Ai Weiwei
Ai Weiwei | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Narodowość |
Chińska |
Strona internetowa |
Nazwisko chińskie | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
Ai Weiwei (ur. 1957 w Pekinie) – chiński artysta, kurator i architekt[1][2]. Współtwórca chińskiego Stadionu Narodowego w Pekinie[3]. Był zaangażowany w ujawnienie szeregu nadużyć[4] przy budowie szkół, które zawaliły się podczas trzęsienia ziemi w prowincji Syczuan w 2008 roku.
Życie i twórczość[edytuj | edytuj kod]
Urodzony w Pekinie. Jego ojciec, chiński poeta Ai Qing w czasie rewolucji kulturalnej został wraz z żoną Gao Ying wysłany do obozu pracy w regionie Sinciang, padłszy ofiarą donosu[5]. Ai Weiwei spędził tam pięć lat.
W 1978 rozpoczął naukę w Pekińskiej Akademii Filmowej, gdzie studiował razem z reżyserami Chen Kaige i Zhang Yimou[6]. Od roku 1979, razem z takimi postaciami, jak Huang Rui, Ma Desheng, Li Shuang, Wang Keping, Zhong Acheng, Qu Leilei był jednym z członków grupy artystycznej Xingxing (Gwiazdy). Po jej rozpadzie przeniósł się do Nowego Jorku, wziął jednak udział w wystawie zorganizowanej w dziesiątą rocznicę powstania grupy (Hanart Gallery, Hong-Hong and Taipei,1989)[7].
W latach 1981-1993 mieszkał w Nowym Jorku, studiował tam w Parsons School of Design[8], tworzył performance i dzieła konceptualne, przetwarzając obiekty ready-made[7]. W roku 1987 wraz z Li Shuang, Qu Leilei i Zhang Hongtu podjął starania na rzecz utworzenia The Chinese United Overseas Artists Association.
W 1993 roku z powodu choroby ojca powrócił do Chin[9]. W Pekinie zaangażował się w utworzenie artystycznej społeczności w jednej z ubogich dzielnic robotniczych na wschodnich obrzeżach miasta, znanej odtąd jako Pekińskie East Village[10]. Wydała ona trzy albumy prezentujące dorobek członków : Książka z czarną okładką (1994), Książka z białą okładką (1995) oraz Książka z szarą okładką (1997)[11].
W 1999 roku Ai Weiwei przeniósł się do wioski Caochangdi, gdzie założył studio FAKE Design[12].
W roku 2000 był razem Feng Boyi kuratorem odbywającej się równocześnie i w opozycji do Szanghajskich Biennale wystawy „Fuck Off”[13].
Dzieła Ai Weiweia wystawiane były między innymi na 48. Biennale w Wenecji (1999), 1. Triennale w Guangzhou (2002), "Zones of Contact: 2006 Biennale of Sydney", czy documenta 12 w Kassel (2007).
Stadion Narodowy w Pekinie[edytuj | edytuj kod]
Ai, współpracując ze szwajcarską firmą Herzog & de Meuron, pełnił funkcję konsultanta artystycznego przy projektowaniu Stadionu Narodowego w Pekinie na Letnie Igrzyska Olimpijskie 2008, znanego również jako „Ptasie Gniazdo”[14].
Mimo to jeszcze przed rozpoczęciem igrzysk odcinał się od związku z nimi i budową stadionu, mówiąc: Zdążyłem już o tym zapomnieć. Odrzucam wszelkie żądania, bym dał sfotografować się na jego tle, byłby to bowiem wymuszony uśmiech w złym guście[15]. Nawoływał do bojkotu imprezy[16].
W sierpniu 2007 zarzucił twórcom choreogafii do ceremonii otwarcia igrzysk (między innymi Stevenowi Spielbergowi i Zhang Yimou), że nie sprostali oczekiwaniom, jakie stawia się przed nimi jako artystami, mówiąc: To obrzydliwe. Nie szanuję nikogo, kto bez wstydu nadużywa swojej pozycji, przymykając oko na kwestie etyczne[17]. W lutym 2008 Spielberg zrezygnował z pozycji doradcy Igrzysk[18][19].
Dochodzenie w sprawie ofiar trzęsienia ziemi w Syczuanie[edytuj | edytuj kod]
15 grudnia 2008 r. Ai Weiwei wszczął dochodzenie w sprawie ofiar w szkołach podczas trzęsienia ziemi w Syczuanie w 2008. Dochodzenie miało na celu sporządzenie najpóźniej do 12 maja 2009 – pierwszej rocznicy katastrofy – listy uczniów, którzy w niej zginęli[20]. Do 14 kwietnia 2009, lista zgromadziła 5385 nazwisk[21]. Ai opublikował na swoim blogu zarówno ją, jak i liczne artykuły dokumentujące dochodzenie[22]. Został pobity przez policję w miejscowości Chengdu. Udał się tam, by zeznawać w sprawie Tan Zuorena, który również starał się o wyjaśnienie kwestii wysokiej liczby ofiar trzęsienia ziemi.
14 września 2009, w szpitalu w Monachium rozpoznano, że najprawdopodobniej wskutek pobicia[23][24] doszło do krwawienia wewnętrznego, a lekarz zlecił wykonanie operacji mózgu[25].
Sunflower Seeds[edytuj | edytuj kod]
W październiku 2010 w londyńskim muzeum Tate Modern rozpoczęła się ekspozycja Sunflower Seeds (Ziarna słonecznika). Przygotowywana przez pięć lat[potrzebny przypis] instalacja składa się z ponad stu milionów ręcznie robionych i malowanych porcelanowych „ziaren” słonecznika. Zostały one wyprodukowane przez ponad 1600 mieszkańców słynącego z produkcji porcelany miasta Jingdezhen. Ziarna rozsypano na 3400 metrach kwadratowych hali turbin Tate Modern[26]. Zgodnie ze słowami autora, spacer po powierzchni ziaren sprzyjać miał doświadczeniu mieszanki masowej konsumpcji, wielkiego przemysłu i domowej produkcji, jaka charakteryzuje dzisiejsze Chiny.
16 października 2010 ze względu na zbyt wysokie zagęszczenie pyłu porcelanowego w powietrzu, zarząd muzeum ograniczył dostęp do ekspozycji, kierując ruch zwiedzających na balkony[27].
Spór o szanghajskie studio[edytuj | edytuj kod]
W listopadzie 2010 Ai Weiwei został osadzony w areszcie domowym przez chińską policję. Miało to uniemożliwić oficjalne otwarcie jego nowo wybudowanego studio w Szanghaju[28]. Budynek został zaprojektowany i wybudowany dzięki zaproszeniu, jakie Ai Weiwei wraz z innymi artystami otrzymał od „wysokiego stopniem urzędnika”. Miał być to przyczynek do powstania planowanej przez szanghajskie władze lokalne dzielnicy kulturalno-artystycznej; Ai miał w niej nauczać architektury. Został oskarżony o wzniesienie budowli bez stosownych zezwoleń, co spowodowało wydanie nakazu rozbiórki[29]. Ai utrzymuje, że przez cały okres realizacji projektu lokalne władze były niezwykle entuzjastycznie ustosunkowane, a sama budowa odbywała się „pod ich nadzorem”. Dopiero dwa miesiące przed planowanym otwarciem został poinformowany, że gotowe już studio ma zostać wyburzone. Jak twierdzi, jest „jedynym z zaproszonych do przedsięwzięcia artystów, którego studio zostanie zrównane z ziemią”.
Otwarcie studia odbyło się bez udziału Ai Weiweia, uczestnicy przyjęcia spożyli kraba wełnistoszczypcego, którego chińska nazwa (chiń.
Studio zostało wyburzone na rozkaz rządu chińskiego 11 stycznia 2011[31][32].
Podobnie jak innym aktywistom i intelektualistom, uniemożliwiono mu opuszczenie Chin przed ceremonią wręczenia Pokojowej Nagrody Nobla pisarzowi Liu Xiaobo w Oslo w grudniu 2010[33]. Ai twierdzi, że nie został zaproszony na ceremonię i planował podróż do Korei, gdy po zatrzymaniu poinformowano go, że nie może opuścić kraju ze względów bezpieczeństwa narodowego[34].
Zatrzymanie przez chińskie władze[edytuj | edytuj kod]
W kwietniu 2011 Ai Weiwei został zatrzymany przez władze chińskie i przesłuchiwany, jak podała agencja Xinhua, "w sprawie przestępstwa gospodarczego". O uwolnienie artysty zaapelowały zachodnie rządy, m.in. Stany Zjednoczone, Niemcy i Wielka Brytania[35]. Ai Weiwei, który naraził się komunistycznym władzom, nazywając chińskich przywódców "gangsterami" i działając na rzecz praw człowieka, jest według informacji podanych przez dziennik "Wen Wei Po", niepotwierdzonych przez chińskie władze, oskarżany o unikanie podatków, niszczenie dokumentów księgowych, ale także o bigamię i rozpowszechnianie pornografii w internecie[36].
22 czerwca 2011, po rzekomym przyznaniu się do winy, Ai Weiwei został zwolniony z więzienia za kaucją na okres jednego roku, pod warunkiem powstrzymania się przed udzielaniem wypowiedzi publicznych[37]. Przez ten czas artysta nie mógł opuszczać Pekinu[38].
Galeria prac Ai Weiwei[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Ai Weiwei. 6 lipca 2010.
- ↑ Cooper, Rafi: Cultural revolutionary. [w:] The Observer [on-line]. 6 lipca 2008. [dostęp 2008-07-06].
- ↑ China's New Faces: Ai Weiwei. [w:] BBC News [on-line]. 3 marca 2005. [dostęp 2010-04-26].
- ↑ Zhang, Yingguang; Chen, Zhongxiaolu, Yang, Binbin (张映
光 陈中小路 杨彬彬 ): Collapse of schools were due to poor quality of buildings (学校 倒 塌缘于建筑质量 过差). [w:] Finance and Economics (《财经》) [on-line]. 3 czerwca 2008. [dostęp 2008-09-30]. - ↑ Meacham, Steve: Child of the revolution in revolt. [w:] Sydney Morning Herald [on-line]. 24 kwietnia 2008. [dostęp 2008-07-06].
- ↑ Blackwell, Adrian: Ai Weiwei: Fragments, Voids, Sections and Rings. [w:] Archinect [on-line]. 5 grudnia 2006. [dostęp 2008-07-06].
- ↑ a b Ai Weiwei. [w:] Groninger Museum [on-line]. 28 lutego 2008. [dostęp 2008-07-06].
- ↑ Aloi, Daniel: Ai Weiwei literally smashes China's traditions in art and architecture. [w:] Uniwersytet Cornella [on-line]. 15 listopada 2006. [dostęp 2008-07-06].
- ↑ Toy, Mary-Anne: The artist as an angry man. [w:] The Age [on-line]. 19 stycznia 2008. [dostęp 2008-07-06].
- ↑ Snap dragons.
- ↑ Chineese exhibition catalogues.
- ↑ Chen, Aric. "A New Frontier for Chinese Art", New York Times, Kwiecień 2007.
- ↑ Vulliamy, Ed: The nest generation. [w:] The Observer [on-line]. 29 czerwca 2008. [dostęp 2008-07-06].
- ↑ Artist behind Beijing's 'bird's nest' stadium boycotts Olympics. [w:] CBC News [on-line]. 11 sierpnia 2007. [dostęp 2008-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2 listopada 2007)].
- ↑ Chinese architect slams Olympic 'pretend smile'. [w:] CNN [on-line]. 13 sierpnia 2007. [dostęp 2008-07-06].
- ↑ Stadium designer blasts China Olympics. [w:] Al Jazeera [on-line]. 12 sierpnia 2007. [dostęp 2008-07-06].
- ↑ Watts, Jonathan: Olympic artist lashes out over PRC propaganda. [w:] Taipei Times [on-line]. 11 sierpnia 2007. [dostęp 2008-07-06].
- ↑ Helene Cooper: Spielberg Drops Out as Adviser to Beijing Olympics in Dispute Over Darfur Conflict. [w:] The New York Times [on-line]. 2008. [dostęp 2017-06-19].
- ↑ Spielberg in Darfur snub to China. [w:] BBC [on-line]. 13 lutego 2008.
- ↑ Ai Weiwei: “汶川
地震 死亡 学生 ”调查 09.03.12. 13 marca 2009. - ↑ Ai Weiwei:
遇 难学生名 单 补充 (八 十 四 ) 09.04.11. 14 kwietnia 2009. - ↑ CBC News: China cracks down on outspoken artist. 12 lipca 2009. [dostęp 2010-12-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-07-14)].
- ↑ Operation in Munich: Chinese Artist Accuses Government for Injury – SPIEGEL ONLINE – News – International
- ↑ Michael Wines. China's Impolitic Artist, Still Waiting to Be Silenced. „The New York Times”, 2009-11-28.
- ↑ Chinese artist gets emergency brain surgery in Munich – The Local. [dostęp 2010-12-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-05-30)].
- ↑ Higgins, Charlotte (11 października 2010). "People power comes to the Turbine Hall: Ai Weiwei's Sunflower Seeds", The Guardian
- ↑ "Śmierć Konfucjusza albo Ai Weiwei, słoń w składzie porcelany". redakcja.newsweek.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-11-14)]., 02 listopada 2010. Newsweek Polska
- ↑ Ai Weiwei under house arrest, Guardian, 5 listopada 2010.
- ↑ Branigan, Tania & Gabbatt, Adam (3 listopada 2010). "Ai Weiwei's Shanghai art studio to be demolished" The Guardian
- ↑ Lei Jin , An update on Chinese dissent artist Ai Weiwei's latest protests [online], University of Southern California, 9 listopada 2010 [zarchiwizowane z adresu 2012-07-18] (ang.).
- ↑ Chinese Authorities Raze an Artist’s Studio, nytimes.com,
- ↑ China artist Ai Weiwei's Shanghai studio demolished, BBC Online, 12 stycznia 2011
- ↑ China: 2 Intellectuals Barred From Leaving the Country, NY Times, December 3, 2010
- ↑ China Nobel row: Artist Ai Weiwei stopped from leaving , BBC News, December 3, 2010
- ↑ O co Chiny oskarżają słynnego artystę (pol.) gazeta.pl, 2011-04-07 [dostęp 2011-04-09].
- ↑ O co jest oskarżony Ai WeiWei? (pol.) gazeta.pl, 2011-04-14 [dostęp 2011-04-15].
- ↑ Chińskie media: Ai Weiwei jest wolny. Rodzina potwierdza: „Jest w domu” [online], TOK FM, 22 czerwca 2011 [dostęp 2021-06-14] .
- ↑ Chiny: Ai Weiwei nie może opuszczać Pekinu [online], Onet.pl, 23 czerwca 2011 [dostęp 2021-06-14] .
- ISNI: 0000000115788134, 0000000439813578
- VIAF: 96607499
- ULAN: 500125586
- LCCN: no2004022393
- GND: 129428205
- NDL: 01174190
- LIBRIS: sq47d7bb0rt50r2
- BnF: 15866354p
- SUDOC: 080572588
- SBN: UBOV337192
- NLA: 49862612
- NKC: xx0148362
- NTA: 308000676
- BIBSYS: 8052677
- CiNii: DA17481832
- Open Library: OL3229449A
- PLWABN: 9810621443405606
- NUKAT: n2005143237
- J9U: 987007580660905171
- PTBNP: 1802108
- CANTIC: a11189162
- LNB: 000210142
- NSK: 000783472
- CONOR: 233930595
- BLBNB: 001132613
- KRNLK: KAC201007594
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Ai Weiwei: Sunflower Seeds w Tate Modern Turbine Hall w Londynie – relacja z wernisażu
- Ai Weiwei: Sunflower seeds – film przedstawiający powstawanie oraz przygotowania do instalacji Sunflower Seeds w Tate Modern