Subajtila

Subajtila
‏سبيطلة‎
	; Subajtila - ruiny Sufetuli
Państwo	Tunezja
Wilajet	Al-Kasrajn
Populacja; • liczba ludności	; 20 253; (brak daty pomiaru)
Kod pocztowy	1250
	Położenie na mapie Tunezji Subajtila
	35°13′47″N 9°07′46″E/35,229722 9,129444
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach

Subajtila (arab. سبيطلة, fr. Sbeïtla) – miasto w środkowej Tunezji, w gubernatorstwie Al-Kasrajn, liczące ok. 25 tys. mieszkańców (stan z 2014 roku). W pobliżu współczesnego miasta położone są ruiny starożytnej Sufetuli. W lipcu i sierpniu w Subajtili odbywa się festiwal kultury ludowej.

Historia

II wiek - rozkwit miasta pod rządami Rzymian (prowincja Africa Proconsularis);
III wiek - pod wpływem rozpowszechniającego się chrześcijaństwa Sufetula została siedzibą diecezji;
439 - zajęcie miasta przez Wandalów;
533 – miasto zostało odbite przez wojska rzymskie cesarza Justyniana Wielkiego;
646 - gubernator bizantyjski Grzegorz ogłosił niepodległość prowincji Afryka i ustanawia stolicą Sufetulę;
647 - Arabowie podbili Afrykę Północną, początek upadku miasta.

Stanowisko archeologiczne

Z czasów rzymskich w Subajtili zachowały się pozostałości forum ze 139 roku n.e. wraz z przyległymi trzema świątyniami w różnych porządkach architektonicznych. Świątynie te poświęcone są Junonie, Jowiszowi i Minerwie (tzw. Trójcy Kapitolińskiej). Wejście na forum prowadzi przez monumentalną bramę, wzniesioną przez cesarza Antoninusa Piusa. W innej części kompleksu wykopalisk natrafiono także na resztki nimfeum, teatru i amfiteatru.

Z okresu wczesnego chrześcijaństwa pochodzą ruiny siedmiu bazylik z V i VI wieku n.e. (jest to jeden z największych zespołów chrześcijańskich w Afryce). Kościoły są trój- lub pięcionawowe i mają charakterystyczne dla Sufetuli dwie naprzeciwległe apsydy. Do najważniejszych bazylik zalicza się bazylikę Witalisa, wzniesioną w V wieku na miejscu dawniejszej willi rzymskiej. Budynek ten ma 50 metrów szerokości i 25 metrów długości. W pobliżu znajduje się także bazylika Bellatora, nazwana od imienia biskupa, które odnaleziono na jednej z zachowanych inskrypcji. W pobliskiej wolno stojącej kaplicy Jucundusa przechowywane są relikwie biskupa, zamęczonego na śmierć przez Wandalów.

Wśród innych zabytków na terenie wykopalisk zachowały się m.in. kościół Serwusa, łuk triumfalny Dioklecjana, rzymska agora i pozostałości term. Brzegi pobliskiej Wadi Subajtila spina starożytny most rzymski, do dziś wykorzystywany przez mieszkańców Subajtili.

Galeria

Łuk triumfalny Dioklecjana
Świątynie Trójcy Kapitolińskiej
Termy rzymskie
Starożytne chrześcijańskie baptysterium

Bibliografia

Najsłynniejsze miejsca i budowle świata. Warszawa: Hachette Livre Polska sp. z o.o., 2005, s. 268-269. ISBN 83-7184-480-8.
Daniel Jacobs, Peter Morris: Tunezja. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Pascal, 2006, s. 360-362, seria: Przewodnik Pascala. ISBN 83-7304-564-3.
Encyklopedia Sztuki Starożytnej. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1974, s. 429.