Majmonides
Pomnik Majmonidesa w Kordobie | |
Data i miejsce urodzenia |
1135 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
13 grudnia 1204 |
Miejsce spoczynku | |
Zawód, zajęcie |
filozof, lekarz |
Narodowość | |
Majmonides, rabbi Mosze ben Majmon, Rambam, Abu Imran Musa Ibn Majmun, hebr. רבי משה בן מיימון, arab. موسى بن ميمون بن عبد الله القرطبي الإسرائيلي (ur. 1135 w Kordobie, zm. 13 grudnia 1204 w Kairze) – żydowski filozof (główny przedstawiciel arystotelizmu żydowskiego) i lekarz. Był autorem najważniejszego średniowiecznego komentarza do Talmudu – „Księga przykazań” (Sefer ha-Micwot).
Życie
[edytuj | edytuj kod]Majmonides w wyniku prześladowań religijnych opuścił około roku 1150 islamską Hiszpanię, studiował w Fezie teologię i medycynę, od roku 1165 osiadł w Egipcie. W Kairze został osobistym lekarzem sułtana Saladyna[1] oraz przywódcą tamtejszej gminy żydowskiej. Zajmował się handlem, medycyną, pisał prace z dziedziny prawa żydowskiego, medycyny, filozofii. Pochowany w Tyberiadzie w Izraelu; jego grób jest celem pielgrzymek.
Trzynaście zasad wiary
[edytuj | edytuj kod]W Komentarzu do Miszny sformułował tzw. Trzynaście zasad wiary, opisujących podstawy wiary judaizmu. Wiele wspólnot żydowskich włączyło ich recytację do swoich porannych modlitw. Jest wśród nich wyznanie wiary w przyjście Mesjasza: Wierzę z całkowitym przekonaniem w przyjście Mesjasza i mimo iż może się opóźnić, oczekuję Jego przyjścia codziennie[2].
Lista zasad wiary:
- Istnienie Boga;
- Jedność Boga;
- Duchowa i niecielesna natura Boga;
- Wieczna natura Boga;
- Jedynie Bóg powinien być przedmiotem kultu;
- Objawienie Boga przez proroków;
- Wyższość Mojżesza w stosunku do innych proroków;
- Boże Prawo dane na Synaju;
- Niezmienność Tory jako Bożego Prawa;
- Boża presciencja (przedwiedza) ludzkich działań;
- Nagroda za dobro, kara za zło;
- Przyjście Mesjasza żydowskiego;
- Zmartwychwstanie umarłych[3].
Dzieła
[edytuj | edytuj kod]Głównymi dziełami Majmonidesa były:
- Przewodnik błądzących (More Newuchim)[4], napisany między 1185 a 1190 r.[5] – podstawowe dzieło filozoficzne Majmonidesa. We wstępie zawarta została klasyczna formuła zasad doktrynalnych judaizmu oraz podstawy racjonalistycznych poglądów filozoficznych, które wywarły wpływ na filozofię scholastyczną.
- Powtórzenie Tory, inny tytuł Silna dłoń (Miszne Tora, Jad Ha-Chazaka) (1180), którego częścią jest Księga przykazań (Sefer ha-Micwot) – wielka kodyfikacja prawa żydowskiego, wyodrębniająca i omawiająca 613 przykazań prawa Mojżeszowego. Była ona podstawą wszystkich późniejszych komentarzy do prawa żydowskiego.
- Komentarz do Miszny (Perush ha-Mishnah) – napisany w celu podniesienia rangi Miszny, jako samodzielnego, pełnoprawnego źródła studiów. Miał służyć zarówno jako wstęp do Talmudu, jak i jego rewizja, poprzez przegląd różnych interpretacji ze wskazaniem właściwych[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Brigitte Hintzen-Bohlen: Sztuka i Architektura – Andaluzja. Warszawa: Wydawnictwo Philip Wilson, 2008, s. 416. ISBN 978-3-8331-5106-4.
- ↑ Roy H. Schoeman: Salvation is from the Jews (John 4:22). The Role of Judaism in Salvation History from Abraham to the Second Coming. San Francisco: Ignatius Press, 2003, s. 74. ISBN 0-89870-975-X.
- ↑ Traktat Sanhedryn, rozdz. 10.
- ↑ Zob. w przekładzie polskim.
- ↑ Por. Isadore Twersky: Maimonides.ISBN 0-87068-238-5. w: Understanding Rabbinic Judaism. From Talmudic to Modern Times. Jacob Neusner (red.). Nowy Jork: Ktav Publishing House, 1974, s. 202.
- ↑ Isadore Twersky: Maimonides.ISBN 0-87068-238-5. w: Understanding Rabbinic Judaism. From Talmudic to Modern Times. Jacob Neusner (red.). Nowy Jork: Ktav Publishing House, 1974, s. 195.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Dzieła Majmonidesa (hebr.) w bibliotece Polona
- Jonathan Jacobs , Maimonides, Internet Encyclopedia of Philosophy, ISSN 2161-0002 [dostęp 2018-06-27] (ang.).
- Maimonides, Moses (1138–1204) (ang.), Routledge Encyclopedia of Philosophy, rep.routledge.com [dostęp 2023-05-10].
- Artykuły na Stanford Encyclopedia of Philosophy (ang.) [dostęp 2018-01-29]:
- Kenneth Seeskin , Maimonides, 15 marca 2017 .
- Sarah Pessin , The Influence of Islamic Thought on Maimonides, 28 maja 2014 . (Wpływ myśli islamskiej na Majmonidesa)
- ISNI: 0000000123750072
- VIAF: 100185495
- LCCN: n78096039
- GND: 118576488
- NDL: 01076496
- LIBRIS: rp356hf9368jrpt
- BnF: 11916400m
- SUDOC: 027033244
- SBN: RMLV026080
- NLA: 35717274
- NKC: jn19981001803
- RSL: 000047986
- BNE: XX1720747
- NTA: 068648332
- BIBSYS: 90543181
- CiNii: DA01689062
- Open Library: OL45280A
- PLWABN: 9810681214705606
- NUKAT: n2011080410
- J9U: 987007265654005171
- PTBNP: 70368
- CANTIC: a10490061
- LNB: 000062238
- NSK: 000503469
- CONOR: 66138723
- BNC: 000078028
Ε Β Ε : 175573- BLBNB: 000574338
- LIH: LNB:V*378125;=BM