MV Kuna (1884)
Poprzednie nazwy |
„Ferse”, „Marder” |
---|---|
Bandera | |
Port macierzysty |
Gorzów Wielkopolski |
Armator |
stowarzyszenie „Przystań Gorzów” |
Dane podstawowe | |
Typ | |
Historia | |
Stocznia |
Danziger Schiffswerft & Kesselschmiede Feliks Devrient & Co |
Data wodowania |
1884 |
Dane techniczne | |
Wyporność |
75 t |
Liczba pasażerów |
60 |
Długość całkowita (L) |
30,6 m |
Szerokość (B) |
4,75 m |
Zanurzenie (D) |
ok. 1,90 m |
Wysokość (H) |
2,62 m |
Napęd mechaniczny | |
Silnik |
silnik spalinowy typu SW 680 |
Liczba śrub napędowych |
oryginalny fragment wału śrubowego i śruba |
Prędkość maks. |
11 w. |
M/V "Kuna" – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie[1], zbudowany w 1884 r. w niemieckiej stoczni w Gdańsku. Pływający po Odrze statek pięciokrotnie zmieniał banderę. Obecnie pływa jako statek muzealno-szkoleniowy[2], przeznaczony do edukacji historyczno–kulturalnej w zakresie historii dróg wodnych, żeglugi śródlądowej, budownictwa wodnego i ekologii oraz kultury i historii regionu, w którym został zrewitalizowany[3].
Historia
[edytuj | edytuj kod]M/V "Kuna", czwarty z serii lodołamaczy parowych, powstał w stoczni Danziger Schiffswerft & Kesselschmiede Feliks Devrient & Co. w 1884 roku. Początkowo statkowi nadano imię "Ferse" (jest to niemiecka nazwa wpadającej do Wisły Wierzycy – wszystkie statki z serii nosiły nazwy rzek dorzecza dolnej Wisły). W 1940 roku "Ferse" przemianowano na "Marder", a w 1947 roku – na "Kunę", co jest polskim tłumaczeniem niemieckiego słowa Marder. Przez cały okres swojej służby (z wyjątkiem dwuletniego okresu po zakończeniu II wojny światowej) "Kuna" nie zmieniła obszaru swojego działania[3].
Do 1920 roku statek pływał pod banderą Królestwa Prus i był użytkowany przez administrację wodno-budowlaną Wisły (Königlich Preussische Weichsel-Strombauverwaltung). Po utworzeniu Wolnego Miasta Gdańsk wraz z całą flotyllą lodołamaczy został przekazany Radzie Portu i Dróg Wodnych i otrzymał jej banderę. W okresie II wojny światowej statek nosił banderę III Rzeszy i należał do Głównego Zarządu Dróg Wodnych. W marcu 1945 roku uczestniczył w ewakuacji ludności Gdańska; przepłynął do Kilonii i Hamburga, gdzie po zakończeniu wojny przejęły go brytyjskie władze okupacyjne. Pod brytyjską banderą służył w Hamburgu jako lodołamacz i holownik portowy do 1947 roku, kiedy przekazano go Polskiej Misji Morskiej. Powróciwszy do Gdańska, należał początkowo do Urzędu Morskiego w Gdyni, który następnie przekazał go Państwowemu Zarządowi Wodnemu w Tczewie, zarządzającemu drogami wodnymi śródlądowymi. Po remoncie w stoczni w Pleniewie powrócił, pod banderą polską, do służby w dolnym biegu Wisły[3].
W 1965 roku wycofano statek ze służby, a w następnym roku pozbawiono wyposażenia i nadbudówek; odtąd oczekiwał jako pusty kadłub na zezłomowanie. W latach 70. odholowano go do Gorzowa Wielkopolskiego, przeznaczając na ponton cumowniczy. W 1981 roku zatonął w basenie stoczniowym i pozostawał na dnie przez prawie 20 lat[3].
W 2000 roku grupa entuzjastów żeglugi i historii z Gorzowa Wielkopolskiego rozpoczęła rewitalizację statku. Powołano Stowarzyszenie Wodniaków Gorzowskich "Kuna", którego członkowie poświęcili 6 lat na uzyskanie stosownych zezwoleń, zebranie funduszy, odszukanie i odtworzenie dokumentacji (zebranej w dużej mierze przez Horsta Heina – kapitana niemieckiego statku "Barbarossa" i miłośnika "Kuny"[4]), wreszcie fizyczną odbudowę statku. Odbudowana "Kuna" z zewnątrz wygląda identycznie, jak w czasach pierwszej służby. Z oryginalnych elementów zachowała kadłub, dziobowy i rufowy pokład manewrowy, żurawik kotwiczny, dziobowe i rufowe polery cumownicze, fragmenty wału śrubowego i śrubę. Zmieniono napęd statku, zastępując maszynę parową zespołem napędowym "Delfin" z silnikiem spalinowym typu SW 680 o mocy 165 KM[3].
W pierwszy po odbudowie rejs "Kuna" wypłynęła do Szczecina, gdzie wzięła udział w I Zlocie Oldtimerów podczas Dni Morza. Od początku jednostką dowodził kapitan żeglugi śródlądowej Jerzy Hopfer, a sternikiem jednostki była sternik żeglugi śródlądowej Magdalena Sierocka – dziennikarka radiowa[4].
W 2009 roku "Kuna" obchodziła 125. rocznicę wodowania[3].
W sierpniu 2012 r. stowarzyszenie "Kuna" zostało zlikwidowane, a lodołamacz przekazano drugiemu gorzowskiemu stowarzyszeniu wodniaków – "Przystani Gorzów". Przy okazji uzgodniono, że w razie upadku stowarzyszenia statek zostanie przekazany miastu[5].
Rejsy
[edytuj | edytuj kod]„Kuna” pływa jako statek muzealno–szkoleniowy[3]. Rejsy mają charakter edukacyjno-rekreacyjny stanowiąc jedną z letnich atrakcji Gorzowa[4]. Zdarza się jednak, że z powodu niskiego poziomu Warty rejsy są zawieszone. Istnieje możliwość zwiedzania „Kuny” cumującej na co dzień w gorzowskim porcie rzecznym. Na statku jest przewodnik oprowadzający zarówno po pokładzie jak i pod nim[6].
Rejs 3 Mosty
[edytuj | edytuj kod]Rejs rozpoczyna się przy bulwarze wschodnim (obok tarasu widokowego) i prowadzi w kierunku Wieprzyc do mostu na obwodnicy Gorzowa. Trwa on około dwóch godzin[7].
Rejs do Santoka
[edytuj | edytuj kod]Rejs rozpoczyna się przy bulwarze wschodnim. Program obejmuje zwiedzanie doliny rzeki Warty, wizytę w gorzowskim porcie i rejs do sąsiedniej gminy Santok.
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Sterówka
-
Salonik
-
Kajuta
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Polskie Okręty w Szczecinie. [dostęp 2014-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-04)]. (pol.).
- ↑ Pomóżmy wygrać Kunie. mmgorzow.pl, 2011-06-11. [dostęp 2014-10-11]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g Zabytkowy lodołamacz „KUNA”. [dostęp 2014-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-22)]. (pol.).
- ↑ a b c Kuna. [dostęp 2014-10-11]. (pol.).
- ↑ Jarosław Miłkowski: Kapitan Jerzy Hopfer zszedł z Kuny. mmgorzow.pl, 2012-07-04. [dostęp 2014-10-11]. (pol.).
- ↑ Zbigniew Bodnar: Odwołane rejsy Kuną. radiogorzow.fm, 2014-07-03. [dostęp 2014-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-28)]. (pol.).
- ↑ Harmonogram rejsów – Statek KUNA. [dostęp 2014-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-23)]. (pol.).