Rajmund Barański
Data i miejsce urodzenia |
31 sierpnia 1894 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
22 maja 1971 |
Minister zdrowia i opieki społecznej | |
Okres |
od 13 listopada 1956[1] |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Rajmund Barański (ur. 31 sierpnia 1894 w Raciążu, zm. 22 maja 1971 w Warszawie) – polski lekarz, oficer i polityk, minister zdrowia oraz minister zdrowia i opieki społecznej w latach 1956–1961.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w wielodzietnej rodzinie Walentego (1854–1941) i Julianny z Olszewskich (1862–1939)[3][4]. Był bratem Szymona (1893–1925), Wacława (1896–1940), Salomei po mężu Kubińskiej (1899–1980), Stanisława Teodora (1900–1978), Jadwigi (1902–1982), Józefa (1904–1984) i Reginy po mężu Sielickiej (1907–2002). Gimnazjum ukończył w Płocku[4]. W 1917 ukończył studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Kijowskiego z najwyższym odznaczeniem cum eximia laude, specjalizował się w pediatrii. Po studiach został wcielony do armii rosyjskiej, w której służył do maja 1918, w 1918 pracował w Klinice Pediatrycznej Uniwersytetu Kijowskiego. W grudniu 1918 wrócił do Polski i wstąpił do Wojska Polskiego, gdzie był lekarzem wojskowym, zdemobilizowany w 1922. Rozpoczął wtedy pracę w Klinice Dziecięcej Uniwersytetu Warszawskiego, w której pracował do 1950 (w latach 1942–1945 pełniący obowiązki dyrektora). W 1936 uzyskał stopień doktora medycyny, a w 1951 profesora nadzwyczajnego nauk medycznych. Na stopień kapitana rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 17. lokatą w korpusie oficerów zdrowia, grupa lekarzy[5].
Pod pseudonimem „Rajmund” uczestniczył w powstaniu warszawskim w oddziale „Bakcyl” (Sanitariat Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej), w zgrupowaniu „Chrobry II” – szpital VIII 1944; po upadku powstania wyjechał z Warszawy z rannymi[3].
W 1950 został profesorem kontraktowym Akademii Medycznej w Warszawie, a od 1951 jej profesor nadzwyczajny. Od 1948 do 1951 kierownik Państwowego Instytutu Matki i Dziecka. Od 1956 do 1960 minister zdrowia, a następnie do 1961 minister zdrowia i opieki społecznej.
W 1949 został członkiem Państwowej Rady Zdrowia i wiceprezesem Naukowego Towarzystwa Lekarskiego. Od 1951 do 1954 roku przewodniczący Rady Naukowej Państwowego Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie. Członek Rady Naukowej przy Ministrze Zdrowia.
Od 3 lipca 1924 był mężem Leonii Marii z Czechowskich (zm. 1974), nauczycielki[3][6].
Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera O-V-28,29)[6].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski[4]
- Złoty Krzyż Zasługi (13 lipca 1954)[7]
- Krzyż Walecznych[4]
- Srebrny Krzyż Zasługi (19 sierpnia 1946)[8]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (13 stycznia 1955)[9]
- Medal „Za zasługi dla obronności kraju”[4]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Do 25 kwietnia 1960 minister zdrowia.
- ↑ Jerzy Sztachelski pełnił urząd ministra zdrowia.
- ↑ a b c Powstańcze Biogramy - Rajmund Barański [online], www.1944.pl [dostęp 2024-05-12] (pol.).
- ↑ a b c d e Jan Chądzyński , Wirtualne Muzeum Ziemi Raciąskiej - Rodzina Barańskich [online], muzeum.umraciaz.pl [dostęp 2024-05-12] (pol.).
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 690.
- ↑ a b Cmentarz Stare Powązki: SZYMBORSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-10-29] .
- ↑ M.P. z 1954 r. nr 103, poz. 1311 „za zasługi w pracy naukowej i dydaktycznej w dziedzinie medycyny”.
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 27, poz. 224 „za zasługi na polu organizacji służby zdrowia i szpitalnictwa”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 99, poz. 1387 - Uchwała Rady Państwa z dnia 13 stycznia 1955 r. nr 0/114 - na wniosek Ministra Zdrowia.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Tadeusz Mołdawa: Ludzie władzy 1944–1991 : władze państwowe i polityczne Polski według stanu na dzień 28 II 1991. Warszawa: PWN, 1991. ISBN 83-01-10386-8.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
- Informacje w BIP IPN
- Absolwenci Uniwersytetu Kijowskiego
- Kapitanowie lekarze II Rzeczypospolitej
- Ludzie urodzeni w Raciążu
- Ludzie związani z Prywatną Szkołą Zawodową dla Pomocniczego Personelu Sanitarnego w Warszawie
- Ministrowie zdrowia PRL
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Odznaczeni Medalem 10-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Medalem „Za zasługi dla obronności kraju”
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Pochowani na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
- Polacy – wojskowi Imperium Rosyjskiego
- Polscy pediatrzy
- Wykładowcy Uniwersytetu Kijowskiego
- Wykładowcy Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
- Wykładowcy Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego
- Urodzeni w 1894
- Zmarli w 1971