Samocice

Samocice
	wieś
	; Kanał Zyblikiewicz w Samocicach
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	dąbrowski
Gmina	Bolesław
Liczba ludności (2008)	689
Strefa numeracyjna	14
Kod pocztowy	33-220
Tablice rejestracyjne	KDA
SIMC	0813252
	Położenie na mapie Polski Samocice
	Położenie na mapie województwa małopolskiego Samocice
	Położenie na mapie powiatu dąbrowskiego Samocice
	Położenie na mapie gminy Bolesław Samocice
	50°16′02″N 20°51′01″E/50,267222 20,850278
	Multimedia w Wikimedia Commons

Samocice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie dąbrowskim, w gminie Bolesław.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego. Integralne części miejscowości: Górki, Łęka od Kanny, Łęka Wiślana, Macoszyn, Nowa Wieś, Rynek, Ulica, Ulica Rybacka, Wielkie Błonie^[4].

Położenie

Wieś położona na prawobrzeżnym Powiślu – części Niziny Sandomierskiej, w województwie małopolskim, powiecie dąbrowskim, w gminie Bolesław. Od północnej strony wsi rzeka Wisła stanowi jej naturalną granicę z województwem świętokrzyskim (wieś Łęka i Podraje w gminie Nowy Korczyn). Najbliższe drogowe połączenie wsi z lewobrzeżną Wisłą znajduje się:
w górę biegu Wisły we wsi Borusowa (około 6 km) – most (do 14 grudnia 2020 połączenie promowe),
w dół biegu Wisły w Szczucinie (około 23 km) – most.
Około 2 km na zachód od centrum wsi przebiega droga wojewódzka nr 973 z Tarnowa do Buska-Zdroju. Przez wieś przepływa Kanał Zyblikiewicza.

Historia

Założenie osady nastąpiło najprawdopodobniej w XIII wieku. Wzmianki o istnieniu wsi Samocice pojawiają się za czasów Jana Długosza. W XV wieku wieś nosiła nazwę Samoczyce. Według przekazów, nazwa Samocice związana jest z rzeką Wisłą, która przepływa na granicy wsi, a w przeszłości przepływała przez jej tereny i pochodzi od słów; sama/samo-cice/ciece/ciecze, opisujących swobodny przepływ wody w tej rzece. W 1424 roku Samocice otrzymały prawa niemieckie. W połowie XV wieku Samocice, jako własność królewska, miały pięć majątków, z których pleban w Bolesławiu pobierał kolędę, a dziesięcinę snopową płacono biskupowi krakowskiemu. W końcowych latach XIX wieku, Samocice liczyły 172 domostwa i ok. 974 mieszkańców. W okresie tym największa posiadłość ziemska należała do hrabiego Potockiego. Aktualnie wieś jest nadal największą wsią pod względem liczby mieszkańców gminy Bolesław, i liczy ok. 700 mieszkańców.

Zabytki

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego^[5].

Dom grodzki.

Inne

We wsi istnieje szkoła podstawowa, której powstanie, najpierw jako szkoły jednoklasowej datuje się na rok 1888. Wcześniej, w latach 1882–1884 i jeszcze później w roku 1886 działała tutaj tzw. szkółka zimowa, usytuowana w budynku, który stał na miejscu dzisiejszej plebanii. W owej szkółce miejscowe dzieci nauczał podówczas Jakub Bojko. Działa tutaj również OSP^[6], która swoje 100-lecie obchodziła 7 lipca 2008 roku. Wieś tworzy własną parafię pod wezwaniem św. Bartłomieja, jako jedną z dwóch w gminie (istnieje również parafia w Bolesławiu), wraz z własnym cmentarzem, usytuowanym w bezpośrednim sąsiedztwie kościoła.

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 120617
↑ Strategia Rozwoju Gminy Bolesław [online], Urząd Gminy Bolesław, 2008, s. 7 [dostęp 2010-06-18] .
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1148 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
↑ GUS. Rejestr TERYT.
↑ Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-11-21] .
↑ Jednostki OSP [online], Komenda Powiatowa PSP w Dąbrowie Tarnowskiej [dostęp 2018-06-13] .

Bibliografia

dane geograficzne

Mapy topograficzne Polski w skali 1:10 000
Przetarg na remont kanału Zyblikiewicz
Google Maps

dane historyczne

Jan Długosz: Annales seu cronicae incliti Regni Poloniae
Jan Długosz: Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis

dane inne

szkoła podstawowa
historia nauczania na terenie wsi. spsamocice.cba.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-17)].
Informacje o parafii na stronie diecezji tarnowskiej. samocice-wiz.diecezja.tarnow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-13)].
Samocice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 252 .

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 120617

[2] Strategia Rozwoju Gminy Bolesław [online], Urząd Gminy Bolesław, 2008, s. 7 [dostęp 2010-06-18] .

[3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1148 [zarchiwizowane 2022-10-26] .

[4] GUS. Rejestr TERYT.

[:rejestr-5] Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-11-21] .

[6] Jednostki OSP [online], Komenda Powiatowa PSP w Dąbrowie Tarnowskiej [dostęp 2018-06-13] .

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

[6]

Wsie	Bolesław Kanna Kuzie Pawłów Podlipie Samocice Strojców Świebodzin Tonia
Integralne części wsi	Czarne Błonie Gać Górki Górne Podlipie Grabówka Kawęczyn Kąt Kosiorówka Krakowska Łęka od Kanny Łęka Wiślana Macoszyn Mała Tonia Nowa Wieś (Pawłów) Nowa Wieś (Samocice) Połać Południowa Ulica Rokicie Rynek Ulica Ulica Rybacka Wacków Wałowo Wielka Tonia Wielkie Błonie Wólka Świebodzka Zamoście (Bolesław) Zamoście (Tonia) Zapole