Święty Pantaleon
| męczennik | |
| |
| Data i miejsce urodzenia |
III wiek |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
27 lipca 305 |
| Czczony przez | |
| Wspomnienie |
27 lipca[a], |
| Atrybuty |
Ręce przybite gwoździem do głowy |
| Patron |
lekarzy, pielęgniarek, ludzi samotnych |
| Szczególne miejsca kultu | |
Święty Pantaleon (gr. Παντελεήμων, cs. великомученикъ и цѣлитель Пантелеимѡнъ[1]; ur. ok. 280 w Nikomedii, zm. 27 lipca 305 tamże) – święty Kościoła katolickiego i prawosławnego[2], uzdrowiciel, zaliczany do wielkich męczenników chrześcijańskich i do grona Czternastu Świętych Wspomożycieli[3].
Żywot
[edytuj | edytuj kod]Pochodzący z Nikomedii Pantaleon był synem chrześcijanki Eubuli. W myśl zamierzeń ojca, po zdobyciu koniecznej wiedzy został lekarzem na dworze cesarza Galeriusza Maksymiana. Nawróciwszy się na wiarę chrześcijańską, zaczął leczyć bezpłatnie – w imię Boga, co przysporzyło mu wielu niechętnych. Odmówił wyparcia się wiary, za co go uwięziono, poddano torturom i ostatecznie ścięto.
Kult i patronat
[edytuj | edytuj kod]
Uznany jest za patrona lekarzy, pielęgniarek, ludzi samotnych. Jego atrybutem są gwoździe będące symbolem jego męczeństwa.
W ikonografii Święty przedstawiany jest jako młody mężczyzna bez zarostu, z krótkimi, ciemnymi włosami. W prawej dłoni trzyma pędzelek do namaszczania chorych, w lewej niewielką szkatułkę z medykamentami. Szaty spodnie (zwykle zielone) okrywa jasnoczerwony płaszcz symbolicznie oznaczający śmierć męczeńską[1].
Jego wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 27 lipca[2].
Wyznawcy prawosławia wspominają wielkiego męczennika 27 lipca/9 sierpnia[c], tj. 9 sierpnia według kalendarza gregoriańskiego[1].
Relikwie św. Pantaleona znajdują się w Madrycie i Lyonie[4][5]. Jego wezwanie nosi m.in. kościół w Kolonii.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- męczennicy wczesnochrześcijańscy
- święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
- święci prawosławni
- wstawiennictwo świętych
- Pantaleon (imię)
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ liturgia katolicka
- ↑ liturgia prawosławna
- ↑ podwójne datowanie
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Jarosław Charkiewicz: wlk. męcz. Pantelejmon, uzdrowiciel. Serwis Cerkiew.pl. [dostęp 2012-10-21].
- ↑ a b Antonello Antonelli: San Pantaleone. [dostęp 2009-08-03]. (wł.).
- ↑ Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 1 A-C. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 1997, s. 580. ISBN 83-7097-271-3.
- ↑ M. Raczkiewicz, CSsR: Madryt: 15 tys. u św. Pantaleona. [dostęp 2009-08-03].
- ↑ Św. Pantaleon – Święty Wspomożyciel, patron lekarzy, pielęgniarek oraz ludzi samotnych. [w:] Żywoty Świętych Pańskich na wszystkie dni roku, Katowice/Mikołów 1937 [on-line]. [dostęp 2009-08-03].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Św. Pantaleon – Święty Wspomożyciel, patron lekarzy, pielęgniarek oraz ludzi samotnych. [w:] Żywoty Świętych Pańskich na wszystkie dni roku, Katowice/Mikołów 1937 [on-line]. [dostęp 2009-08-03].