Władisław Trietjak
Władisław Trietjak (2008) | |||||||||||||||||||
Pełne imię i nazwisko |
Władisław Aleksandrowicz Trietjak | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia |
25 kwietnia 1952 | ||||||||||||||||||
Obywatelstwo | |||||||||||||||||||
Wzrost |
185 cm | ||||||||||||||||||
Pozycja |
bramkarz | ||||||||||||||||||
Uchwyt |
lewy | ||||||||||||||||||
Informacje klubowe | |||||||||||||||||||
Klub | |||||||||||||||||||
Numer w klubie |
20 | ||||||||||||||||||
Draft |
NHL 1983, numer: 138 (7 runda) | ||||||||||||||||||
Dorobek medalowy | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Odznaczenia | |||||||||||||||||||
Władisław Aleksandrowicz Trietjak (ros. Владислав Александрович Третьяк; ur. 25 kwietnia 1952 w Orudjewie, rejon dmitrowski) – radziecki hokeista występujący na pozycji bramkarza, reprezentant ZSRR, czterokrotny olimpijczyk. Uznawany za jednego z najlepszych bramkarzy w historii hokeja. Trener i działacz hokejowy, od 2006 prezydent Federacji Hokeja Rosji.
Dzieciństwo
[edytuj | edytuj kod]Matka Trietjaka była nauczycielką wychowania fizycznego, ojciec uczył literatury rosyjskiej. Trietjak początkowo interesował się lekkoatletyką, koszykówką, siatkówką i narciarstwem. Podobnie jak wielu chłopców w jego wieku w ówczesnych czasach, zainteresował się hokejem i w wieku 11 lat zapisał się do szkółki klubu CSKA, która obecnie nosi imię Walerija Charłamowa. Jego pierwszym trenerem był Witalij Jerfiłow. Początkowo chciał grać na pozycji napastnika, jednak z powodu braku bramkarzy w klubie został przekwalifikowany na tę pozycję.
Kariera zawodnicza
[edytuj | edytuj kod]- CSKA Moskwa (1968-1984)
Trietjak nie rozegrał ani jednego meczu hokejowego przed ukończeniem 11 roku życia. W 1967 został chwilowo włączony do pierwszej drużyny seniorów CSKA przez Anatolija Tarasowa, a od następnego roku już na stałe.
W reprezentacji zadebiutował na turnieju mistrzostw świata w 1970. Od tej pory w każdym sezonie zaliczył przynajmniej jedną wielką imprezę w barwach narodowych aż do zakończenia kariery. W pierwszych igrzyskach olimpijskich 1972 wywalczył złoty medal. Międzynarodową sławę zdobył podczas gier z serii Summit Series w 1972, kiedy między innymi dzięki jego dobrej postawie w bramce reprezentacja ZSRR (nazywana „amatorską”) wygrała trzy z ośmiu spotkań z reprezentacją Kanady, która po raz pierwszy w historii była złożona tylko z zawodowych hokeistów. Trietjak był najlepszym zawodnikiem Series razem z Philem Esposito i Paulem Hendersonem. Po tych spotkaniach wiele klubów NHL chciało go wydraftować, w 1983 uczynił to Montreal Canadiens. Trietjak był gotowy do gry za oceanem, ale władze Związku Radzieckiego nie wyraziły zgody na wyjazd z kraju najlepszego bramkarza.
Trietjak stał się gwiazdą reprezentacji „Sbornej”, zdobył wraz z nią także złoty medal na Igrzyskach Olimpijskich w 1976 i w 1984, Canada Cup 1981, a także 10 złotych medali mistrzostw świata. Jednak na Igrzyskach Olimpijskich w 1980 Trietjak zaprzepaścił szansę na zdobycie kolejnego złotego medalu po meczu z reprezentacją USA (tzw. „Cud na lodzie”, uznany za najważniejsze wydarzenie w historii hokeja na lodzie).
Łącznie uczestniczył w turniejach mistrzostw świata w 1970, 1971, 1972, 1973, 1974, 1975, 1976, 1977, 1978, 1979, 1981, 1982, 1983, zimowych igrzysk olimpijskich 1972, 1976, 1980, 1984, turniejach Summit Series 1972, 1974 oraz Canada Cup 1981.
Dwukrotnie był chorążym ekipy narodowej podczas ceremonii otwarcia igrzysk (1976 i 1984)[1]. Po igrzyskach olimpijskich w Sarajewie (1984) ogłosił zakończenie kariery.
W trakcie kariery określany pseudonimami Krab[2], Russkaja Stiena (Ruska Ściana), Człowiek Tysiąca Rąk[3].
Sukcesy i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- Reprezentacyjne
- Złoty medal mistrzostw świata: 1970, 1971, 1973, 1974, 1975, 1978, 1979, 1981, 1982, 1983
- Złoty medal zimowych igrzysk olimpijskich: 1972, 1976, 1984
- Srebrny medal mistrzostw świata: 1972, 1976
- Brązowy medal mistrzostw świata: 1977
- Srebrny medal zimowych igrzysk olimpijskich: 1980
- Złoty medal Canada Cup: 1981
- Klubowe
- Złoty medal mistrzostw ZSRR: 1970, 1971, 1972, 1973, 1975, 1977, 1978, 1979, 1980, 1981, 1982, 1983, 1984 z CSKA Moskwa
- Srebrny medal mistrzostw ZSRR: 1969, 1974, 1976 z CSKA Moskwa
- Puchar ZSRR: 1969, 1973, 1977, 1979, 1988 z CSKA Moskwa
- Finał Pucharu ZSRR: 1976 z CSKA Moskwa
- Puchar Europy: 1969, 1970, 1971, 1972, 1973, 1974, 1976, 1978, 1979, 1980, 1981, 1982, 1983, 1984 z CSKA Moskwa
- Indywidualne
- Mistrzostwa Europy juniorów do lat 19 w hokeju na lodzie 1971:
- Najlepszy bramkarz turnieju[4]
- Skład gwiazd turnieju
- Liga radziecka 1970/1971:
- Skład gwiazd
- Liga radziecka 1971/1972:
- Skład gwiazd
- Liga radziecka 1972/1973:
- Skład gwiazd
- Liga radziecka 1973/1974:
- Skład gwiazd
- Najlepszy zawodnik
- Mistrzostwa świata w 1974:
- Najlepszy bramkarz turnieju
- Liga radziecka 1974/1975:
- Skład gwiazd
- Najlepszy zawodnik
- Mistrzostwa Świata w Hokeju na Lodzie 1975:
- Skład gwiazd turnieju[5]
- Liga radziecka 1975/1976:
- Skład gwiazd
- Najlepszy zawodnik
- Liga radziecka 1976/1977:
- Skład gwiazd
- Liga radziecka 1977/1978:
- Skład gwiazd
- Liga radziecka 1978/1979:
- Skład gwiazd
- Mistrzostwa świata w 1979:
- Skład gwiazd turnieju
- Najlepszy bramkarz turnieju
- Liga radziecka 1979/1980:
- Skład gwiazd
- Canada Cup 1981:
- Skład gwiazd turnieju
- Najbardziej Wartościowy Zawodnik (MVP) turnieju
- Liga radziecka 1980/1981:
- Skład gwiazd
- Najlepszy zawodnik
- Liga radziecka 1981/1982:
- Skład gwiazd
- Liga radziecka 1982/1983:
- Skład gwiazd
- Najlepszy zawodnik
- Mistrzostwa świata w 1983:
- Skład gwiazd turnieju
- Najlepszy bramkarz turnieju
- Liga radziecka 1983/1984:
- Skład gwiazd
- Rekordy
- Został światowym rekordzistą pod względem liczby zdobytych medali olimpijskich (cztery, wraz z nim Jiří Holík i Igor Krawczuk).
- Najbardziej utytułowany zawodnik w historii Pucharu Europy: 13 tytułów (wraz z nim Aleksiej Kasatonow i Wiaczesław Fietisow)
- Wyróżnienia
- Zasłużony Mistrz Sportu ZSRR w hokeju na lodzie: 1971
- Hockey Hall of Fame: 1989
- Galeria Sławy IIHF: 1997
- Skład Stulecia IIHF: 2008[6]
- Jego numer 20 został zastrzeżony w klubie CSKA Moskwa
- Rosyjska Galeria Hokejowej Sławy: 2014
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Odznaczenia
- ZSRR
- Medal „Za pracowniczą dzielność”: 1972
- Order Znak Honoru: 1975
- Order Lenina: 1978[7][8]
- Medal jubileuszowy „60 lat Sił Zbrojnych ZSRR”: 1978
- Order Przyjaźni Narodów: 1981
- Order Czerwonego Sztandaru Pracy: 1984
- Rosja
- Order Zasług dla Ojczyzny IV Klasy: 2002
- Zasłużony Pracownik Kultury Fizycznej w Federacji Rosyjskiej: 2006
- Order Honoru: 2010[9]
- Order Zasług dla Ojczyzny III Klasy: 2012[10]
- Order Zasług dla Ojczyzny II Klasy: 2017
- Order Aleksandra Newskiego: 2022
Życie prywatne i inna kariera
[edytuj | edytuj kod]Żona Trietjaka, Tatiana, była wykwalifikowana do nauczania literatury rosyjskiej, jednak już nigdy więcej nie pracowała. Mieli dwójkę dzieci: syna Dmitrija, który został dentystą i córkę Irinę, która została prawniczką. Syn Dmitrija, Maksim (ur. 1996) także został hokeistą i gra na pozycji bramkarza tak jak dziadek[11].
Trietjak był jednym z zaproszonych gości, którzy przemawiali podczas ceremonii zastrzeżenia w zespole Montreal Canadiens numeru z którym grał Ken Dryden (odbyła się 29 stycznia 2007). Dryden był jednym z bramkarzy reprezentacji Kanady podczas Summit Series 1972.
Trietjak zakończył karierę po wygranym meczu podczas Igrzysk Olimpijskich w Sarajewie z reprezentacją Czechosłowacji 2:0. W 1990 Mike Keenan zatrudnił Trietjaka na stanowisko trenera bramkarzy w Chicago Blackhawks. Podczas pracy w Chicago trenował jednych z najlepszych bramkarzy w NHL: Eda Belfoura, Dominika Haška czy Jocelyna Thibaulta. Trener Blackhawks Mike Keenan był zachwycony Trietjakiem i stwierdził, że 38-letni Rosjanin byłby jeszcze zdolny do gry w NHL. W Chicago pracował przez 14 sezonów. Odkąd opuścił amerykański klub, Ed Blefour występował z numerem 20 (z takim samym jak Trietjak podczas kariery zawodniczej). Obecnie, w hołdzie dla Władisława, z numerem 20 występuje inny rosyjski hokeista, Jewgienij Nabokow[12]. Ponadto był trenerem bramkarzy kadry Rosji na mistrzostwach świata w 2000.
W 1987 Trietjak napisał książkę „Trietjak, Legenda”. W 1989 został członkiem Hockey Hall of Fame, jako pierwszy sowiecki hokeista, który nie rozegrał ani jednego spotkania w NHL.
W 2003 został deputowanym w Dumie, wybrany z partii Jedna Rosja, z okręgu Saratów.
25 kwietnia 2006 (w 54. urodziny) został wybrany prezydentem Federacji Hokeja Rosji. Dostał 93 na 96 głosów[13]. Trzy dni później gubernator generalny Kanady odznaczył go Meritorious Service Decoration podczas ceremonii w Rideau Hall. Był wybierany ponownie na prezydenta FHR 9 lutego 2010 i 18 czerwca 2014.
W Toronto otworzył szkołę bramkarską, nazwaną jego imieniem.
28 marca 2007 wybrał się do Ottawy, aby rozmawiać o reaktywowaniu Summit Series w lecie 2007. Premier Rosji Michaił Fradkow dyskutował z premierem Kanady Stephen Harper na temat rozpoczęcia nowej, podobnej serii[14]. Postanowiono o rozegraniu Summit Series 2007 pomiędzy juniorskimi reprezentacjami Rosji i Kanady.
W sezonie 2009/2010 był menedżerem reprezentacji Rosji na turniejach mistrzostw świata 2010 oraz zimowych igrzysk olimpijskich 2010.
Od lipca 2013 członek zarządu CSKA Moskwa[15].
7 lutego 2014 podczas ceremonii otwarcia Zimowych Igrzysk Olimpijskich 2014 w Soczi razem z byłą radziecką łyżwiarką figurową, Iriną Rodniną oficjalnie zapalił znicz olimpijski[16].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Hockey’s flag bearers. sochi2014.iihf.com, 8 lutego 2014. [dostęp 2014-02-08]. (ang.).
- ↑ Goalie Nicknames N To Z [online], angelfire.com [dostęp 2024-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2014-02-09] .
- ↑ Vladislav Tretiak [online], www.slideshare.net [dostęp 2017-11-27] (ang.).
- ↑ Championnats d’Europe juniors 1971 de hockey sur glace [online], www.passionhockey.com [dostęp 2018-02-11] .
- ↑ Hokeiści ZSRR zakończyli MŚ bez porażki. „Nowiny-Stadion”, s. 1, nr 16 z 21 kwietnia 1975.
- ↑ IIHF Centennial All-Star Team [online] [dostęp 2017-11-27] .
- ↑ Lenta.ru: Третьяк, Владислав [online], lenta.ru [dostęp 2017-11-27] .
- ↑ Третьяк Владислав Александрович. Статьи и обзоры по хоккею. Чемпионат мира по хоккею [online], www.best-hockey.ru [dostęp 2017-11-27] .
- ↑ УКАЗ Президента РФ от 04.08.2010 N 976 "О НАГРАЖДЕНИИ ГОСУДАРСТВЕННЫМИ НАГРАДАМИ РОССИЙСКОЙ ФЕДЕРАЦИИ" [online], document.kremlin.ru [dostęp 2024-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2013-07-29] .
- ↑ УКАЗ Президента РФ от 25.04.2012 N 506 "О НАГРАЖДЕНИИ ОРДЕНОМ "ЗА ЗАСЛУГИ ПЕРЕД ОТЕЧЕСТВОМ" III СТЕПЕНИ ТРЕТЬЯКА В.А." [online], document.kremlin.ru [dostęp 2024-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2013-07-29] .
- ↑ Внук Третьяка и сын Николишина будут выбраны на 5-м драфте юниоров КХЛ – РИА Новости, 26.05.2013 [online], ria.ru [dostęp 2017-11-27] (ros.).
- ↑ Ward, Doug. Numbers game for Nabokov, wersja strony z 2 lutego 2006.
- ↑ Ежедневная спортивная газета СПОРТ-ЭКСПРЕСС (интернет-версия) [online], www.sport-express.ru [dostęp 2017-11-27] .
- ↑ CTV News. Russian PM asks Harper to consider Summit Series, wersja strony z 28 marca 2007.
- ↑ Новости [online], www.cska-hockey.ru [dostęp 2017-11-27] (ros.).
- ↑ Vladislav Tretiak and Irina Rodnina light Sochi Games cauldron. voiceofrussia.com, 7 lutego 2014. [dostęp 2014-02-07]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Władisław Trietjak w bazie Eliteprospects.com (ang.)
- Władisław Trietjak w bazie The Internet Hockey Database (ang.)
- Członkowie Hockey Hall of Fame
- Członkowie Galerii Sławy IIHF
- Deputowani do Dumy Państwowej Federacji Rosyjskiej
- Hokeiści CSKA Moskwa
- Hokeiści na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1972
- Hokeiści na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1976
- Hokeiści na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1980
- Hokeiści na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1984
- Medaliści Zimowych Igrzysk Olimpijskich 1972
- Medaliści Zimowych Igrzysk Olimpijskich 1976
- Medaliści Zimowych Igrzysk Olimpijskich 1980
- Medaliści Zimowych Igrzysk Olimpijskich 1984
- Odznaczeni Medalem „Za pracowniczą dzielność”
- Odznaczeni Orderem Aleksandra Newskiego (Federacja Rosyjska)
- Odznaczeni Orderem „Znak Honoru”
- Odznaczeni Orderem Lenina
- Odznaczeni Orderem Przyjaźni Narodów
- Odznaczeni Orderem Czerwonego Sztandaru Pracy
- Odznaczeni Orderem „Za zasługi dla Ojczyzny”
- Odznaczeni Orderem Honoru (Federacja Rosyjska)
- Odznaczeni Orderem „Danaker”
- Radzieccy hokeiści
- Radzieccy medaliści olimpijscy
- Rosyjscy trenerzy hokejowi
- Rosyjscy działacze hokeja na lodzie
- Urodzeni w 1952
- Zasłużeni Mistrzowie Sportu ZSRR