Takashi Miike

Takashi Miike
三池みいけ崇史たかふみ
	; Miike podczas 64. MFF w Cannes (2011).
Data i miejsce urodzenia	24 sierpnia 1960 ; Yao
Zawód	reżyser, scenarzysta, producent, aktor
Lata aktywności	od 1991

Takashi Miike (jap. 三池みいけ崇史たかふみ Miike Takashi; ur. 24 sierpnia 1960 w Yao) – japoński reżyser, scenarzysta, producent i aktor filmowy.

Życiorys

Jego rodzina pochodziła z regionu Kumamoto. Dziadkowie opuścili Japonię przed wojną i spędzili ją w Chinach i Korei (ojciec reżysera urodził się w Seulu). Po wojnie powrócili do Japonii i osiedlili się w Osace.

Takashi dorastał w małym miasteczku Yao na przedmieściach Ōsaki w ubogiej rodzinie. W tym czasie przeżył fascynację motorami, którą przerwał dopiero groźny wypadek.

W wieku 18 lat rozpoczął studia w Yokohama Hōsō Eiga Senmon Gakkō (Yokohama Academy of Visual Arts and Broadcast), uczelni założonej przez Shōheia Imamurę. Powodem takiej decyzji był brak egzaminów wstępnych. Nie był pilnym studentem i gdy uczelnia miała wytypować jednego ze studentów do lokalnej telewizji jako asystenta reżysera (nieodpłatne i w związku z tym nieatrakcyjne zajęcie), padło na zwykle nieobecnego Miike. Przez następne 10 lat pracował w telewizji, między innymi jako asystent reżysera. W 1987 roku został asystentem samego Imamury na planie filmu Rajfur.

Jako reżyser zadebiutował w 1991 roku filmem Squal! Miniskirt Patrol Force. Jak wielu innych, młodych reżyserów – skorzystał z fali popularności V-cinema: niskobudżetowych, kręconych techniką wideo filmów akcji. Pierwszym filmem kinowym wyreżyserowanym przez Miike’a było Shinjuku kuroshakai: Chaina mafia sensō z 1995 roku, a następnie Gra wstępna z 1999 roku. Film ten został dostrzeżony za granicą na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Rotterdamie i otrzymał nagrody FIPRESCI i KNF. Jest również pierwszym filmem wyreżyserowanym przez Miike’a, który był dystrybuowany w Stanach Zjednoczonych, dzięki czemu filmy z dnia na dzień zyskały miano kultowych. Dorobek reżysera jest ogromny i obejmuje kilkadziesiąt filmów – z czego w latach 2001–2002 wyreżyserował aż czternaście.

Styl i znaki firmowe

Filmy wyreżyserowane przez Takashiego Miike słyną przede wszystkim z przerysowanej przemocy i łamania seksualnych tabu. Ponadto zarówno dwuznaczne, jak i oryginalne, kończą często w jeszcze bardziej szokujący i dziwaczny sposób. Prawie wszystkie jego dojrzałe filmy zawierają wątki z życia reżysera. Szczególnie w nostalgiczny sposób traktuje dziecięcych bohaterów swoich filmów. Do ulubionych aktorów Miike należą: Renji Ishibashi, Sho Aikawa, Riki Takeuchi, Ren Ōsugi oraz Susumu Terajima.

Filmografia

Jako reżyser

1991:
- Last Run: Ai no uragiri no 100-oku yen shissō! Ferrari 250 GTO (jap. ラスト・ラン愛あいと裏切うらぎりの百ひゃく億おく円えん疾走しっそう！フェラーリ２５０ＧＴＯ Rasuto ran: Ai to uragiri no hyaku-oku en shissō! Feraari 250 GTO)
- Toppū! Minipato-tai: Eyecatch Junction (jap. 突風とっぷう！　ミニパト隊たい　アイキャッチ・ジャンクション Toppū! Minipato-tai: Aikyatchi Jankushon)
- Lady Hunter: Koroshi no Prelude (jap. レディハンター　殺ころしのプレュード Redi-hantā: Koroshi no pureryūdo)
1992: Ningen-kyōki: Ai to ikari no ringu (jap. 人間にんげん兇器きょうき　愛あいと怒いかりのリング)
1993:
- Bodyguard Kiba (jap. ボディガード牙きば Bodigādo Kiba)
- Oretachi wa tenshi ja nai (jap. 俺おれ達たちは天使てんしじゃない)
- Oretachi wa tenshi ja nai 2 (jap. 俺おれ達たちは天使てんしじゃない２)
1994:
- Shinjuku Outlaw (jap. 新宿しんじゅくアウトロー Shinjuku autorō)
- Bodyguard Kiba: Shura no mokushiroku (jap. 修羅しゅらの黙示録もくしろく　ボディーガード牙きば Bodigādo Kiba: Shura no mokushiroku)
1995:
- Daisan no gokudō (jap. 第だい三さんの極道ごくどう)
- Shura no mokushiroku 2: Bodyguard Kiba (jap. 修羅しゅらの黙示録もくしろく２　ボディーガード牙きば Shura no mokushiroku 2: Bodigādo Kiba)
- Naniwa yōkyōden (jap. なにわ遊侠ゆうきょう伝でん)
- Shinjuku-kuroshakai: China Mafia sensō (jap. 新宿しんじゅく黒くろ社会しゃかい　チャイナ　マフィア戦争せんそう Shinjuku-kuroshakai: Chaina mafia sensō)
1996:
- Shin-daisan no gokudō: Boppatsu Kansai gokudō Wars!! (jap. 新しん・第だい三さんの極道ごくどう　勃発ぼっぱつ　関西かんさい極道ごくどうウォーズ！！ Shin-daisan no gokudō: Boppatsu Kansai gokudō Uōzu!!)
- Shin-daisan no gokudō II (jap. 新しん・第だい三さんの極道ごくどうＩＩ)
- Jingi naki yabō (jap. 仁義じんぎなき野望やぼう)
- Pine Nuts: Rakkasei (jap. ピイナッツ　落華星ぼし Piinattsu rakkusei)
- Kenka no hanamichi: Ōsaka saikyō densetsu (jap. 喧嘩けんかの花道かどう　大阪おおさか最強さいきょう伝説でんせつ)
- Gokudō sengokushi: Fudō (jap. 極道ごくどう戦国せんごく志こころざし　不動ふどう)
1997:
- Kishiwada shōnen gurentai: Chikemuri junjō-hen (jap. 岸和田きしわだ少年しょうねん愚連隊ぐれんたい　血ち煙けむり純情じゅんじょう篇へん)
- Jingi naki yabō 2 (jap. 仁義じんぎなき野望やぼう２)
- Gokudō kuroshakai RAINY DOG (jap. 極道ごくどう黒くろ社会しゃかい　ＲＡＩＮＹ　ＤＯＧ)
- Full metal gokudō (jap. ＦＵＬＬ　ＭＥＴＡＬ　極道ごくどう)
1998:
- Chūgoku no chōjin (jap. 中国ちゅうごくの鳥人ちょうじん)
- Andoromedia (jap. アンドロメデイア　ａｎｄｒｏｍｅｄｉａ)
- Blues Harp (jap. ＢＬＵＥＳ　ＨＡＲＰ)
- Kishiwada shōnen gurentai: Bōkyō (jap. 岸和田きしわだ少年しょうねん愚連隊ぐれんたい　望郷ぼうきょう)
1999:
- Gra wstępna (jap. オーディション Ōdishon)
- Tennen shōjo man (jap. 天然てんねん少女しょうじょ万まん)
- Nihon kuroshakai (jap. 日本にっぽん黒くろ社会しゃかい)
- Silver: Shirubā (jap. シルバー　ＳＩＬＶＥＲ)
- Żywi lub martwi (jap. ＤＥＡＤ　ＯＲ　ＡＬＩＶＥ 犯罪はんざい者しゃ; Dead or Alive: Hanzaisha)
- Sararyman Kintarō (jap. サラリーマン金太郎きんたろう Sararīman Kintarō)
- Tennen shōjo man next: Yokohama hyaku-ya hen (jap. 天然てんねん少女しょうじょ萬まんNEXT-横浜よこはま百ひゃく夜よる篇へん)
2000:
- Tsukamoto Shin’ya ga Ranpo suru (jap. 塚本つかもと晋すすむ也が乱歩らんぽする)
- Tajū jinkaku tantei saiko (jap. 多重たじゅう人格じんかく探偵たんていサイコ)
- Miasto zagubionych dusz (jap. 漂流ひょうりゅう街がい　ＴＨＥ　ＨＡＺＡＲＤざーど　ＣＩＴＹ Hyōryū-gai)
- Tengoku kara kita otoko-tachi (jap. 天国てんごくから来きた男おとこたち)
- Dead or Alive 2: Tōbōsha (jap. ＤＥＡＤ　ＯＲ　ＡＬＩＶＥ　２　逃亡とうぼう者しゃ)
2001:
- Zuiketsu gensō: Tonkararin yume densetsu (jap. ずい穴あな幻想げんそうトンカラリン夢ゆめ伝説でんせつ)
- Kikuchi-jō monogatari: Sakimori-tachi no uta (jap. 鞠きく智さとし城じょう物語ものがたり　防人さきもりたちの唄うた)
- Family
- Visitor Q (jap. ビジターＱ Bijitā Q)
- Ichi zabójca (jap. 殺ころし屋や１ Koroshiya 1)
- Agitator (jap. 荒こうぶる魂たましいたち Araburu tamashī-tachi)
- The Happiness of the Katakuris (jap. カタクリ家かの幸福こうふく Katakuri-ke no kōfuku)
2002:
- Dead or Alive: Final
- Onna kunishū ikki (jap. おんな　国くに衆しゅ一揆いっき)
- Sabu (jap. ＳＡＢＵ　さぶ)
- Graveyard of Honor (jap. 新しん・仁義じんぎの墓場はかば Shin-jingi no hakaba)
- Kin’yū hametsu Nippon: Tōgenkyō no hito-bito (jap. 金融きんゆう破滅はめつニッポン桃源郷とうげんきょうの人々ひとびと)
- Pandōra (jap. パンドウラ)
- Jitsuroku – Andō noboru kyōdō-den: Rekka (jap. 実録じつろく・安藤あんどう昇のぼる侠道伝でん烈火れっか)
- Pāto-taimu tantei (jap. パートタイム探偵たんてい)
2003:
- The Man in White (jap. 許ゆるされざる者もの Yurusarezaru mono)
- Gozu: Gangsterski teatr grozy (jap. 極道ごくどう恐怖きょうふ大だい劇場げきじょう　牛頭ごず　ＧＯＺＵ Gokudō kyōfu dai-gekijō: Gozu)
- Yakuza Demon (jap. 鬼哭きこく　ｋｉｋｏｋｕ Kikoku)
- Kōshōnin (jap. 交渉こうしょう人じん) (TV)
- Nieodebrane połączenie (jap. 着信ちゃくしんアリ Chakushin Ari)
2004:
- Zebraman (jap. ゼブラーマン Zeburāman)
- Pāto-taimu tantei 2 (jap. パートタイム探偵たんてい 2)
- Three... Extremes (jap. 三更さんこう2 Saam gaang yi) (segment Box)
- Izo
- Ultraman Max (jap. ウルトラマンマックス Urutoraman makkusu)
- Yōkai daisensō (jap. 妖怪ようかい大戦たいせん争そう)
2006:
- Big Bang Love, Juvenile A (jap. ４６億おく年ねんの恋こい 46-okunen no koi)
- Waru (jap. 悪あく)
- Mistrzowie horroru, odcinek Imprint (jap. インプリント～ぼっけえ、きょうてえ～ Inpurinto ~bokke kyote~)
- Waru: kanketsu-hen
- Taiyo no kizu (jap. 太陽たいようの傷きず)
2007:
- Sukiyaki Western Django (jap. スキヤキ・ウエスタンジャンゴ Sukiyaki wesutān jango)^[1]
- Crows Zero (jap. クローズZERO Kurōzu Zero)
- Like a Dragon (jap. 龍りゅうが如しく劇場げきじょう版ばん Ryu ga Gotoku Gekijōban)
- Zatoichi (jap. 座頭市ざとういち Zatōichi) (spektakl)
- Detective Story (jap. 探偵たんてい物語ものがたり Tantei monogatari)
2008:
- God’s Puzzle (jap. 神様かみさまのパズル Kamisama no pazuru)
- K-tai Investigator 7 (jap. ケータイ捜査そうさ官かん7 Keitai Sōsakan 7)
2009:
- Yatterman (jap. ヤッターマン Yattaaman)
- Crows Zero 2 (jap. クローズZERO 2 Kurōzu Zero 2)
2010:
- 13 zabójców (jap. 十じゅう三さん人にんの刺客しかく Jûsan-nin no shikaku)^[2]
- Zebraman 2: Attack on Zebra City (jap. ゼブラーマン -ゼブラシティの逆襲ぎゃくしゅう Zeburāman -Zebura Shiti no Gyakushū)
2011:
- Ninja Kids!!! (jap. 忍しのぶたま乱らん太郎たろう Nintama Rantarō)
- Hara-Kiri: Death of a Samurai (jap. 一命いちめい Ichimei)
2012:
- Ace Attorney (jap. 逆転ぎゃくてん裁判さいばん Gyakuten Saiban)
- For Love’s Sake (jap. 愛あいと誠まこと Ai to makoto)
- Lekcja zła (jap. 悪あくの教典きょうてん Aku no kyōten)^[3]
2013:
- Shield of Straw (jap. 藁わらの楯だて Wara no Tate)
- The Mole Song: Undercover Agent Reiji (jap. 土竜むぐらもちの唄うた　潜入せんにゅう捜査そうさ官かん REIJI Mogura no uta – sennyu sosakan: Reiji)
2014:
- Po twoim trupie (jap. 喰くえ女おんな-クイメ- Kuime)^[4]
- As the Gods Will (jap. 神かみさまの言いうとおり Kamisama no iu tōri)
2015:
- The Lion Standing in the Wind (jap. 風ふうに立たつライオン Kaze ni tatsu Raion)
- Gokudō Daisensō (jap. 極道ごくどう大戦たいせん争そう)
2016:
- Terra Formars (jap. テラフォーマーズ Tera Fōmāzu)
- Mogura no uta: Hong Kong kyōsō-kyoku (jap. 土竜むぐらもちの唄うた香港ほんこん狂騒きょうそう曲きょく)
2017:
- Idol x Warrior Miracle Tunes! (jap. アイドル×戦士せんしミラクルちゅーんず！ Aidoru x Senshi Mirakuru Chūnzu!)
- Miecz nieśmiertelnego (jap. 無限むげんの住人じゅうにん Mugen no jūnin)
- JoJo’s Bizarre Adventure: Diamond wa kudakenai dai ichi shō (jap. ジョジョの奇妙きみょうの冒険ぼうけんダイヤモンドは砕くだけない第だい一いち章しょう JoJo no Kimyō na Bōken: Daiyamondo wa Kudakenai: Daiisshō)

Jako aktor

O ile nie zaznaczono inaczej, filmy reżyserowane przez samego Miike.

1989: Czarny deszcz (reż. Shōhei Imamura) jako robotnik w fabryce
1996: Kenka no hanamichi: Ōsaka saikyō densetsu jako ofiara
1997: Kishiwada shōnen gurentai: Chikemuri junjō-hen jako mężczyzna w czerwonych spodniach pobity przez Riichiego
1998: Yomigaeru kinrō 2: Fukkatsu-hen (reż. Takeshi Watanabe)
2000: Isola: Tajuu jinkaku shōjo (reż. Toshiyuki Mizutani)
2001:
- Araburu tamashii-tachi
- Nikutai keibiin: Sakareta seifuku (reż. Naoto Kumazawa)
2002:
- Shin jingi no hakaba jako człowiek z pistoletem w restauracji
- Koroshiya 1: The Animation Episode 0 (reż. Shinji Ishidaira) jako głos Kakihary
2003:
- Ostatnie życie we wszechświecie (Ruang rak noi nid mahasan) jako yakuza
- Gokudō deka (reż. Sakichi Satō)
2004: Koi no mon (reż. Suzuki Matsuo)
2005:
- Sąsiad spod trzynastki (reż. Yasuo Inoue) jako Kaneda
- Hostel (reż. Eli Roth) jako Miike Takashi

Przypisy

↑ Sukiyaki Western Django, [w:] Fundacja Sztuki Arteria [online], piecsmakow.pl [dostęp 2017-05-05] (pol.).
↑ 13 zabójców, [w:] Fundacja Sztuki Arteria [online], piecsmakow.pl [dostęp 2017-05-05] (pol.).
↑ Lekcja zła, [w:] Fundacja Sztuki Arteria [online], piecsmakow.pl [dostęp 2017-05-05] (pol.).
↑ Po moim trupie, [w:] Fundacja Sztuki Arteria [online], piecsmakow.pl [dostęp 2017-05-05] (pol.).

Bibliografia

Pitrus A. Kino agresji. „Kino”. Nr 6, 2005.
Wywiad z Takashim Miike: Chcę szokować ludzi. „Film”. nr 7, 2005.
Thomas Patrick Mes: Agitator: The Cinema of Takashi Miike. FAB Press, o.O. o.J.. ISBN 1-903254-22-1.

Linki zewnętrzne

filmografia w serwisie JMDb (jap.)
sylwetka reżysera w formatmag.com (ang.)
Takashi Miike w bazie IMDb (ang.)

Wywiady

Wywiad z midnighteye.com (ang.)
wywiad na stronie Gutek Film. gutekfilm.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)]. (pol.).
wywiad z 2002 roku. kamera.co.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-10-24)]. (ang.).

[1] Sukiyaki Western Django, [w:] Fundacja Sztuki Arteria [online], piecsmakow.pl [dostęp 2017-05-05] (pol.).

[2] 13 zabójców, [w:] Fundacja Sztuki Arteria [online], piecsmakow.pl [dostęp 2017-05-05] (pol.).

[3] Lekcja zła, [w:] Fundacja Sztuki Arteria [online], piecsmakow.pl [dostęp 2017-05-05] (pol.).

[4] Po moim trupie, [w:] Fundacja Sztuki Arteria [online], piecsmakow.pl [dostęp 2017-05-05] (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

1990–99	Ostatni wyścig (1991) Redi hanta: Koroshi no pureryudo (1991) Ningen kyoki: Ai to ikari no ringu (1992) Bodigado Kiba (1993) Shinjuku autoroo (1994) Bodigado Kiba: Shura no mokushiroku (1994) Bodigado Kiba: Shura no mokushiroku 2 (1995) Naniwa yuukyoden (1995) Triadyczne Stowarzyszenie Shinjuku (1995) Jingi naki yabo (1996) Rakkasei: Piinattsu (1996) Kenka no hanamichi: Oosaka saikyo densetsu (1996) Fudoh: Nowa generacja (1996) Jingi naki yabo 2 (1997) Kishiwada shonen gurentai: Chikemuri junjo-hen (1997) Gokudo kuroshakai (1997) Full Metal Yakuza (1997) Chugoku no chojin (1998) Andromedia (1998) Blues Harp (1998) Kishiwada shonen gurentai: Bokyo (1998) Ley Lines (1999) Shirubaa (1999) Gra wstępna (1999) Żywi lub martwi (1999) Salariiman Kintaro (1999)
2000–09	Miasto zagubionych dusz (2000) Tengoku kara kita otoko-tachi (2000) Żywi lub martwi 2: Ucieczka (2000) Family (2001) Family 2 (2001) Visitor Q (2001) Ichi zabójca (2001) Agitator (2001) Szczęście rodziny Katakuri (2001) Żywi lub martwi: Finał (2002) Kumamoto monogatari (2002) Sabu (2002) Shin jingi no hakaba (2002) Shangri-La (2002) Jitsuroku Ando Noboru kyodo-den: Rekka (2002) Yurusarezaru Mono (2003) Gozu: Gangsterski teatr grozy (2003) Kikoku (2003) Nieodebrane połączenie (2003) Zebraman (2004) Izo (2004) Sam gang 2 (2004, segment) Wielka wojna goblinów (2005) 46-okunen no koi (2006) Waru (2006) Waru: kanketsu-hen (2006) Taiyo no kizu (2006) Sukiyaki Western Django (2007) Kurozu zero (2007) Ryu ga gotoku: Gekijo-ban (2007) Tantei monogatari (2007) Kamisama no pazuru (2008) Yattāman (2009) Kurozu zero 2 (2009)
2010–19	Zebraman 2 (2010) 13 zabójców (2010) Harakiri: Śmierć samuraja (2011) Ninja Kids (2011) Prawniczy as (2012) Z miłości (2012) Lekcja zła (2012) Słomiana tarcza (2013) Pieśń ćmy: Tajny agent Reiji (2013) Po twoim trupie (2014) Kamisama no iu tori (2014) Lew stojący na wietrze (2015) Yakuza: Apokalipsa (2015) Terra Formars (2016) Pieśń ćmy: Capriccio z Hongkongu (2016) Miecz Nieśmiertelnego (2017) JoJo no kimyo na boken: Daiyamondo wa kudakenai - dai-issho (2017) Rapurasu no majo (2018) Pierwsza miłość (2019)
2020–29	Yokai Daisenso Gadianzu (2021) Pieśń ćmy: Finał (2021) Kaibutsu no kikori (2023)
Seriale TV	Mistrzowie horroru (2006) Oko sprawiedliwości (2022) Keibuho daimajin (2023) Onimusha (2023)