Obeliks

Obeliks
Obélix
	Postać z Asteriks
Pierwsze wystąpienie	Przygody Gala Asteriksa
Twórca	René Goscinny, Albert Uderzo
Grany przez	Gérard Depardieu (1—4) Gilles Lellouche (5)
Dubbing	Wiktor Zborowski, Jan Prochyra
	Dane biograficzne
Pochodzenie	Gal
Płeć	mężczyzna
Data i miejsce urodzenia	85 p.n.e. ; Galia
Rodzina	Żelatyna (matka); Onadobnaodaliks (ojciec)
	Inne informacje
Wiek	ok. 35 lat
Zajęcie	twórca i dostawca menhirów
Atrybuty	wielka siła fizyczna
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ten artykuł należy dopracować:

od 2023-07 → dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł,
→ poszerzyć o istotne informacje.
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Obeliks (fr. Obélix) – postać fikcyjna, stworzona przez Rene Goscinnego i Alberta Uderzo na potrzeby komiksu o Asteriksie z 1959. Obeliks jest najlepszym przyjacielem Asteriksa i towarzyszy mu we wszystkich jego przygodach (z wyjątkiem albumu Przygody Gala Asteriksa)^[1].

Historia postaci

Debiut w komiksie

Goscinny i Uderzo, pracując nad pierwszym komiksem o Asteriksie, nie byli zgodni co do tego, kim ma być i jak ma wyglądać główny bohater. Uderzo chciał, by był on wysokim Celtem o blond włosach. Goscinny uważał natomiast, że pierwsze skrzypce winien grać mały, ale sprytny wojownik^[2].

W Przygodach Gala Asteriksa (początkowo publikowanych w odcinkach na łamach francuskiego czasopisma Pilote) głównym bohaterem był, zgodnie z wizją Goscinnego, Asteriks – Gal o niewielkim wzroście, ale będący w stanie przechytrzyć przeciwników. Na drugim planie zaistniała narysowana przez Uderzo za zgodą Goscinnego postać wysokiego i silnego Gala o imieniu Obeliks. Ponieważ w wiosce istniały już postacie wojownika (Asteriks), kowala (Tenautomatiks) czy wodza (Asparanoiks), Uderzo uczynił z Obeliksa twórcę i dostawcę menhirów^[3].

Pochodzenie imienia

W języku francuskim imię Obeliksa jest nawiązaniem do obelisku (fr. obélisque) jako do pomnika^[4] i obelisku (fr. obèle) jako znaku edytorskiego, który często towarzyszy asteryskowi^[5].

Fikcyjna biografia

Obeliks urodził się w 85 r. p.n.e. jako syn dwójki Galów, Żelatyny (fr. Gélatine) i Onadobnodaliksa (fr. Obélodalix). Komiks W 35 r. p.C. z 1994 r. sugeruje, że Asteriks i Obeliks urodzili się tego samego dnia i o tej samej godzinie^[6]; ta informacja przeczy jednak fabule komiksu Obeliks i spółka (1976 r.), gdzie świętuje się jedynie urodziny Obeliksa^[7].

Jako dziecko Obeliks był nieśmiałym i tchórzliwym chłopcem, a jego jedynym przyjacielem był mały Asteriks. To właśnie on namówił Obeliksa, by wybrał się do chaty Panoramiksa i wypił trochę magicznego napoju, korzystając z nieobecności druida. Obeliks, próbując łyknąć napoju z kociołka, wpadł do naczynia i wypił wszystko, co się tam znajdowało. Po wyłowieniu go przez Panoramiksa okazało się, że młody Gal na stałe znalazł się pod wpływem napoju magicznego^[8].

Jako dorosły Obeliks stał się wytwórcą i dostawcą menhirów.

Komiks Obélisc’h sugeruje, że Obeliks stał się protoplastą dynastii wojowników, która przetrwała aż do XX wieku^[6].

Opis postaci

Obeliks jest korpulentnym mężczyzną o rudych włosach (zaplatanych w warkoczyki) i wąsach. Ubiera się w spodnie w pionowe, biało-niebieskie paski, ma na sobie także brązowe buty i niewielki hełm^[3].

Od czasu wypadku z dzieciństwa znajduje się pod stałym działaniem magicznego napoju Panoramiksa i tym samym posiada nadludzką siłę. Mimo to Obeliks przy każdej okazji chce spróbować napoju raz jeszcze, choć Panoramiks prawie zawsze mu go odmawia^[8].

Ulubioną rozrywką Obeliksa jest polowanie i zjadanie dzików, a także spuszczanie lania napotkanym Rzymianom^[1].

Rodzina i przyjaciele

Rodzicami Obeliksa są Żelatyna (fr. Gélatine) i Onadobnodaliks (fr. Obélodalix). W okresie narodzin dziecka mieszkali w wiosce Galów. Jakiś czas później przenieśli się do Condate. Komiks Asteriks i Latraviata wskazuje, że ojciec Obeliksa (wraz z Astronomiksem, ojcem Asteriksa) prowadzi w Condate sklep z pamiątkami^[9].

Na kartach komiksu Złoty sierp pojawiła się postać Ameriksa, dalekiego kuzyna Obeliksa, który mieszka w Lutecji i zajmuje się produkcją sierpów^[10].

Najlepszymi przyjaciółmi Obeliksa są Asteriks oraz piesek Obeliksa, Idefiks^[1].

Adaptacje

Postać Obeliksa pojawiła się w każdej adaptacji przygód Asteriksa.

Filmy animowane


Film	Głos	Głos (w wersji polskiej)
Asterix Gall	Jacques Morel	Jan Prochyra
Asterix i Kleopatra	Jacques Morel	Jan Prochyra
Dwanaście prac Asteriksa	Jacques Morel	Czesław Mroczek (1979), Jan Prochyra (1995)
Asterix kontra Cezar	Pierre Tornade	Cezary Julski (1987), Jan Prochyra (1995)
Asterix w Brytanii	Pierre Tornade	Jan Prochyra
Wielka bitwa Asteriksa	Pierre Tornade	Jan Prochyra
Asterix podbija Amerykę	Pierre Tornade (wersja francuska), Ottfried Fischer (wersja niemiecka), Howard Lew Lewis (wersja angielska), Carles Canout (wersja hiszpańska)	Tomasz Grochoczyński
Asterix i wikingowie	Jacques Frantz	Wiktor Zborowski
Asteriks i Obeliks: Osiedle bogów	Guillaume Briat	Arkadiusz Jakubik
Asteriks i Obeliks: Tajemnica magicznego wywaru	Guillaume Briat	Wiktor Zborowski

Filmy aktorskie


Film	Aktor	Głos w wersji polskiej
Asterix i Obelix kontra Cezar	Gérard Depardieu	Wiktor Zborowski
Asterix i Obelix: Misja Kleopatra	Gérard Depardieu	Wiktor Zborowski
Asterix na olimpiadzie	Gérard Depardieu	Wiktor Zborowski
Asterix i Obelix: W służbie Jej Królewskiej Mości	Gérard Depardieu	Wiktor Zborowski
Asterix i Obelix: Imperium Smoka	Gilles Lellouche	Wiktor Zborowski

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Tapidesourix, Obélix [online], Astérix – Le site officiel, 5 marca 2018 [dostęp 2021-08-16] (fr.).
↑ Numa Sadoul, Astérix et Cie: Entretiens avec Albert Uderzo, Vanves 2001, s. 116
↑ ^a ^b Olivier Andrieu, Le Livre d'Astérix le Gaulois, Paryż 1999, s. 18-21.
↑ Aymar du Chatenet, Olivier Andrieu, Alain David, Catherine Guillot, Christian Marmonnier, Jérôme Prévôt, Le dictionnaire Goscinny, Paryż 2003, s. 139.
↑ Olivier Andrieu, Le Livre d'Astérix le Gaulois, Paryż 1999, s. 19.
↑ ^a ^b Rene Goscinny, Alberto Uderzo, Galijskie początki, Warszawa 2006
↑ Rene Goscinny, Albert Uderzo, Obeliks i spółka, Warszawa 1995.
↑ ^a ^b Rene Goscinny, Alberto Uderzo, Jak Obeliks wpadł do kociołka druida, kiedy był mały, Warszawa 2013.
↑ Rene Goscinny, Albert Uderzo, Asteriks i Latraviata, Warszawa 2002.
↑ René Goscinny, Albert Uderzo, Złoty sierp, Warszawa 1991.

[:0-1] Tapidesourix, Obélix [online], Astérix – Le site officiel, 5 marca 2018 [dostęp 2021-08-16] (fr.).

[2] Numa Sadoul, Astérix et Cie: Entretiens avec Albert Uderzo, Vanves 2001, s. 116

[:1-3] Olivier Andrieu, Le Livre d'Astérix le Gaulois, Paryż 1999, s. 18-21.

[4] Aymar du Chatenet, Olivier Andrieu, Alain David, Catherine Guillot, Christian Marmonnier, Jérôme Prévôt, Le dictionnaire Goscinny, Paryż 2003, s. 139.

[5] Olivier Andrieu, Le Livre d'Astérix le Gaulois, Paryż 1999, s. 19.

[:2-6] Rene Goscinny, Alberto Uderzo, Galijskie początki, Warszawa 2006

[7] Rene Goscinny, Albert Uderzo, Obeliks i spółka, Warszawa 1995.

[:3-8] Rene Goscinny, Alberto Uderzo, Jak Obeliks wpadł do kociołka druida, kiedy był mały, Warszawa 2013.

[9] Rene Goscinny, Albert Uderzo, Asteriks i Latraviata, Warszawa 2002.

[10] René Goscinny, Albert Uderzo, Złoty sierp, Warszawa 1991.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]