Pankracjum
 Pankracjum nadmorskie | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
pankracjum |
| Nazwa systematyczna | |
| Pancratium Linnaeus Sp. Pl. 290. 1 Mai 1753[3] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
P. zeylanicum Linnaeus[3] | |
Pankracjum (Pancratium) – rodzaj roślin z rodziny amarylkowatych. Obejmuje w zależności od ujęcia około 10[4], 16[5] lub 21[6] gatunków. Rośliny te występują na Wyspach Kanaryjskich i wzdłuż wybrzeży Afryki po Namibię, w południowej Azji oraz w basenie Morza Śródziemnego. W Europie rosną dwa gatunki – rozpowszechnione szeroko na wybrzeżach Morza Śródziemnego pankracjum nadmorskie P. maritimum i spotykane tylko na Korsyce, Sardynii i Capri – P. illiricum. Rośliny te zasiedlają wydmy nadmorskie, widne lasy i tereny skaliste. Niektóre gatunki uprawiane są jako ozdobne[5].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Byliny, których pęd kwiatonośny osiąga do 60 cm wysokości i wyrasta ze zwykle okazałej bulwy[5].
- Liście
- Niebieskozielone, zwykle płaskie, zawsze tylko odziomkowe, o długości do 50 cm[5].
- Kwiaty
- Zebrane w baldachy, białe i słodko pachnące. Okwiat składa się z 6 wąskich listków zewnętrznych i rurkowatego okółka wewnętrznego. Pręcików jest 6 krótszych lub dłuższych od rurki wewnętrznego okółka. Zalążnia dolna powstaje z trzech owocolistków, zwieńczona jest pojedynczą wygiętą szyjką słupka[5].
- Owoce
- Torebki z licznymi, czarnymi i kanciastymi nasionami[5].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]- Pozycja systematyczna
Rodzaj z plemienia Pancratieae z podrodziny amarylkowych Amaryllidoideae z rodziny amarylkowatych Amaryllidaceae. W przeszłości w różnych systemach klasyfikowany był w szeroko ujmowanej rodzinie liliowatych[7].
- Wykaz gatunków[6]
- Pancratium arabicum Sickenb.
- Pancratium biflorum Roxb.
- Pancratium canariense Ker Gawl.
- Pancratium centrale (A.Chev.) Traub
- Pancratium donaldii Blatt.
- Pancratium foetidum Pomel
- Pancratium illyricum L.
- Pancratium landesii Traub
- Pancratium longiflorum Roxb. ex Ker Gawl.
- Pancratium maritimum L. – pankracjum nadmorskie
- Pancratium maximum Forssk.
- Pancratium parvicoronatum Geerinck
- Pancratium parvum Dalzell
- Pancratium sickenbergeri Asch. & Schweinf.
- Pancratium st-mariae Blatt. & Hallb.
- Pancratium tenuifolium Hochst. ex A.Rich.
- Pancratium tortuosum Herb.
- Pancratium trianthum Herb.
- Pancratium triflorum Roxb.
- Pancratium verecundum Aiton
- Pancratium zeylanicum L.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-04-04] (ang.).
- ↑ a b Pancratium Linnaeus. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-04-04].
- ↑ David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 673, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
- ↑ a b c d e f Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 469. ISBN 0-333-74890-5.
- ↑ a b Pancratium. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-04-04].
- ↑ Genus: Pancratium L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-04-04].