Bernardo de Balbuena
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | |
| Ważne dzieła | |
|
Grandeza mexicana | |
Bernardo de Balbuena (ur. 1568 w Valdepeñas, zm. 1627 w San Juan) – hiszpański poeta, żyjący i tworzący w Meksyku[1], na Jamajce i w Portoryko[1][2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Bernardo de Balbuena urodził się w miejscowości Valdepeñas w Hiszpanii w 1568 roku[1][3]. Jako młody człowiek przybył do Nowego Świata. Mieszkał w Guadalajarze i mieście Meksyk. W tym ostatnim ośrodku studiował teologię. W 1606 roku wrócił do Hiszpanii, żeby obronić doktorat. Po uzyskaniu stopnia doktora teologii ponownie udał się przez Atlantyk do Ameryki Północnej. W 1610 roku został opatem na Jamajce, a w 1620 jednym z pierwszych biskupów Portoryko[4][1]. Mimo obowiązków kościelnego dostojnika, wiele czasu poświęcał na twórczość literacką. Bernardo de Balbuena zmarł w mieście San Juan w Portoryko w 1627 roku. Wiele z jego dzieł spłonęło wraz z jego biblioteką (ponoć największą w ówczesnej Ameryce)[2] podczas ataku holenderskich piratów w 1625 roku[1]. Bernarda de Balbuena uważa się za jednego z najważniejszych poetów Ameryki Łacińskiej[1].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Najważniejszym dziełem Bernarda de Balbuena jest obszerny poemat Grandeza mexicana (Wspaniałość Meksyku), opublikowany w 1604 roku[1]. Jest on napisany tercyną, czyli strofą trójwersową rymowaną według schematu aba bcb cdc..., znaną z Boskiej komedii Dantego Alighieri. Oprócz tego poeta napisał epos bohaterski El Bernardo o la victoria de Roncesvalles (Bernardo, albo zwycięstwo w Roncesvalles), ułożony oktawą, czyli strofą ośmiowersową, rymowaną abababcc, będącą podstawową formą renesansowej i barokowej epiki południa Europy, a w Hiszpanii nazywanej „octava real”. Poemat ten został wydany w 1624 roku[1]. Jego bohaterem jest imiennik autora, waleczny rycerz Bernardo del Carpio, jedna z najważniejszych postaci w dawnej historii Hiszpanii[5]. Epos Bernardo był prawdopodobnie zainspirowany dziełem Ludovica Ariosta[6]. Poza tym Bernarda de Balbuena tworzył eklogi (El siglo de oro en las selvas de Erífile, 1608)[1].
Obecnie dzieła Bernarda de Balbuena, zwłaszcza Bernardo są rzadko czytane, jednak w epoce swojego powstania były wysoko cenione, a nawet uznawane za arcydzieła[7]. Bernardo, obok Christiady Diega de Hojeda (1570–1615) jest jednym z najważniejszych eposów powstałych w hiszpańskiej Ameryce[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i Bernardo de Balbuena, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2016-11-22] (ang.).
- ↑ a b Literature. topuertorico.org. [dostęp 2016-11-22]. (ang.).
- ↑ Bernardo de Balbuena (1568–1627). bartleby.com. [dostęp 2016-11-22]. (ang.).
- ↑ Bernardo de Balbuena. newadvent.org. [dostęp 2016-11-22]. (ang.).
- ↑ Alex Preminger, Frank J. Warnke, O. B. Hardison Jr.: Princeton Encyclopedia of Poetry and Poetics. books.google.pl. s. 804. [dostęp 2016-11-22]. (ang.).
- ↑ Puerto Rico in the Great Depression. Cultural Life. newdeal.feri.org. [dostęp 2016-11-22]. (ang.).
- ↑ a b The Renaissance learned epic. spanisharts.com. [dostęp 2016-11-22]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Bernardo de Balbuena: Grandeza mexicana. cervantesvirtual.com. [dostęp 2016-11-22]. (hiszp.).
- Bernardo de Balbuena: El Bernardo. Poema heroico. cervantesvirtual.com. [dostęp 2016-11-22]. (hiszp.).