Dyskusja:Polska Zjednoczona Partia Robotnicza

Cytat z artykułu: "Główną rolę w PZPR odgrywały osoby zawodowo zajmujące się polityką, czyli tzw. aktyw partyjny, który tworzyły osoby rekomendowane do kierowania głównymi instytucjami państwowymi, organizacjami społecznymi, związkami zawodowymi."

Jest tutaj pomieszanie co najmniej 2 pojęć: 1) tzw. aparat (nie aktyw!) partyjny to byli ludzie zatrudnieni w strukturach PZPR, nazywani "aparatczykami" - przy czym samo to słowo było całkowicie niecenzuralne (czyli nie było dopuszczane do oficjalnego obiegu), ponieważ miało wydźwięk pejoratywny, czy wręcz pogardliwy. 2) nomenklatura - o której jest w miarę trafny artykuł w Wikipedii

W Polsce nigdy nie było komunizmu acz dążyło się do niego. W Polsce obowiązywał socjalizm lub jak nazywała dany ustrój partia - socjalizm realny.

Dzięki Filemonie :-) --Matusz

---

Partia komunistyczna

wobec niejasności proszę wskazać konkretne zapisy dokumentów potwierdzających komunistyczny charakter PZPR i okresy obowiązywania. Z punktu widzenia wstępującego do PZPR, mógł on nie być poinformowany o komunistycznym charakterze PZPR, zatem mógł nie być działaczem komunistycznym. To tak, jakby ktoś pisał, że PiS jest partią faszystowską, bo wodzowską, a jej członkowie to faszyści - moim zdaniem to nieprawidłowe.

Monopartia

to jakaś teoria nie mająca potwierdzenia w realiach - zawsze obok PZPR legalnie działało ZSL i SD. więcej ZSL zrefomował się i podaje się za partię od czasów Cesarza Franciszka Józefa
Monopartia nie jest także cechą innych krajów bloku radzieckiego - zdaje się na Węgrzech i kilku innych krajach działały także inne partie poza "jedyną". Ciekawostką jest reprezentowanie w komunizmie chińskim innych środowisk niż "komunistyczne". Czy aby monopartyjnośc nie dotyczy wyłącznie ZSRR?

Czy można nazwać PZPR partią komunistyczną? Czy sama KPZR była partią komunistyczną z punktu widzenia teorii? A WKP(b)? Wolałbym określenie partia robotnicza typu leninowskiego (choć też wysoce niedoskonałe), bowiem PZPR się sama nigdy komunistyczną nie nazywała. Dziś jest to zresztą słowo nacechowane negatywnie, więc "niewikipedialne". W ogóle jest tu masa subtelności i warto, by hasło opracował jakiś dobry politolog. Po prostu prosi się np. o obszerny rys historyczny i rzeczowe naświetlenie dziwnych zjawisk, w jakich uczestniczyliśmy w PRL-u...

Trzeba też z pewnością omówić strukturę władz w PZPR, relacje między nimi a władzami państwowymi itp. To jest kluczowo ważne hasło dla naszej historii i tożsamości. W końcu - blisko pół wieku... Bogmis 16:56, 20 lip 2004 (CEST)

---

Najpierw należy przejrzeć dokumenty,filmy powstałe w tym okresie, a dopiero później wygłaszać własne opinie. Poza tym uważam, że powinniśmy tzrymac się historii, a w polskiej historii nie ma mowy o tym, żeby kiedykolwiek panował w niej ustrój komunistyczny, czy cokolwiek innego o tej nazwie!

---

Absolutnie KOMUNISTYCZNA a nie robotonicza, inteligencka, inżynierska czy partia klasy średniej. PZPR nie używała słowa "komunizm" w nazwie własnej przede wszystkim z następującego powodu: w Polsce pojęcie to było i jest całkowicie skompromitowane i nawet w czasach stalinowskich uznano, że poslugiwanie się nim w nazwie byłoby kompromitujące. Myślę jednak, że w wikipedii nie powinno się dbać o dobrą opinie (PR) partii czy innych organizacji ale nazywać rzeczy po imieniu. PZPR niczym się nie różniła o innych pratii w bloku sowieckim, z których większość określała się jako "komunistyczne". Wszytskie one figurowały w drukowanych w tamtej epoce, także w Polsce "wykazach partii komunistycznych". Niezależnie też od tego jak nazwać to czy była PRL, celem PZPR było zbudowanie w Polsce nie tylko socjalizmu ale i w następnej kolejności komunizmu (cokolwiek miałoby to znaczyć). Oto piąte zdanie ze statutu PZPR (wydanie 1962, uchwalony na III Zjeździe PZPR): Idea, której służy Polska Zjednoczona Partia Robotnicza - to idea komunizmu. W niej ucieleśnia się przyszłość świata. Proszę sobie też zajrzeć np. do przemówień Jaruzelskiego, gdzie wielokrotnie używa on zwrotu "my komuniści" itp. Foma

---

Co to znaczy partia "realno-socjalistyczna"? To jakiś absurd. Z tego wynika że i SD i PSL niczym się od PZPR nie różniły bo też były "realno-socjalistyczne". Profil partii politycznych określamy poprzez ideologię której one służą, poprzez docelową wizję społeczno-ustrojową do jakiej dążą a nie poprzez opis systemu politycznego, który realnie istniał w czasie ich rządów. Mało która partia (na szczęście) poza krajami totalitarnymi (a PRL po 1956 r. nie była raczej krajem totalitrym)jest w stanie przebudować cały kraj zgodnie ze swoimi ideałami. PZPR była partią komunistyczną bo dążyła do budowy komumizmu, choć doszła tylko (i na szczęście) do etapu realnego-socjalizmu (głownie dzieki aktywnemu oporowi jaki stawiało społeczeństwo). Analogicznie SLD deklaruje się jako partia socjaldemorkatyczna co nie znaczny, że Polska pod jej rządami była krajem w pełni socjaldemokratycznym. Jeśli by przyjąć zaproponowaną tu konwencję to SLD nazywać by trzeba partią "trzeciorzeczpospolitową". Ostatecznie lepiej już, skoro słowo komunizm jest na indexie wikipedii, określać PZPR jako partię "marksistowsko-leninowska" niż "realno-socjalistyczna" bo to ostatnie brzmi groteskowo --Foma 22:10, 10 cze 2007 (CEST)

???

A gdzie tu opinie, kochany Anonimie? Zadałem pytanie w tej dyskusji; to wszystko. I skąd ta sugestia, że nie obejrzałem filmów, nie czytałem dokumentów? Tak się poza tym składa, że przeżyłem ten okres w całości (i jeszcze po kawałku przed i po...) i to nie jako niezainteresowany kibic, ale uczestnik wielu wydarzeń.~

Bogmis 11:27, 27 wrz 2004 (CEST)

---

Czy PZPR można nazwać partią komunistyczną? No cóż, nie była to może partia komunistyczna w takim sensie, jaki terminowi temu nadaliby klasycy: K. Marks i F. Engels. Z drugiej jednak strony należy zauważyć, podkreślany przez niektórych krytyków komunizmu (np. Karl Popper "Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie", tom II), fakt, iż stan takich partii, jak np. PZPR lub KPZR, w czasach "realnego socjalizmu" był konieczną konsekwencją ewolucji, jakim podlegają tego rodzaju antydemokratyczne, "wodzowskie" organizacje, pragnące zaprowadzić raj na ziemi poprzez uwolnienie ludzi od ciężaru odpowiedzialności. Organizacje takie z konieczności muszą się wyrodzić w biurokratyczne molochy, chroniące interesy klasy wybrańców ("nomenklatura", "czerwona burżuazja" itp.) i tłumiące wszelkie dążenia wyzwoleńcze jej poddanych. Można oczywiście termin "partia komunistyczna" zarezerwować wyłącznie dla wczesnego etapu tej ewolucji, ale sądzę, że dla podkreślenia owej konieczności dobrze jest stosować ów termin dla całego jej przebiegu. Marcin Robert 10:54, 20 paź 2005 (CEST)

Zauważ ze w PZPP bardzo rzadko była mowa o komunizmie, szafowano hasłami marksimzm-leninizm, socjalizm, realny oscjalizm ale jako w istocie komunistyczn aokreslala sie tylko PZR zreszta chrusczow wlatach 50 oglosil ze ZSRR osiagnal juz osocjalizm i teraz bedzie budowal spoleczenstwo prawdziwie komunistyczne

Lista członków

Przydałaby się lista członków PZPR, którzy odegrali jakąś rolę w polskiej polityce.--Barry Kent 23:00, 26 mar 2006 (CEST)

Dlaczego z listy ważnych członków PZPR usunięto niektórych?

ja właśnie dodałem do listy parę osobistości z PZPR które odgrywały/odgrywają dużą role w życiu politycznym i zostało to usunięte. dlaczego? dlaczego do ważnych członków PZPR nie mogłem dopisać, Geremka, Balcerowicza, Cimoszewicza, Kalisza, Szmajdzińskiego? Ich biografie nawet na wikipedii o tym mówią. Przemilczanie niewygodnych faktów?

Co do Kalisza i Szmajdzińskiego, to ich obecność tutaj miałaby może jakieś uzasadnienie, choć ich działalność bardziej kojarzy się z SLD niż z PZPR, natomiast mieszanie ich z Geremkiem i Balcerowiczem nie ma najmniejszego sensu, dorobek życiowy tych ostatnich nie ma bowiem nic wspólnego z ich przynależnością do tej partii, a nawet wprost przeciwnie. Czy dostrzegasz istotną różnicę między tymi dwoma stwierdzeniami: "Edward Gierek był ważną osobistością PZPR" oraz "Leszek Balcerowicz był ważną osobistością opozycji antykomunistycznej, należącą kiedyś do PZPR"? Marcin Robert 12:32, 29 maja 2007 (CEST)

Nie wiem czy misją wolnej encyklopedii jest wybielanie historii. Są te osoby znane? Niewątpliwie są. Są byłymi członkami PZPR? Też bezapelacyjnie są. A że dla niektórych środowisk połączenie tych dwóch faktów jest bardzo niewygodne, trudno, ale takie są fakty. Dlatego uważam, iż obecność tych nazwisk jest jak najbardziej na miejscu. Uzupełniałem fragment zatytułowany "Znani działacze PZPR", a nie jak sugerujesz "Ważne osobistości PZPR, nie biorące później udziału w życiu politycznym, a tym bardziej nie będące w opozycji czy też obecnie wywyższane przez lewicowe media". Jeśli zmienisz tytuł na taki jak sugerujesz to rzeczywiście moje zmiany nie pasowały. Dlatego żądam przywrócenia wpisu.

Po pierwsze: Fakt przynależności Bronisława Geremka i Leszka Balcerowicza do PZPR został - co sam zresztą zauważyłeś - odnotowany na Wikipedii, gdzie tu więc zakłamywanie rzeczywistości? Po drugie: Gdyby Geremek i Balcerowicz mieli istotny wpływ na działalność PZPR (choćby na szczeblu lokalnym), ich obecność na liście znanych działaczy tej partii byłaby sensowna, jednak było wprost przeciwnie. Zresztą popatrz na ten fragment hasła "Leszek Balcerowicz": Był członkiem PZPR od 1969 do momentu wprowadzenia stanu wojennego. Pod koniec lat 70. był członkiem zespołu doradców-ekonomistów przy premierze PRL. Zespół ten opracował słynny raport o stanie państwa, który przewidywał rychły upadek polityki ekonomicznej Edwarda Gierka. Po powstaniu NSZZ Solidarność, był członkiem rady ekspertów ekonomicznych tego związku (...). Otóż można stąd wnosić, że gdyby miał on wpływ na działalność PZPR, to na pewno nie doszłoby do takiego załamania gospodarczego, jaki był skutkiem polityki ówczesnych działaczy komunistycznych. Po trzecie: Sformułowanie "znany działacz PZPR" rozumiem jako stwierdzenie faktu przynależności do partyjnej nomenklatury oraz wspieranie pozycji PZPR w państwie, cała zaś działalność (a przynajmniej istotna działalność) Geremka i Balcerowicza świadczą o czymś wprost przeciwnym. Po czwarte: Nie wydaje mi się, co zdajesz się sądzić, aby niegdysiejsza przynależność do PZPR świadczyła o jakiejś niższości (moralnej, intelektualnej lub kompetencyjnej) w porównaniu z działaczami opozycji, którzy nigdy do tej partii nie należeli. Spróbuj to udowodnić, jeśli potrafisz, ale nie wydaje mi się, żeby taki dowód można było przeprowadzić bez stosowania jakichś karkołomnych sztuczek. Marcin Robert 15:12, 29 maja 2007 (CEST)

No i się z tobą zgadzam. Ale Balcerowicz i Geremek nie byli szeregowymi członkami partii. Nie zapisali sie tam tylko po to, aby dostać szybciej talon na malucha. Działali tam aktywnie. Fakt, że później ich wizja socjalizmu rozeszła się z wizją głównego nurtu partii i odeszli nie zmieni tego faktu. Dlatego, aby wpis w wikipedii był pełen nie należy w tym punkcie robić żadnej cenzury. Byli i kropka. Czy to źle czy dobrze nie nam oceniać. Szmajdziński, Kalisz, Balcerowicz, Geremek - znani działacze PZPR - z tym, że jedni połapali się szybciej, że to się wali i odeszli, a drudzy brnęli dalej. Szmajdziński wg wikipedii był nawet w KC, o którym jest napisane W rzeczywistości najważniejszą rolę odgrywał Komitet Centralny, jego Biuro Polityczne oraz Sekretariat, przy czym te organy same były poddane ścisłej kontroli władz Związku Radzieckiego. Bardziej znaczących i znanych działaczy PZPR nie ma. Więc wg mnie powinno się to niedopatrzenie jak najszybciej uzupełnić.

organizacja przestępcza

Mógłby już nikt nie wklejać tej kategorii; PZPR, cokolwiek by o niej nie mówić nie była organizacją przestępczą Adolf Warski (dyskusja) 20:17, 6 mar 2008 (CET)

ze zgłoś błąd

Na Waszych listach członków Komitetu Centralnego PZPR (także na liście członków Biura Politycznego KC) nie ma Jerzego Łukaszewicza - koszmarnej postaci, która trzęsła polskimi mediami w dekadzie rządów Gierka. Z kolei w tabelce członków władz PZPR w haśle "PZPR" jest Jerzy Łukaszewicz, ale to jest link do hasła o reżyserze filmowym o tym imieniu i nazwisku. On nie ma nic wspólnego z Łukaszewiczem z KC!!! O tym Wikipedia musi wspomnieć, bo przed laty był to wręcz symbol trzymania za pysk opinii publicznej w PRL. Wiem, bo wtedy pracowałem jako dziennikarz.

Zgłosił: Andrzej Gołębiowski 89.79.110.117[odp][?] (dyskusja) 16:28, 27 maj 2008 (CEST)

awangarda klasy robotniczej?

To na pewno się tak mówi po polsku? Czy nie chodzi przypadkiem o "partię stojacą na czele rewolucji"? drama-kun 16:59, 21 sie 2009 (CEST)

Dodam, że "Zgodnie z obowiązującą nomenklaturą partyjną" brzmi trochę jak "opiekuńczy rząd drzewek"5.172.247.231 (dyskusja) 20:06, 16 paź 2015 (CEST)

Co znaczy "ścisła kontrola"?

Proponowałbym wzkreślić wymiankę o rzekomo "ścisłej kontroli", której były poddawane Sekretariat KC i Sekretariat BP ze strony władz ZSRR. Po piewrsze, co znaczy "ścisła kontrola"? Władze ZSRR wyznaczały członków tych organów? Moim zdaniem, ścisłej kontroli ze strony ZSRR nie istniało już po śmierci Stalina. Po drugie, niech autor przytoczy przykłady takiej kontroli. Chulman (dyskusja) 21:10, 2 lut 2010 (CET)

Zgadzam się i fragment ten usunąłem. Jeśli ktoś zamierza go przywrócić, to proszę o odniesienie się do powyższych uwag. Litawor (dyskusja) 21:12, 24 wrz 2021 (CEST)

• O obsadzie I sekretarza KC PZPR ostatecznie decydował Kreml. Choćby w 1970, gdy wybrał Gierka, nie zaś Moczara. O roli Moskwy w odsunięciu siebie od władzy mówił nawet Gomułka w wywiadzie udzielonym Werblanowi. PZPR nie była organizacją w decyzjach personalnych suwerenną. Andros64 (dyskusja) 21:21, 24 wrz 2021 (CEST)

Sam Gomułka, w rozmowie z Andrzejem Werblanem w 1981 był przekonany, że został obalony przez spisek inspirowany z Moskwy. To Breżniew mnie zdjął, zawsze miałem kiepską opinię o nim jako o polityku i nie ukrywałem tego – stwierdził w: Andrzej Werblan, Gomułka i Stalin, „Polityka”, 23 grudnia 2010. [dostęp 2019-07-29]. Andros64 (dyskusja) 22:30, 24 wrz 2021 (CEST)

Kategoria:Partie antyklerykalne

Czy należałoby dodać kategorię Kategoria:Partie antyklerykalne? Tashi _dyskusja 01:41, 1 mar 2015 (CET)

Albo tak, albo nie, ale jeśli nie, to raczej usunąć z niej NPCh, PPS-Lewicę i PSL-Lewicę. Jeśli w tej kategorii miałyby być tylko partie, dla których antyklerykalizm jest główną lub jedną z najgłówniejszych cech, to z polskich partii kwalifikowałyby się do niej tylko Racja PL, Ruch Palikota i TR. A jeśli wszystkie, które miały antyklerykalizm w programie, nawet jeśli nie na najwyższym miejscu, to oczywiście PZPR także, ale być może i prawie wszystkie lewicowe. Przede wszystkim trzeba tę kategorię uzupełnić o zagraniczne partie - tylko też pytanie, jakie. Optowałbym raczej za tym, aby były tam tylko te charakterystyczne, no ale trudno to tu rozstrzygać. Pawmak (dyskusja) 10:14, 1 mar 2015 (CET)