Nankin

Nankin
Państwo	Chiny
Prowincja	Jiangsu
Zarządzający	Lan Shaomin↗
Powierzchnia	zespół miejski: 6597 km²
Wysokość	15 m n.p.m.
Populacja (2010); • liczba ludności	; 3 389 828; zespół m. (1999): 5 295 105
Nr kierunkowy	025
Kod pocztowy	210000–211300
Tablice rejestracyjne	苏A
	Położenie na mapie Chin Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}\|type:city}
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Następująca wersja przejrzana tej strony, którą oznaczono 4 cze 2016, była oparta na tej wersji.

Nankin (^ⓘNanjing; chiń.: 南京なんきん; pinyin: Nánjīng) – miasto na wschodnie Chińskiej Republiki Ludowej, ośrodek administracyjny prowincji Jiangsu, port nad rzeką Jangcy; stolica Republiki Chińskiej. W 2010 roku liczba mieszkańców strefy zurbanizowanej wynosiła 3 389 828^[1]. Zespół miejski w 1999 roku liczył 5 295 105 mieszkańców^[2].

Ośrodek przemysłowy (rozwinięty przemysł elektroniczny, elektrotechniczny, samochodowy, chemiczny, petrochemiczny i odzieżowy), naukowy (uniwersytety, filia Chińskiej Akademii Nauk, obserwatorium astronomiczne) i turystyczny^[3]. Stolica katolickiej archidiecezji.

Geografia

Nankin położony jest we wschodnich Chinach, na rozległej równinie nad rzeką Jangcy w jej dolnym biegu, ok. 240 km od jej ujścia do Morza Wschodniochińskiego. Od wschodu miasto ogranicza Zijin Shan (Góra Purpurowo-Złota). Nankin leży w zasięgu północnej subtropikalnej monsunowej strefy klimatycznej. Wyraźnie zaznaczają się tu cztery pory roku. Średnia roczna temperatura wynosi 16 °C (średnia temperatura lipca to 28 °C, a stycznia –2 °C). Najwięcej opadów przypada na okres letni, a roczna suma przekracza 1100 mm.

Historia

Badania archeologiczne wykazały, że obszar ten zamieszkany był już ponad 5 tys. lat temu. Pierwsze pisane wzmianki o Nankinie pochodzą z Epoki Walczących Królestw (453-221 r. p.n.e.), kiedy był to strategiczny region konfliktu. Za czasów dynastii Qin (221-207 r. p.n.e.) miasto rozwinęło się w ważny ośrodek administracyjny, gospodarczy i kulturowy. Później kilkakrotnie było stolicą Chin i zmieniało nazwy (建けん業ぎょう Jianye, 建たて康やすし Jiankang, 金きむ陵りょう Jinling). Zniszczone w VI wieku, znów doświadczyło dobrobytu w czasach panowania dynastii Tang (618-907). Za panowania dynastii Song (960-1279) była to twierdza broniąca Chin przed najazdem Mongołów. Na początku rządów dynastii Ming i jej pierwszego władcy Zhu Yuanzhanga (Hongwu) miasto zostało po raz kolejny stolicą kraju. Nazwę Nankin w 1421 roku nadał miastu syn Zhu Yuanzhanga, Yongle, ale przeniósł on stolicę do Pekinu. 29 sierpnia 1842 roku na pokładzie brytyjskiego okrętu cumującego na Jangcy pod Nankinem podpisano traktat chińsko-brytyjski kończący I wojnę opiumową. Od 1853 do 1864 roku miasto, pod nazwą Tianjing (天てん京きょう, Niebiańskie Miasto), było stolicą państwa tajpingów. W 1911 roku ogłoszono tu powstanie Republiki Chińskiej. W latach 1927-37 oraz 1945-49 Nankin pełnił funkcję stolicy Chin kuomintangowskich. W latach 1937-38 Japończycy dokonali masakry jego mieszkańców i obrońców. Liczbę ofiar oceniono po wojnie na 42 tys., ale szacunkowe dane chińskie mówią nawet o 300 tys.

Obecnie

Współczesny Nankin to wielki ośrodek gospodarczy, dynamicznie się rozwijający. W ciągu ostatniego 20-lecia XX w. zanotowano tu 12-krotny wzrost PKB w przeliczeniu na 1 mieszkańca. Nieustannie dokonuje się nowych inwestycji, w dużej mierze zagranicznych. Działa tu 9 specjalnych stref o dogodnych warunkach dla inwestorów. w 1997 r. ukończono budowę nowoczesnego, międzynarodowego portu lotniczego Lukou. Do 2010 r. planuje się wybudowanie m.in. kilku kolejnych dróg ekspresowych, mostu na Jangcy oraz przebudowę portu dla statków pasażerskich. W Nankinie reprezentowanych jest ponad 40 różnych gałęzi przemysłu. Szczególnie rozwinęła się produkcja nowoczesnych wyrobów elektrotechnicznych, zwłaszcza dla telekomunikacji. Na szeroką skalę wytwarza się sprzęt elektroniczny, artykuły gospodarstwa domowego i samochody (m.in. ciężarowe IVECO). Rozwinięty jest też przemysł materiałów budowlanych, optyczny, precyzyjny (zegarki), maszynowy i włókienniczy (brokaty, jedwab). Znajdują się tu zakłady produkcji etylenu, włókien chemicznych, opon oraz farmaceutyków. Port rzeczny na Jangcy jest dostępny także dla statków morskich. Przeładunki przekraczają 50 mln t rocznie. Pod koniec lat 90. XX w. Nankin był siedzibą ponad 1,5 tys. banków oraz instytucji finansowych i ubezpieczeniowych, giełdy towarowej i targów międzynarodowych. Wielkim osiągnięciem techniki jest otwarty w 1968 r. most na Jangcy liczący ok. 5 km długości.

Kultura

Nankin jest też ważnym ośrodkiem naukowo-kulturalnym. Znajduje się tu Uniwersytet Nankiński (założony w 1902 r.) – jedna z najstarszych uczelni w Chinach, oraz ponad 40 college'ów i szkół wyższych. Działa też filia Chińskiej Akademii Nauk, ponad 500 instytucji naukowo-badawczych zatrudniających prawie 400 tys. osób oraz obserwatorium astronomiczne.

Turystyka

Większość atrakcji turystycznych pochodzi z czasów panowania dynastii Ming. Zabytki z innych okresów najczęściej popadły w ruinę. Mury Nankinu (XIV w.) to najdłuższe obwałowania miejskie, zbudowane kiedykolwiek na świecie. Liczą 33,4 km długości, 12 m wysokości i 7 m grubości. Silnie ufortyfikowane były niemal nie do zdobycia. Do dziś zachowało się 2/3 muru oraz kilka z 13 bram, m.in. Zhonghuamen i Zhongyangmen. Turyści odwiedzają również Mauzoleum Sun Jat-sena, który uważany jest za ojca współczesnych Chin. Mauzoleum Ming Xiaoling, zbudowane w latach 1381-1431, mieści grobowiec cesarza Zhu Yuanzhanga przykryty ziemnym kurhanem o średnicy 350 m. Atrakcją Nankinu są też nekropolie cesarskie, m.in. grobowiec dynastii Liang (502-557). Prowadzą do nich aleje wysadzane kamiennymi figurami (m.in. zwierząt, chimer, wojowników i urzędników) pochodzącymi jeszcze z VI w. Jedną z najważniejszych budowli Nankinu jest Świątynia Konfucjusza z 1034 r., znajdująca się w odrestaurowanym w 1984 r. kompleksie Fuzi Mao. Wśród świątyń buddyjskich wyróżniają się świątynie Jiming i Qixia. Interesujące są też wieża bębna (Gu Lou) z XV w., wieża dzwonu (Zhong Lou) z 1889 r. (dzwon pochodzi z 1388 r.) oraz Sala Wu Liangdan (1381) – pozostałość dawnej świątyni Linggu si. Do dziś przetrwały tylko fragmenty pałacu cesarskiego pierwszych Mingów (Ming Gugong), wzniesionego przez Zhu Yuanzhanga. Zachował się natomiast mniejszy pałac Chaotian.