Alexandru Todea
Kardynał prezbiter | ||
| ||
Kraj działania | ||
---|---|---|
Data i miejsce urodzenia | ||
Data i miejsce śmierci | ||
Miejsce pochówku | ||
Arcybiskup Fogaraszu i Alba Iulia | ||
Okres sprawowania |
1990-1994 | |
Wyznanie | ||
Kościół | ||
Prezbiterat |
25 marca 1939 | |
Nominacja biskupia |
4 lipca 1950 | |
Sakra biskupia |
19 listopada 1950 | |
Kreacja kardynalska |
28 czerwca 1991 | |
Kościół tytularny | ||
Odznaczenia | ||
Data konsekracji |
19 listopada 1950 | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Konsekrator | |||||||||
|
Alexandru Todea (ur. 5 czerwca 1912 w Teleac, zm. 22 maja 2002 w Târgu Mureș) – rumuński duchowny katolicki rytu bizantyjskiego, arcybiskup Fogaraszu i Alba Iulia, kardynał.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Przyjął święcenia kapłańskie 25 marca 1939, uzupełniał studia w Rzymie, gdzie w 1940 obronił doktorat z teologii na Papieskim Athenaeum „Propaganda Fide”. Od 1940 pracował jako duszpasterz w archidiecezji Fogaraszu i Alba Iulia; od 1948 ryt bizantyjski został zakazany przez władze rumuńskie, a Todea, podobnie jak inni duchowni, był poddawany represjom, m.in. kilkakrotnie aresztowany. W lipcu 1950 otrzymał potajemną nominację biskupią, z nadaniem stolicy tytularnej Cesaropoli; 19 listopada 1950 odebrał w sekrecie sakrę biskupią z rąk biskupa Josepha Schuberta. W styczniu 1951 został ponownie aresztowany przez Securitate; w 1952 skazano go na dożywotnie ciężkie roboty (początkowo prokurator domagał się kary śmierci). Na mocy amnestii dla więźniów politycznych został zwolniony w 1964, ale aż do upadku Nicolae Ceaușescu pozostawał w areszcie domowym. W 1986 został wybrany potajemnie na głowę Kościoła greckokatolickiego w Rumunii; po przywróceniu dla Kościoła pełni praw w 1989 Todea uzyskał potwierdzenie tej funkcji, a w marcu 1990 nominację na arcybiskupa Fogaraszu i Alba Iulia. W latach 1990–1994 był przewodniczącym Konferencji Episkopatu Rumunii.
28 czerwca 1991 Jan Paweł II mianował go kardynałem, z tytułem prezbitera S. Atanasio a Via Tiburtina. Todea uczestniczył w sesjach Światowego Synodu Biskupów w Watykanie w 1990 i 1991, był również członkiem sekretariatu generalnego Synodu. W 1992 ukończył 80 lat i utracił prawo udziału w konklawe; w tym samym roku doznał udaru mózgu i przez resztę życia poruszał się na wózku inwalidzkim. W lipcu 1994 zrezygnował z godności arcybiskupa Fogaraszu i Alba Iulia.
Pochowany w katedrze Świętej Trójcy w Blaju[1].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Solicitați i inni, Parohia Greco-Catolică Blaj I - Catedrala ”Sfânta Treime”, Alba [online], 25 marca 2024 [dostęp 2024-06-30] (rum.).
- ↑ Cetăţeni români şi străini decoraţi cu Ordinul Naţional „Steaua României”. presidency.ro. [dostęp 2017-09-18].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- sylwetka w słowniku biograficznym kardynałów Salvadora Mirandy. www2.fiu.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-24)].
- Alexandru Todea [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2011-06-12] (ang.).