalocie brał udział były uczeń wieluńskiego gimnazjum znający topografię miasta<ref name = "olejnik"/>. Olejnik uważa, że w momencie startu samolotów Niemcy byli pewni braku wojsk w tym mieście, a sam atak był elementem prowadzonej z Polską "[[wojna na wyczerpanie (strategia)|wojny na wyniszczenie]]"<ref name = "olejnik"/>.
-"Powinniśmy przeciwstawiać się tego typu nacjonalistycznym historykom, którzy nadają swoim twierdzeniom znamiona naukowości." - tak profesor Olejnik skomentował artykuł niemieckiej prasy usprawiedliwiający nalot<ref name="Będą walczyć z kłamstwami o Wieluniu ">{{cytuj stronę|url=http://www.kulisy.net/index.php?option=com_content&task=view&id=3236&Itemid=80|tytuł=Będą walczyć z kłamstwami o Wieluniu |autor=Zbigniew Rybczyński|język=pl|data dostępu=2010-03-12}}</ref>.
-Dla uhonorowania tego wydarzenia 1.IX.1995 w Wieluniu odbyło się pierwsze spotkanie zbombardowanych miast otwartych<ref name = "olejnik">ttp://mnenz5pjlr7m.az.pl/wtn/00/album%2039%20popr..pdf Olejnik - ze względu na filtr antyspamowy należy dodać '''h''' przed adresem</ref>.
 == Miejsce  rozpoczęcia wojny ==
-Prof. [[Witold Kulesza]] - szef [[Główna Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko  Narodowi Polskiemu|Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko  Narodowi Polskiemu]] – pionu śledczego [[Instytut  Pamięci Narodowej|Instytutu Pamięci Narodowej]], prof. [[Leon Kieres]] - prezes [[IPN]]  i  prof. [[Tadeusz  Olejnik]], uznają  zgodnie, że Wieluń był miejscem rozpoczęcia II wojny światowej, a  bombardowanie Wielunia jest zbrodnią wojenną<ref  name="PRZEGLĄD MEDIÓW - 2 września 2004 r."/>; powszechnie w  Polsce przyjeło się uznawać [[Westerplatte]] na oficjalny początek działań  wojennych, w rzeczywistości historycy podają kilka innych wcześniejszych  wypadków (w tym właśnie nalot na Wieluń)<ref name = "www.historiawielunia.uni.lodz.pl"/>.  Kulesza powiedział, że "W tym stanie rzeczy ustalony w toku polskiego  śledztwa czas rozpoczęcia bombardowania Wielunia nabiera zasadniczego  znaczenia, gdyż staje się elementem działania oczywiście podstępnego"<ref>W. Kulesza – Zbrodnia i sprawcy. Bombardowanie Wielunia w  dniu 1 IX 1939 r. w świetle akt Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni  przeciwko Narodowi Polskiemu. Strona 14</ref>.
+Prof. [[Witold Kulesza]] - szef [[Główna Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko  Narodowi Polskiemu|Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko  Narodowi Polskiemu]] – pionu śledczego [[Instytut  Pamięci Narodowej|Instytutu Pamięci Narodowej]], prof. [[Leon Kieres]] - prezes [[IPN]]  i  prof. [[Tadeusz  Olejnik]], uznają  zgodnie, że Wieluń był miejscem rozpoczęcia II wojny światowej, a  bombardowanie Wielunia jest zbrodnią wojenną.  Kulesza powiedział, że "W tym stanie rzeczy ustalony w toku polskiego  śledztwa czas rozpoczęcia bombardowania Wielunia nabiera zasadniczego  znaczenia, gdyż staje się elementem działania oczywiście podstępnego"<ref>W. Kulesza – Zbrodnia i sprawcy. Bombardowanie Wielunia w  dniu 1 IX 1939 r. w świetle akt Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni  przeciwko Narodowi Polskiemu. Strona 14</ref>.
-Według  Olejnika teza o ataku o 5:45 nie może być prawdziwa, ponieważ polska  ludność nie zostałaby zaskoczona we śnie; trwająca godzinę kanonada  artylerii obudziłaby każdego<ref name =  "olejnik"/>.
-[[Grzegorz Bębnik]]  z katowickiego oddziału IPN twierdzi, że nalot na Wieluń był  godzinę po ataku na Westerplatte, ponieważ czas w III Rzeszy był  identyczny jak w II RP<ref name="Dr Bębnik: wojna  nie zaczęła się w Wieluniu">{{cytuj stronę|url=http://wielun.naszemiasto.pl/wydarzenia/911510.html|tytuł=Dr  Bębnik: wojna nie zaczęła się w Wieluniu|autor=Daniel  Sibiak|język=pl|data dostępu=2010-03-06}}</ref>.
 == Zobacz też ==