Isopogon

*Isopogon*
	; Isopogon anemonifolius
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	srebrnikopodobne
Rząd	srebrnikowce
Rodzina	srebrnikowate
Rodzaj	Isopogon
	Nazwa systematyczna
	Isopogon R. Br. ex Knight; On the cultivation of the plants belonging to the natural order of Proteeae 93. 1809
	Typ nomenklatoryczny
	I. anemonifolius (R.A. Salisbury) J. Knight (Protea anemonifolia R.A. Salisbury) (typ. cons.)
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Isopogon R. Br. ex Knight – rodzaj roślin z rodziny srebrnikowatych (Proteaceae). Obejmuje 38 gatunków^[5]. Rośnie naturalnie w Australii w stanach Australia Zachodnia, Australia Południowa, Queensland, Nowa Południowa Walia oraz Wiktoria^[6].

Etymologia

Nazwa rodzajowa pochodzi z języka greckiego i oznacza równy („iso”) i broda („pogon”). Nazwa ta odnosi się do kępek włosów na wierzchołku okwiatu niektórych gatunków lub od włosow mniej więcej równej długości pokrywających owoce tego rodzaju^[6].

Morfologia

Pokrój: Wiecznie zielone małe drzewa lub krzewy. Dorastają do 5 m wysokości^[7].
Liście: Skórzaste, czasami mogą być różnych kształtów na tej samej roślinie – zarówno małe jak i bardzo duże. Mogą być nagie, jak i owłosione, całobrzegie. Pozbawione są przylistków^[7].
Kwiaty: Zebrane w kwiatostanach, ułożone naprzemianlegle, posiadają podsadki. Kwiatostany są gęste i mają kulisty lub jajowaty kształt^[7].
Owoce: Spadają z rośliny przed następnym sezonem wegetacyjnym. Niemięsiste, owłosione. Owocnia nie pęka samoczynnie. Nasiona nie posiadają bielma. Zarodki posiadają 2(–8) liścienie^[7].

Biologia i ekologia

Rośliny dwupienny. Mezofityczne (przystosowane do klimatu umiarkowanie wilgotnego) lub kserofityczne. Kwiaty są zapylane przez owady^[7].

Systematyka

Pozycja i podział rodziny według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzaj z rodziny srebrnikowatych stanowiącej grupę siostrzaną dla platanowatych, wraz z którymi wchodzą w skład rzędu srebrnikowców, stanowiącego jedną ze starszych linii rozwojowych dwuliściennych właściwych^[2]. W obrębie rodziny rodzaj stanowi klad bazalny w plemieniu Leucadendreae P.H. Weston & N.P. Barker, 2006. Plemię to klasyfikowane jest do podrodziny Proteoideae Eaton, 1836^[8]^[9].

Wykaz gatunków^[5]

Isopogon adenanthoides Meisn.
Isopogon alcicornis Diels
Isopogon anemonifolius (Salisb.) Knight
Isopogon anethifolius (Salisb.) Knight
Isopogon asper R.Br.
Isopogon attenuatus R.Br.
Isopogon autumnalis Rye & T.D.Macfarl.
Isopogon axillaris R.Br.
Isopogon baxteri R.Br.
Isopogon buxifolius R.Br.
Isopogon ceratophyllus R.Br.
Isopogon crithmifolius F.Muell.
Isopogon cuneatus R.Br.
Isopogon dawsonii R.T.Baker
Isopogon divergens R.Br.
Isopogon drummondii Hügel ex Jacques
Isopogon dubius (R.Br.) Druce
Isopogon fletcheri F.Muell.
Isopogon formosus R.Br.
Isopogon gardneri Foreman
Isopogon inconspicuus (Meisn.) Foreman
Isopogon latifolius R.Br.
Isopogon linearis Meisn.
Isopogon longifolius R.Br.
Isopogon mnoraifolius McGill.
Isopogon panduratus Hislop & Rye
Isopogon petiolaris A.Cunn. ex R.Br.
Isopogon polycephalus R.Br.
Isopogon prostratus McGill.
Isopogon pruinosus Hislop & Rye
Isopogon robustus Foreman ex N.Gibson
Isopogon scabriusculus Meisn.
Isopogon sphaerocephalus Lindl.
Isopogon teretifolius R.Br.
Isopogon tridens (Meisn.) F.Muell.
Isopogon trilobus R.Br.
Isopogon uncinatus R.Br.
Isopogon villosus Meisn.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-10-10] (ang.).
↑ ^a ^b Isopogon. Index Nominum Genericorum (ING). [dostęp 2014-09-08]. (ang.).
↑ Isopogon R. Br. ex Knight. Tropicos. [dostęp 2014-09-08]. (ang.).
↑ ^a ^b Isopogon R.Br. ex Knight. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-01-18].
↑ ^a ^b Isopogon. The Plant List. [dostęp 2014-09-08]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e H.R. Coleman: Isopogon Knight. Flora Base, 3 października 2008. [dostęp 2014-09-08]. (ang.).
↑ Peter H. Weston, Nigel P. Barker. A new suprageneric classification of the Proteaceae, with an annotated checklist of genera. „Telopea”. 11, 3, s. 314–344, 2006.
↑ Hoot, S.B. & Douglas, A.W. (1998). Phylogeny of the Proteaceae based on atpB and atpB-rbcL intergenic spacer region sequences. Australian Systematic Botany 11. p. 301-320

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-10-10] (ang.).

[ing-3] Isopogon. Index Nominum Genericorum (ING). [dostęp 2014-09-08]. (ang.).

[4] Isopogon R. Br. ex Knight. Tropicos. [dostęp 2014-09-08]. (ang.).

[powo-5] Isopogon R.Br. ex Knight. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-01-18].

[tpl-6] Isopogon. The Plant List. [dostęp 2014-09-08]. (ang.).

[fb-7] H.R. Coleman: Isopogon Knight. Flora Base, 3 października 2008. [dostęp 2014-09-08]. (ang.).

[8] Peter H. Weston, Nigel P. Barker. A new suprageneric classification of the Proteaceae, with an annotated checklist of genera. „Telopea”. 11, 3, s. 314–344, 2006.

[9] Hoot, S.B. & Douglas, A.W. (1998). Phylogeny of the Proteaceae based on atpB and atpB-rbcL intergenic spacer region sequences. Australian Systematic Botany 11. p. 301-320

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]