Milton Berle

Milton Berle
	; Milton Berle (lata 50.)
Imię i nazwisko	Mendel Berlinger
Data i miejsce urodzenia	12 lipca 1908 ; Nowy Jork
Data i miejsce śmierci	27 marca 2002 ; Los Angeles
Zawód	aktor, komik
Współmałżonek	Joyce Mathews; (1941–1947; rozwód, 1949–1950; rozwód); Ruth Cosgrove Rosenthal; (1953–1989; rozwód); Lorna Adams; (1991–2002; do jego śmierci)
Lata aktywności	1914–2000
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Milton Berle, urodzony jako Mendel Berlinger, (ur. 12 lipca 1908 w Nowym Jorku, zm. 27 marca 2002 w Los Angeles) – amerykański aktor i komik.

8 lutego 1960 otrzymał dwie własne gwiazdy w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdujące się przy 6263 (telewizja) i 6771 Hollywood Boulevard (radio)^[1]^[2]. Dwukrotny laureat nagrody Emmy jako najbardziej wybitna osobowość kineskopu w 1950 i 1984 został wprowadzony do alei sław Hall of Fame^[3].

Życiorys

Urodził się w Harlemie w rodzinie żydowskiej^[4] jako syn Sarah (z domu Glantz) i Mosesa Berlingerów^[5]. Nazywał się Mendel Berlinger^[6], ale w wieku 16 lat wybrał pseudonim Milton Berle. Jego ojciec był sprzedawcą farb i lakierów. Miał trzech starszych braci: Phila, Franka i Jacka.

W 1914 jego matka podjęła dodatkową pracę w studiu filmowym Edisona w New Jersey, a następnie zmusiła 6–letniego wówczas Miltona do występów w rolach drugoplanowych, w tym w serialu Perypetie Pauliny (The Perils of Pauline, 1914) czy w roli gazeciarza w pierwszej w historii pełnometrażowej komedii Zabawny romans Charliego i Loloty (1914), w której wystąpił Charlie Chaplin^[7]. Pracował także jako model dziecięcy i był Busterem Brownem dla butów „Buster Brown”^[8]. W 1920 pod okiem swojej matki po raz pierwszy trafił na scenę Palace Theatre w wodewilu Floradora^[5].

W 1932 zadebiutował na Broadwayu w musicalu Próżności Earla Carrolla^[9]. Po umiarkowanym sukcesie w radiu^[10], w latach 1948–1956 występował jako komik we wtorkowym wieczornym cotygodniowym programie rozrywkowym NBC Texaco Star Theater, który przyniósł mu zaszczytne tytuły „Mr. Television” i „Wujek Miltie”^[11]. Występował w kabaretach w Las Vegas: Desert Inn (1964, 1972), Caesar’s Palace (1972), Frontier Hotel (1974) i Sands Hotel (1974), a także Playboy Plaza w Miami Beach (1972) i Hyatt Regency O’Hare w Chicago (1975)^[5].

W biograficznym dramacie telewizyjnym ABC Legenda Valentino (The Legend of Valentino, 1975) z Franco Nero wcielił się w postać producenta filmowego Jessego Lasky’ego. W filmie przygodowym Księga baśni (Storybook, 1994) z Williamem McNamarą i Jackiem Scalią zagrał rolę Illuzora. Za rolę Saula Howarda w operze mydlanej dla młodzieży Fox Beverly Hills, 90210 w 1995 był nominowany do nagrody Emmy^[12].

Zmarł 27 marca 2002 na raka jelita grubego w wieku 93 lat^[13].

Filmografia

Filmy

1920: Znak Zorro jako chłopiec
1960: Pokochajmy się – w roli samego siebie
1963: Ten szalony, szalony świat jako J. Russell Finch
1984: Danny Rose z Broadwayu – w roli samego siebie
1985: Wielka przygoda Pee Wee Hermana – w roli samego siebie
1989: Ahoj dziewczyny – w roli samego siebie
1979: Wielka wyprawa muppetów jako Mad Man Mooney

Seriale

1966: Batman jako Louie Lilac
1967: I Dream of Jeannie jako Charles
1968: Ironside jako Ross Howard
1968: Batman jako strażnik więzienny
1971: Mannix jako Danny Brite
1977: Statek miłości jako Cyril Wolfe
1979: Statek miłości jako Ed „Flash” Taylor
1981: Szpital miejski jako Micky Miller
1981: Statek miłości jako Zeke
1983: Statek miłości jako Pan Fenley
1985: Niesamowite historie – w roli samego siebie
1985: Statek miłości jako Lionel Cooper
1985: Napisała: Morderstwo jako Lew Feldman
1987: Statek miłości – w roli samego siebie
1992: Bajer z Bel-Air jako Max Jakey
1993: Matlock jako Harvey Chase
1994: Prawo Burke’a jako Buddy Boyle
1995: Roseanne jako transwestyta na weselu
1995: Beverly Hills, 90210 jako Saul Howard
1995: Pomoc domowa jako wujek Manny Rosenberg
1996: Na południe jako Shelley Litvak
1996: Jak dwie krople czekolady jako Edgar Boggs

Przypisy

↑ Milton Berle. Walk of Fame. (ang.).
↑ Paul Brownfield: Hollywood Star Walk: Milton Berle, Actor, Comedian, TV Host. „Los Angeles Times”, 2002-03-28. (ang.).
↑ Milton Berle. Emmys. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-23)]. (ang.).
↑ Gary Baum: L.A.’s Power Golf Clubs: Where the Hollywood Elite Play. „The Hollywood Reporter”, 2011-06-23. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Milton Berle Biography (1908–2002). FilmReference.com. (ang.).
↑ Christopher Hawtree: Obituary: Milton Berle. „The Guardian”, 2002-03-29. (ang.).
↑ Milton Berle Biography. AllMovie. (ang.).
↑ Sharon Bernstein: Milton Berle – First in Comedy. „Los Angeles Times”, 1991-07-14. (ang.).
↑ Milton Berle. Internet Broadway Database. (ang.).
↑ Milton Berle. Internet Archive. (ang.).
↑ Milton Berle. Rotten Tomatoes. (ang.).
↑ Milton Berle Awards. AllMovie. (ang.).
↑ J.Y. Smith: Milton Berle, 'Mr. Television,' Dies at 93. „The Washington Post”, 2002-03-28. (ang.).

Bibliografia

Berle Milton, Haskel Frankel: Milton Berle, an Autobiography. Dell, 1975. ISBN 0-440-15626-2.
Alex McNeil: Total Television. Penguin Books, 1996. ISBN 0-14-004911-8.
John Dunning: On The Air: The Encyclopedia of Old-Time Radio. Oxford University Press, 1998. ISBN 0-19-507678-8.
William Berle, Brad Lewis: My Father, Uncle Miltie. Barricade Books, 1999. ISBN 1-56980-149-5.

Linki zewnętrzne

Milton Berle w bazie Filmweb
Milton Berle w bazie IMDb (ang.)
Milton Berle w bazie Notable Names Database (ang.)
Milton Berle w bazie Discogs.com (ang.)

[1] Milton Berle. Walk of Fame. (ang.).

[2] Paul Brownfield: Hollywood Star Walk: Milton Berle, Actor, Comedian, TV Host. „Los Angeles Times”, 2002-03-28. (ang.).

[emmy-3] Milton Berle. Emmys. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-23)]. (ang.).

[4] Gary Baum: L.A.’s Power Golf Clubs: Where the Hollywood Elite Play. „The Hollywood Reporter”, 2011-06-23. (ang.).

[fr-5] Milton Berle Biography (1908–2002). FilmReference.com. (ang.).

[6] Christopher Hawtree: Obituary: Milton Berle. „The Guardian”, 2002-03-29. (ang.).

[7] Milton Berle Biography. AllMovie. (ang.).

[8] Sharon Bernstein: Milton Berle – First in Comedy. „Los Angeles Times”, 1991-07-14. (ang.).

[9] Milton Berle. Internet Broadway Database. (ang.).

[10] Milton Berle. Internet Archive. (ang.).

[11] Milton Berle. Rotten Tomatoes. (ang.).

[12] Milton Berle Awards. AllMovie. (ang.).

[13] J.Y. Smith: Milton Berle, 'Mr. Television,' Dies at 93. „The Washington Post”, 2002-03-28. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]