Bramus

	Bramus
	Pomel, 1892
	; Ślepuszonka górska (B. lutescens)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Nadgromada	żuchwowce
Gromada	ssaki
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	chomikowate
Podrodzina	karczowniki
Plemię	Ellobiusini
Rodzaj	Bramus
	Typ nomenklatoryczny
	†Bramus barbarus Pomel, 1892
Synonimy
	Myospalax Blyth, 1846; Afganomys Topachevsky, 1965; Afghanomys Baryshnikov & Baranova, 1983;
	Myospalax Blyth, 1846; Afganomys Topachevsky, 1965; Afghanomys Baryshnikov & Baranova, 1983;
Gatunki
	9 gatunków (w tym 7 wymarłych) – zobacz opis w tekście
	9 gatunków (w tym 7 wymarłych) – zobacz opis w tekście

Bramus – rodzaj ssaków z podrodziny karczowników (Arvicolinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Turcji, Azerbejdżanie, Armenii, Turkmenistanie, Iranie, Afganistanie i Pakistanie^[5]^[6].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 98–145 mm, długość ogona 7–20 mm; masa ciała 34–101 g^[6]^[7].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1892 roku francuski paleontolog, geolog i botanik Auguste Nicolas Pomel w artykule poświęconym nowemu kopalnemu rodzajowi gryzoni z czwartorzędowych fosforytów Berberii, opublikowanym w czasopiśmie Comptes rendus hebdomadaires de l’Académie des Sciences^[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) jest wymarły Bramus barbarus.

Etymologia

Myospalax: gr. μυς mus, μυος muos ‘mysz’; σπαλαξ spalax, σπαλακος spalakos ‘kret’^[8]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Georychus fuscocapillus Blyth, 1843.
Bramus: etymologia niejasna, Pomel nie wyjaśnił znaczenia nazwy rodzajowej^[9].
Afganomys (Afghanomys): Afganistan; gr. μυς mus, μυος muos „mysz”^[10]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Georychus fuscocapillus Blyth, 1843.

Podział systematyczny

Gatunki z tego rodzaju zaliczane były do rodzaju (w randze podrodzaju Afganomys) Ellobius^[5] i w świetle nowszych badań zostały przeniesione do rodzaju Bramus obejmującego kilka wymarłych gatunków^[11]^[12]. Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki^[11]:

Grafika	Gatunek	Autor i rok opisu	Nazwa zwyczajowa^[13]	Podgatunki^[6]^[5]^[7]	Rozmieszczenie geograficzne^[6]^[5]^[7]	Podstawowe wymiary^[6]^[7]^[c]	Status IUCN^[14]
	Bramus fuscocapillus	(Blyth, 1843)	ślepuszonka południowa	gatunek monotypowy	północno-wschodni i południowo-wschodni Iran, zachodni, południowy i wschodni Turkmenistan, Afganistan oraz marginalnie w zachodnim Pakistanie (Beludżystan)	DC: 9,8–14,5 cm DO: 0,9–2 cm MC: 34–101 g	LC
	Bramus lutescens	(O. Thomas, 1897)	ślepuszonka górska	gatunek monotypowy	wschodnia Turcja (wschodnia Anatolia), Armenia, południowo-zachodni Azerbejdżan (Nachiczewańska Republika Autonomiczna) i północno-zachodni Iran	DC: 10–14 cm DO: 0,7–1,9 cm MC: 58–84 g	LC

Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski.

Opisano również gatunki wymarłe:

Bramus africanus (Jaeger, 1988)^[15] (Algieria; plejstocen)
Bramus atlanticus (Jaeger, 1988)^[15] (Maroko; plejstocen)
Bramus barbarus Pomel, 1892^[16] (Algieria; plejstocen)
Bramus pomeli (Tesakov, 2016)^[17] (Armenia; plejstocen)
Bramus primigenius (Lychev & Savinov, 1974)^[18] (Kazachstan; pliocen)
Bramus tarchancutensis (Topachevsky, 1963)^[19] (Ukraina; pliocen)
Bramus zimae (Jaeger, 1988)^[15] (Maroko; plejstocen)

Uwagi

↑ Młodszy homonim Myospalax Laxmann, 1769 (Spalacidae).
↑ Wariant pisowni Afganomys Topachevski, 1965.
↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

Przypisy

↑ ^a ^b Pomel 1892 ↓, s. 1159.
↑ E. Blyth. Rough Notes on the Zoology of Candahar and the neighbouring Districts. By Captain Thomas Hutton, of the Invalids, Mussoori. „The journal of the Asiatic Society of Bengal”. 15 (170), s. 141, 1840. (ang.).
↑ В.A. Тoпaчeвcкий: Насекомоядные и грызуны нрьізуньі пoзднeплиoцeнoвoй фayньi. Киeв: Нayкoвa дyмкa, 1965, s. 98. (ros.).
↑ Г.Ф. Барышников & Г.И. Баранова. Грызуны верхнего палеолита Большого Кавказа. „Труды Зоологического института РАН”. 116, s. 103, 1983. (ros.).
↑ ^a ^b ^c ^d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 352. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 314–315. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 226. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 441.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 145.
↑ E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 160. (ang.).
↑ ^a ^b N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-08-28]. (ang.).
↑ B. Kryštufek & G. Shenbrot: Voles and Lemmings (Arvicolinae) of the Palaearctic Region. Maribor: University of Maribor Press, 2022, s. 1–449. ISBN 978-961-286-613-6. (ang.).
↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 236. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ Taxonomy: – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-08-28]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c J.-J. Jaeger. Origine et évolution du genre Ellobius (Mammalia, Rodentia) en Afrique Nord-Occidentale. „Folia Quaternaria”. 57, s. 3–50, 1988. (fr.).
↑ Pomel 1892 ↓, s. 1163.
↑ A.S. Tesakov / А.С. Тесаков. Early Middle Pleistocene Ellobius (Rodentia, Cricetidae, Arvicolinae) from Armenia / Раннеплейстоценовая фауна млекопитающих Саркела (нижний Дон, Россия): слепушонки (Ellobiusini, Arvicolinae, Rodentia). „Russian Journal of Theriology”. 15 (2), s. 153, 2016. DOI: 10.15298/rusjtheriol.07.2.04. (ang. • ros.).
↑ Г.Ф. Лычев & П.Ф. Савинов: Позднеплиоценовые зайцеобразные и грызуны Киикбая. W: Фауна и флора из мезокайно-зоя Южного Казахстана. Алма-Ата: Наука, 1974, s. 39–43. (ros.).
↑ В.О. Топачевський. Нові види полівок (Rоdепtіа, Місгоtidае) верхньопліоценових і нижньоантропогенових відкладів півдня України Криму. „Доповіді Академії наук Української РСР”. Серія Б, Геологічні, хімічні та біологічні науки. 1, s. 100–104, 1963. (ukr.).

Bibliografia

A.N. Pomel. Sur le Bramus, nouveau type de rongeur fossile des phosphorites quaternaires de la Berberie. „Comptes rendus hebdomadaires de l’Académie des Sciences”. 114, s. 1159–1163, 1892. (fr.).
T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[2] Młodszy homonim Myospalax Laxmann, 1769 (Spalacidae).

[5] Wariant pisowni Afganomys Topachevski, 1965.

[16] DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

[CITEREFPomel1892[https://www.biodiversitylibrary.org/page/3731689_1159]-1] Pomel 1892 ↓, s. 1159.

[bly-3] E. Blyth. Rough Notes on the Zoology of Candahar and the neighbouring Districts. By Captain Thomas Hutton, of the Invalids, Mussoori. „The journal of the Asiatic Society of Bengal”. 15 (170), s. 141, 1840. (ang.).

[top65-4] В.A. Тoпaчeвcкий: Насекомоядные и грызуны нрьізуньі пoзднeплиoцeнoвoй фayньi. Киeв: Нayкoвa дyмкa, 1965, s. 98. (ros.).

[bar-6] Г.Ф. Барышников & Г.И. Баранова. Грызуны верхнего палеолита Большого Кавказа. „Труды Зоологического института РАН”. 116, s. 103, 1983. (ros.).

[icmw-7] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 352. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[hmw-8] U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 314–315. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[amw-9] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 226. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[http://books.google.com/books?id=ApMeAQAAIAAJ&pg=PA441_441]-10] Palmer 1904 ↓, s. 441.

[CITEREFPalmer1904[http://books.google.com/books?id=ApMeAQAAIAAJ&pg=PA145_145]-11] Palmer 1904 ↓, s. 145.

[jae-12] E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 160. (ang.).

[asm-13] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-08-28]. (ang.).

[kry&sch-14] B. Kryštufek & G. Shenbrot: Voles and Lemmings (Arvicolinae) of the Palaearctic Region. Maribor: University of Maribor Press, 2022, s. 1–449. ISBN 978-961-286-613-6. (ang.).

[miiz-15] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 236. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[17] Taxonomy: – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-08-28]. (ang.).

[jaeg-18] J.-J. Jaeger. Origine et évolution du genre Ellobius (Mammalia, Rodentia) en Afrique Nord-Occidentale. „Folia Quaternaria”. 57, s. 3–50, 1988. (fr.).

[CITEREFPomel1892[https://www.biodiversitylibrary.org/page/3731693_1163]-19] Pomel 1892 ↓, s. 1163.

[tes-20] A.S. Tesakov / А.С. Тесаков. Early Middle Pleistocene Ellobius (Rodentia, Cricetidae, Arvicolinae) from Armenia / Раннеплейстоценовая фауна млекопитающих Саркела (нижний Дон, Россия): слепушонки (Ellobiusini, Arvicolinae, Rodentia). „Russian Journal of Theriology”. 15 (2), s. 153, 2016. DOI: 10.15298/rusjtheriol.07.2.04. (ang. • ros.).

[lych&sav-21] Г.Ф. Лычев & П.Ф. Савинов: Позднеплиоценовые зайцеобразные и грызуны Киикбая. W: Фауна и флора из мезокайно-зоя Южного Казахстана. Алма-Ата: Наука, 1974, s. 39–43. (ros.).

[top63-22] В.О. Топачевський. Нові види полівок (Rоdепtіа, Місгоtidае) верхньопліоценових і нижньоантропогенових відкладів півдня України Криму. „Доповіді Академії наук Української РСР”. Серія Б, Геологічні, хімічні та біологічні науки. 1, s. 100–104, 1963. (ukr.).

[1]

[a]

[2]

[3]

[b]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[c]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]