Nektanebo I
| |
| faraon Egiptu | |
| Okres |
od 380 p.n.e. |
|---|---|
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Ojciec |
Dżedhor z Sebennytos |
| Żona |
Udżaszu lub Ptolememais (?) |
| Dzieci |
Tachos, |
Nektanebo I (380-362 p.n.e.) faraon – władca Starożytnego Egiptu, założyciel ostatniej rodzimej, XXX dynastii.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem naczelnego dowódcy armii egipskiej Dżedhora z Sebennytos, prawdopodobnie mężem Egipcjanki Udżaszu lub Greczynki Ptolememais[1]. Jego synami byli Tachos i generał Czahapimu. Jeszcze na pewien czas przed oficjalnym przejęciem władzy sprawował faktyczną kontrolę nad Egiptem[1].
Doszedł do władzy najprawdopodobniej obalając Neferitesa II[2][3][1]. Koronował się w Sais[1]. Chcąc utrzymać prestiż swoich rządów i jedność państwa prowadził intensywną politykę religijną i budowlaną[3]. Szczególne względy okazywał kapłanom Tota w Hermopolis[1]. Poza tym inicjował przedsięwzięcia budowlane m.in. w Luksorze, Karnaku, Memfis, Abydos i na Elefantynie[1].
Wiosną 373 p.n.e. armia perska i flota z Akko w Palestynie pod dowództwem satrapy Syrii Farnabazosa i greckiego dowódcy najemników Ifikratesa zaatakowały Egipt[1]. Persom udało się wedrzeć na tereny Wschodniej Delty w okolicach odnogi Nilu przy Mendes, jednak silny opór egipski, nieporozumienia w dowództwie wojsk inwazyjnych i rozpoczynający się wylew Nilu zmusił armię perską do odwrotu[1][3]. Wielkie powstanie satrapów zachodnich prowincji Persji w latach 60. IV w. p.n.e. doprowadziło do zmiany sytuacji i teraz Egipt zaczął wspierać Greków w Azji Mniejszej oraz Spartę i Ateny[1].
Prawdopodobnie ok. 365 p.n.e. Nektanebo uczynił syna Tachosa koregentem, umożliwiając mu tym samym przejęcie władzy po swojej śmierci w 362 p.n.e.[1] Zmarł najprawdopodobniej śmiercią naturalną i został pochowany w Memfis[1].
Tytulatura
[edytuj | edytuj kod]| Królewski Protokół | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| serech lub Horusowe: | ||||||||||||||
|
||||||||||||||
| trl.: ṯmꜢ-Ꜥ[4] | ||||||||||||||
| nebti lub Należący do Obu Pań: | ||||||||||||||
|
||||||||||||||
| trl.: smnḫ-tꜢwy[4] | ||||||||||||||
| Złotego Horusa: | ||||||||||||||
|
||||||||||||||
| trl.: ir-mrt-nṯrw[4] | ||||||||||||||
| prenomen lub imię tronowe: | ||||||||||||||
|
||||||||||||||
| trl.: ḫpr-kꜢ-rꜤ[4] (Cheperkare[1]) | ||||||||||||||
| tłum.: Dusza Re jest Stwórcą[5] | ||||||||||||||
| nomen lub imię rodowe: | ||||||||||||||
|
||||||||||||||
| trl.: nḫt-nb.f[4] (Nechtnebef[1]) | ||||||||||||||
| tłum.: Mocny swego Pana[5] |
Oprócz imienia tronowego każde z imion Nektanebo posiada kilka różniących się od siebie wariantów zapisu[6][7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m Bogusław Kwiatkowski, Poczet faraonów. Życie. Legenda. Odkrycia, wyd. 2, Iskry, 2021, s. 879-883, ISBN 978-83-244-1042-2.
- ↑ Praca zbiorowa: Egipt. Świat faraonów. Firma Księgarska Jacek Olesiejuk sp. z o.o., 2008, s. 275. ISBN 978-83-7512-989-2.
- ↑ a b c Peter A. Clayton, Chronicle of the Pharaohs, (reprint 2001), Thames&Hudson, 1994, s. 203, ISBN 0-500-05074-0.
- ↑ a b c d e Ronald J. Leprohon, Denise M. Doxey, The great name: ancient Egyptian royal titulary, Atlanta: Society of Biblical Literatures, 2013 (Writings from the ancient world), s. 171-172, ISBN 978-1-58983-767-6 [dostęp 2023-05-25].
- ↑ a b Egipt Starożytny - XXX Dynastia [online], narmer.pl [dostęp 2023-05-28].
- ↑ Jürgen von Beckerath, Handbuch der ägyptischen Königsnamen, München ägyptologische Studien, München: Deutscher Kunstverlag, 1984, s. 282, ISBN 978-3-422-00832-8 [dostęp 2023-05-27] (niem.).
- ↑ Peter Lundström, Nectanebo I in hieroglyphics [online], Pharaoh.se [dostęp 2023-05-28] (ang.).
