Opera Wrocławska
nr rej. 205 z 25 listopada 1991 | |
gmach Opery | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres |
Świdnicka 35 |
Styl architektoniczny | |
Architekt |
pierwotny Carl Ferdinand Langhans |
Rozpoczęcie budowy |
1839 |
Ważniejsze przebudowy |
1865 |
Właściciel |
Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego |
Położenie na mapie Wrocławia | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
51°06′10″N 17°02′04″E/51,102778 17,034444 | |
Strona internetowa |
Opera Wrocławska – jeden z teatrów mieszczących się we Wrocławiu na Dolnym Śląsku, przy ulicy Świdnickiej pod numerem 35. Zarówno budynek, jak i mająca w nim swoją siedzibę instytucja przystosowane są przede wszystkim do wystawiania spektakli operowych i innych (na przykład baletu).
Budynek
[edytuj | edytuj kod]Gmach Teatru Miejskiego wzniesiono przy ulicy Świdnickiej w latach 1839–1841 według projektu Carla Ferdinanda Langhansa, z nowoczesną sceną i widownią na około 1600 miejsc. Po pożarach (w 1865 i 1871), budynek przebudowano podwyższając widownię i nadscenium, dostawiono pawilon malarni i rozbudowano portyk oraz ozdobiono z zewnątrz malowidłami. Odbudową z 1865 kierował Karl Lüdecke, a tą z 1871–1872 Karl Schmidt. W 1871 postawiono także na krawędzi dachu rzeźby muz wykonane ze sztucznego piaskowca (obecnie stoją tam odlewy z zaginionych oryginałów wykonane na początku XXI wieku). Po 1945 usunięto zniszczone pociskami figury muz oraz z przyczyn politycznych zdjęto z fasady nieuszkodzone popiersia artystów niemieckich: Beethovena, Goethego, Mozarta i Schillera oraz skuto freski Schmidta z zewnętrznej ściany. W 1954–1956 rozbudowano południową część budynku. Gruntowna modernizacja rozpoczęła się w 1997, a zakończyła w 2006.
W bardzo bogato zdobionym wnętrzu zachowało się większość zdobień z XIX wieku, m.in.: plafon z portretami kompozytorów, główny żyrandol (przerobiony z gazowego na elektryczny) oraz loża cesarska. Sumaryczna powierzchnia złocona prawdziwym złotem wynosi 10 tysięcy m², a powierzchnia kryształowych luster 200 m².
Działalność sceniczna
[edytuj | edytuj kod]Tradycje operowe we Wrocławiu sięgają pierwszej połowy XVIII wieku, wówczas Ballhaus (Dom Zabaw), odwiedzały teatry wędrowne. Duże znaczenie miała działalność włoskiej trupy operowej, utrzymującej stały kontakt z teatrami w Bolonii i Wenecji oraz z Antonio Vivaldim. Ich siedziba w 1727 otrzymała status teatru miejskiego a w grudniu 1795 otrzymała nazwę Teatru Królewskiego we Wrocławiu.
W latach 1804–1806 teatr prowadził Carl Maria von Weber, twórca niemieckiej opery romantycznej.
W obecnym budynku opery mieścił się najpierw teatr miejski (wbrew nazwie początkowo był własnością różnych spółek, przede wszystkim Teatralnego Towarzystwa Akcyjnego, na własność miasta przeszedł w 1878), grający także opery i operetki. Dopiero na przełomie XIX/XX wieku teatr przekształcono w operę. Prowadziła ona działalność do 1944, jako jedna z czołowych scen niemieckich. Na scenie teatru gościło wielu znakomitych europejskich śpiewaków i śpiewaczek, dyrygentów i wirtuozów, m.in. Władysław Mierzwiński, Marcelina Sembrich-Kochańska, Apolinary Kątski, Richard Wagner, Richard Strauss, Wilhelm Furtwängler, Niccolò Paganini, Karol Lipiński, Anton Rubinstein, Ferenc Liszt i Henryk Wieniawski.
8 września 1945 nastąpiła reaktywacja działalności Opery przedstawieniem Halki Moniuszki w reżyserii Stanisława Drabika (pierwszego powojennego dyrektora opery). Do 1950 wystawiano oprócz oper także sztuki teatralne, teatr lalki i operetki (z powodu braku budynków dla tych instytucji). Od 1997, z inicjatywy dyrektor Ewy Michnik, w czasie generalnego remontu gmachu (1997–2006), rozpoczęto serię monumentalnych widowisk operowych realizowanych w Hali Ludowej lub w plenerze, co stało się wyróżnikiem Opery Wrocławskiej względem innych tego typu placówek w Polsce.
W 2014 r. operę we Wrocławiu odwiedziło 105 tys. 451 osób[1].
Dyrekcja
[edytuj | edytuj kod]Twórcą polskiej sceny operowej we Wrocławiu został Stanisław Drabik. Od 1 lipca 2023[potrzebny przypis] do października 2024 dyrektorem był Tomasz Janczak[2].
Dyrektorzy opery
[edytuj | edytuj kod]- Ewa Michnik 1995–2016
- Marcin Nałęcz-Niesiołowski 2016–2019
- Halina Ołdakowska 2020–2023[potrzebny przypis]
- Tomasz Janczak 2023[potrzebny przypis]– 2024
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]- 1727–1795 – Teatr Miejski we Wrocławiu
- 1795 – przeł XIX/XX w. – Teatr Królewski we Wrocławiu
- przeł XIX/XX w. – 1944 – Opera we Wrocławiu (?)
- 1945–1949 – Opera Dolnośląska (w sezonie 1948/1949 Teatry Dolnośląskie – Opera Dolnośląska)
- 1949–2000 – Opera Wrocław
- 2000–2005 – Opera Dolnośląska
- od 2005 – Opera Wrocławska[3][4]
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Opera Wrocławska
-
Tablica upamiętniająca Stanisława Drabika
-
Opera nocą
-
Klatka schodowa
-
Westybul
-
Widownia
-
Malowidło na suficie
-
Loże
-
Strop nad tarasem
-
Scena
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Opery i filharmonie ciągle popularne. Zobacz ranking frekwencji
- ↑ Dyrektor Opery Wrocławskiej Tomasz Janczak odwołany ze stanowiska - RMF24.pl [online], www.rmf24.pl, 18 października 2024 [dostęp 2024-11-05] (pol.).
- ↑ Teatry Dolnośląskie (Opera Wrocław), [w:] Encyklopedia teatru polskiego (teatry i zespoły teatralne) [dostęp 2020-05-02] .
- ↑ Opera Wrocławska. www.opera.wroclaw.pl. [dostęp 2020-05-02].