Dyskusja:Soleczniki

Ze zgłoś błąd

Przesyłam obiecany tekst z danymi o Solecznikach.

Pozdrawiam serdecznie

Aleksander Srebrakowski

Soleczniki Wielkie – w kronikach krzyżackich Salseniken lub Saletzniken miasteczko i dobra nad rzeką Solczą dopływem Mereczanki, powiat wileński, w 5 okręgu polskim a 7 rewirze sądowym, gmina Soleczniki, przy trakcie z Wilna do Lidy, odległość 42,5 wiorsty od Wilna, a 46,5 od Lidy, ma 520 mieszkańców. W 1866 roku było tu 31 31 domów i 459 mieszkańców (9 prawosławnych, 316 katolików i 134 żydów). Folwark tutejszy miał 35 mieszkańców (30 katolików i 5 ewangelików); huta szkła, młyn na Solczy i gorzelnia. Posiada kościół parafialny katolicki drewniany, dom modlitwy żydowski, kaplice protestancką na cmentarzu, stacje pocztową. Ludność miejska, wyjąwszy włościan wsi Soleczniki Wielkie, proboszcza ze służbą kościelną, dozorcy i utrzymującego pocztę, starżnika policyjnego (uriadnika), stanowi kilkanaście familii żydowskich, trudniących się szynkarstwem, nędznymi rzemiosłami i drobnym handlem i zamieszkujących karczmę i do dziesięciu domów zbudowanych na gruncie dziedzica. Kościół katolicki pod wezwaniem św. Piotra apostoła, założony w XVI w., uposażony przez Jana Hlebowicza w XVI w. (według rybryceli założony w 1523 r. przez Jana Chodkiewicza), powiększony przez Alfonsa Lapackiego, podkomorzego wileńskiego, w 1622 roku, dziś dobrze utrzymany staraniem miejscowego proboszcza ze składek parafian. Parafia katolicka, dekanatu raduńskiego, ma 4014 wiernych. Filia w Solecznikach Małych, kaplica w Montwiłowszczyźnie. Dobra mają 291 dziesięcin ziemi uprawnej i 2730 dziesięcin lasu. Własność niegdyś Hlebowiczów, w XVI w. przeszły do Chodkiewiczów, w posiadaniu których pozostawały do 1824 r. Dziś są własnością Wagnerów. (Informacja z roku 1890).

Podano na podstawie: Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, wydany pod red. B. Chlebowskiego, W. Walewskiego według planu F. Sulimierskiego, T. XI, Warszawa 1890, s.49.

W okresie międzywojennym miasteczko Wielkie Soleczniki (według podziału administracyjnego z roku 1933) znajdowało się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, w województwie wileńskim, w powiecie wileńsko-trockim, gmina wiejska Soleczniki. Miało 105 domów i liczyło 799 mieszkańców.

Źródło: Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej. Tom I. Województwo wileńskie, Warszawa 1938, s. 76.)

W roku 1939, po zajęciu wschodniej Polski przez Związek Radziecki, Soleczniki, tak jak i całe województwo wileńskie z miastem Wilnem, zostały wcielone do Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Następnie władze niepodległej wtedy Litwy, odwołując się do litewsko-radzieckiego traktatu pokojowego z 12 lipca 1920 roku, zwróciły się do władz radzieckich o przekazanie terenów okupowanych przez ZSRR Litwie. W dniu 10 października 1939 podpisano w Moskwie układ na mocy, którego Litwa przejęła część Wileńszczyzny okupowanej przez Związek Radziecki. Na przejętym terenie znalazły się także Soleczniki.

Po II wojnie światowej, mimo, że Litwę opuściło, w ramach ewakuacji (mylnie nazywanej repatriacją) opuściło łącznie 171 168 osób narodowości polskiej i Żydów posiadających obywatelstwo polskie, na Wileńszczyźnie najwyższy odsetek ludności stanowili Polacy. Głównymi centrami polskości na ty terenie były Ejszyszki, Soleczniki i Niemenczyn. Soleczniki były początkowo jednym z miasteczek na terenie rejonu ejszyskiego, jednak na początku lat 70., kiedy wprowadzono na Litwie nowy podział administracyjny, Soleczniki Stały się centrum administracyjnym nowego rejonu. Była to jednostka administracyjna, w której Polacy stanowili cały czas najwyższy odsetek ludności.

Skład narodowościowy Solecznik. W roku 1959: Liczba mieszkańców ogółem 1676. Z tej liczby Polacy 888 (52,99%), Rosjanie 349 (20,82%), Białorusini 201 (11,99%), Litwini 174 (10,38%), Żydzi 12 (0,72%), Łotysze 3, Tatarzy 1, inni 48. W roku 1970: Liczba ogólna mieszkańców 1753. Z tej liczby Polacy 1077 (61,44%), Rosjanie 285 (14,72%), Białorusini 171 (9,75%), Litwini 165 (9,41%), Tatarzy 5, Żydzi 1, inni 48.

Źródło Itogi wsiesojuznoj pierepisi nasielenija 1970 goda po Litowskoj SSR, Wilnius 1975, s. 315.

Skład narodowościowy rejonu solecznickiego w roku 1989. Polacy 32 891 (79,55%0, Litwini 2 918 (9,36%), Rosjanie 2 395 (5,79%), Białorusini 1 582 (3,83%), Żydzi 9 (0,0%), Łotysze 14 (0,0%), Tatarzy 42 (0,1%), inni 543 (1,3%) (LietuvosRespublikos pagrindinių tautybių gyventojai, Vilnius 1991, s.35