Zuzanna Dolega
Zuzanna Dolega za swoją pracą wykonaną techniką pirografii na papierze | |
Data i miejsce urodzenia |
24 stycznia 1990 |
---|---|
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki | |
Strona internetowa |
Zuzanna Dolega (ur. 24 stycznia 1990 w Gdyni) – polska artystka związana z Akademią Sztuk Pięknych w Gdańsku.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Absolwentka Wydziału Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku[2]. Specjalizuje się w technice pirografii – wypalania ogniem lub żarem w podłożu i zgodnie z wywiadem opublikowanym w 2020 roku jest prawdopodobnie jedyną osobą w Polsce używającą tej techniki[3]. Ogień jako narzędzie pracy łączy ze sztuką papieru[4], tkaniną, instalacjami i kolażem. Badawczo-artystycznie zajmują ją również zagadnienia związane z neuroestetyką oraz synestezją w sztuce[5] i arteterapią[4].
Od 2017 roku asystentka na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku[6] między innymi w: Pracowni Rysunku Koncepcyjnego profesora Romana Gajewskiego i Pracowni Rysunku Studyjnego prof. Marii Targońskiej.
W 2022 roku uzyskała stopień doktora w dziedzinie sztuk pięknych za rozprawę „Czuły czytnik rzeczywistości. W poszukiwaniu współodczuwania”.
Członkini stowarzyszenia IAPMA.
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Pirografia na papierze
[edytuj | edytuj kod]Artystka tworzy za pomocą techniki pirografii, która w jej autorskiej wersji jest objęta ścisłą tajemnicą[7]. Za pomocą pirografii tworzy abstrakcyjne formy. Połączenie ognia z papierem pozwala artystce na powstanie niepowtarzalnych i ulotnych wypaleń-znaków. Metoda ta dla artystki wiąże się z destrukcją i naznaczaniem[8]. Z jednej strony w pracach Zuzanny Dolegi można dostrzec wypalenie, rezygnację, pogorzelisko czy delikatną perforację, z drugiej zaś nawiązania do świata przyrody, czy też mikro- i makrokosmosu[7]. Jak pisze Dolega o swoich pracach:
Pirografia to dla mnie forma samotnej kontemplacji i alchemicznej pracy. Perforacja – będąca efektem działania ognia, pozwalająca na przenikanie światła – umożliwia uwypuklenie ulotności i nieobecności[9]
Ogień stanowi żywioł, z którym artystka zmaga się, próbując nad nim zapanować, nadając kształt i określając długość wypalonych znaków. Malując ogniem nie da się postawić dwóch identycznych linii, ani znaków, stąd proces twórczy przy zastosowaniu ognia jest ciągłą walką i o panowanie nad obrazem i sensem[8]. Według artystki pirografia to misterna i samotnicza praca, która ociera się o kontemplację i medytację[10]. To rodzaj autoportretu, zakodowanego w formie nieczytelnego pisma. Każdy ze stworzonych przez artystkę obrazów można czytać jako sygnał i znak będący czułym czytnikiem codzienności[11].
W cyklu 11 prac dyplomowych „Znaki na-znaczenia” zrealizowanych tą techniką i stanowiących pracę dyplomową[11], artystka pragnęła ukazać swoje „dążenia do lapidarności, autonomii i pierwotności znaku poprzez użycie ognia jako osobistego medium”[8]. Prace w formie instalacji zostały wyeksponowane w przestrzeni nieczynnej rotundy w Gdyni-Kolibkach w 2015 roku[12].
Kolaż
[edytuj | edytuj kod]Artystka stworzyła serie kolaży na podstawie własnych archiwów rodzinnych, archiwalnych zdjęć dziadków, pradziadków oraz tajemniczych osób znalezionych między zdjęciami. Kolażom tworzonym ze zdjęć bliskich towarzyszą różne warstwy: starych wycinków, papierów, biletów. Na niektórych kolażach znajdujące się na zdjęciach osoby zostały upiększone cekinami, piórami i pomponami, uświęcone w nieco kiczowatym otoczeniu[7]. W każdym kolażu jest zawarta mikroopowieść autobiograficzna.
Artystka wykonała również cykl prac „Miesz(k)ając (w) przeszłości” zrealizowanych w ramach współpracy ze stowarzyszeniem Wikimedia Polska w ramach projektów GLAM[13]. Artystka wykorzystała do tego materiały archiwalne znajdujące się w domenie publicznej w zasobach Wikimedia Commons. Na ich podstawie stworzyła cyfrowe kolaże, będące remiksem łączącym warstwy spalonego papieru z cyfrowymi fotografiami. Dolega wykorzystuje zdjęcia i inne materiały w procesie cyfrowej ingerencji prac udostępnianych przez instytucje kultury. Poprzez ingerencję w prace dokonuje ich analizy, łączy wybrane materiały w grupy tematyczne i buduje dialog między nimi umieszczając w innym kontekście, mapując połączenia, tworząc kontrasty i nowe znaczenia[14].
Sztuka site-specific i instalacje artystyczne
[edytuj | edytuj kod]Sztuka site-specific, czyli prace związane z konkretnym miejscem i instalacje artystyczne były realizowane przez artystkę przy okazji następujących współprac:
- Prace na osiedlu IDEA w budynku B4[15]. Projekt inspirowanym sztuką Street Artu, poprzez wprowadzenie do nowoczesnych i modernistycznych wnętrz elementów sztuki ulicznej. Projekt jest efektem współpracy artystki z Euro Stylem, z panią architekt Marzeną Degutis[10].
- Oprawa scenograficzna dla Przekroju w ramach wydarzenia „Przekrój prosi do tańca! Vol.4” 6 kwietnia 2019 roku[16].
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]Laureatka licznych nagród i stypendiów[5][17]:
- Nagroda Miasta Gdańska dla Młodych Twórców w Dziedzinie Kultury za rok 2020
- Rektora Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku – 2013/2014 i 2014/2015
- Prezydenta Miasta Gdyni – 2013/2014 i 2014/2015
- Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego – 2014/2015
- Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego – 2014/2015[18][19]
- Finalistka 13. edycji Konkursu Artystyczna Podróż Hestii[20]
- Finalistka Festiwalu Edukacyjnego artNoble 2015 w Żyrardowie[21]
- Nominacja do nagrody głównej podczas 13. Ogólnopolskiej Wystawy Tkaniny Unikatowej – 2016
- Nominacja Nagrody Galion Gdyński za Debiut Artystyczny za rok 2018[22][23]
Wybrane wystawy
[edytuj | edytuj kod]Uczestniczka wielu wystaw i projektów o zasięgu krajowym i międzynarodowym[5], a wśród nich:
Wystawy indywidualne
[edytuj | edytuj kod]- 2012 – „Antropomorfizacje” – Café-Pub Bruderschaft, Gdańsk[24]
- 2013 – „Portreciki Pamięciowe” – Café-Pub Bruderschaft, Gdańsk[25][26]
- 2015 – „Sekretne życie książek” – Miejska Biblioteka im. Józefa Wybickiego, Sopot[27]
- 2015 – „Znaki na-znaczenia” – TuBAZA, Gdynia oraz Galeria ASP, Gdańsk[28]
- 2016 – „Mikrorzeczy” – Sztuka Wyboru, Gdańsk[29]
- 2016 – „Warstwy” – Galeria Żak, Gdańsk[30]
- 2017 – „Temat-rzeka” – Sztuka Wyboru, Gdańsk[31]
Wystawy zbiorowe w Polsce
[edytuj | edytuj kod]- 2013 – „Dramat Wolności” – Gdańska Galeria Miejska[32]
- 2013 – II Ogólnopolska niezależna wystawa studencka „Granice rysunku” – Galeria Turbo, Warszawa[33]
- 2013 – „Spojrzenie pełne Czułości” – Strych na Wróble, Warszawa[34]
- 2014 – Re-Akcje 2 (finalna wystawa interdyscyplinarnego projektu) – Akademia Sztuk Pięknych, Gdańsk[35]
- 2014 – I Międzynarodowe Triennale Rysunku Studentów Wyższych Szkół Artystycznych – Katowice[36]
- 2014 – VI Ogólnopolska Wystawa Rysunku Studenckiego „RYSOWAĆ i tak, i tak, i tak” – Galeria Sztuki Wozownia, Toruń[37]
- 2014 – Gdańsk Biennial of Art – Gdańska Galeria Miejska[38]
- 2015 – Re-Akcje 3 (finalna wystawa interdyscyplinarnego projektu) – Mała Zbrojownia/ Wydział Rzeźby i Intermediów ASP w Gdańsku[39]
- 2016 – „Ostatki – dyplomy rysunkowe”, Think Tank lab Triennale, – Galeria MD_S, Wrocław[40]
- 2016 – 10. Baltic Mini Textile Gdynia – Muzeum Miasta Gdyni[41]
- 2016 – 13. Ogólnopolska Wystawa Tkaniny Unikatowej – Centralne Muzeum Włókiennictwa w Łodzi[42]
- 2016 – Sitofest – Międzymiastowy Festiwal Sitodruku – Traffic Design, Gdynia[43]
- 2017 – Międzynarodowa Wystawa Malarstwa i Tkaniny Unikatowej – EKO-MATERIA, Gdańsk[44]
- 2017 – „Szumisztorm”. Instalacja dla LUMANN Design – Gdynia Design Days[45]
- 2017 – „Przestrzeń Intymna”, TYTANO – Dolnych Młynów 10, Kraków; Willa Bergera, Sopot[46]
- 2017 – „Sztuka na OSTRO” – Galeria Wspólna, Bydgoszcz[47]
- 2018 – Dolega/Pela – Kolonia Artystów, Gdańsk[48]
- 2018 – Znamy się, a nawet lubimy – BWA Zielona Góra, Polska[49]
- 2018 – Mario, uwierz mi, że lubię, gdy jest głośno – Zbrojownia Sztuki, Gdańsk[50]
- 2018 – wernisaż wystawy „Connection II” podczas Dni Austrii w Gdańsku – galeria WL4 Mleczny Piotr[51]
- 2019 – G8 Gdyńska Grafika Kobieca – Halo Kultura[52]
Wystawy zbiorowe za granicą
[edytuj | edytuj kod]- 2016 – Osten Biennial of Drawing, Osten Galerija – Skopie, Republika Macedonii[53]
- 2018 – Ocean of Possibilities, space design, paper installation – Kopenhaga[54]
- 2018 – Osten Biennial of Drawing – Skopie, Republika Macedonii[55]
- 2019 – Lichtcampus, City Hall // 4 – Wismar, Niemcy[56]
- 2021 – Istanbul Artist Residency, międzynarodowa rezydencja artystyczna i wystawa, Akaretler, Besiktas, Stambuł, Turcja
- 2021 – Lichtstrom Festival, międzynarodowy festiwal sztuki światła, Ingolstadt, Niemcy
- 2021 – Approach, IAPMA 2021 Congress in Toyota, Toyota City Folk Craft Museum, Japonia
- 2021 – Origins and Destinations – 35 years of IAPMA, The University of Tasmania, Burnie, Tasmania
- 2021 – Postal Artist Books, Q Gallery Multidisciplinary Gallery from COCOA, USFQ São Francisco de Quito University, Quito, Ekwador
- 2021 – Postal Artist Books, Pabellon de Bellas Artes UCA, in Buenos Aires, Argentyna
- 2021 – Postal Artist Books, Oswald de Andrade Gallery, São Paulo, Brazylia
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ How Images Unsettle: Learning from Photographic Diasporas [online], weeklyhubris.com [dostęp 2019-08-03] (ang.).
- ↑ Zuzanna Dolega - Warstwy. kultura.trojmiasto.pl, 2016. [dostęp 2020-02-18].
- ↑ Zuzanna Dolega - Arctic Paper [online], www.arcticpaper.com [dostęp 2020-02-16] (ang.).
- ↑ a b Zuzanna Dolega [online], HALO Kultura, 2 lutego 2019 [dostęp 2019-08-01] .
- ↑ a b c Zuzanna Dolega / Magdalena Pela [online], trojmiasto.pl [dostęp 2019-08-01] .
- ↑ Zuza Dolega.pl – SEE DJERBA [online] [dostęp 2019-08-01] (ang.).
- ↑ a b c Dziewczynka z zapałkami, czyli rozmowa z Zuzanną Dolega. | trujmiejskie.pl [online], web.archive.org, 30 listopada 2013 [dostęp 2019-08-02] [zarchiwizowane z adresu 2013-11-30] .
- ↑ a b c Pierwsza wystawa z cyklu Malarstwo - różnice gatunkowe [online], trojmiasto.pl [dostęp 2019-08-02] .
- ↑ Muzeum Rzemiosła w Krośnie , Z krosna do Krosna. 9. Międzynarodowe Biennale Artystycznej Tkaniny Lniane [online], 2016 .
- ↑ a b Wyborcza.pl [online], trojmiasto.wyborcza.pl [dostęp 2019-08-02] .
- ↑ a b MlodaGdynia.pl - Obrona dyplomów ASP: Zuzanna Dolega i Igor Tarasiewicz [online], mlodagdynia.pl [dostęp 2019-08-02] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-02] .
- ↑ Konkurs artNoble [online], www.artnoble.pl [dostęp 2019-08-02] .
- ↑ W obiektywie…Zuzanna Dolega, [w:] Zuzanna Dolega , SPACEROWNIK ARTYSTYCZNY 02/2020, 2020, s. 51 .
- ↑ William Ramp , How Images Unsettle: Learning from Photographic Diasporas [online], Weekly Hubris, 1 marca 2019 .
- ↑ ZUZANNA DOLEGA- EURO STYL [online], www.eurostyl.com.pl [dostęp 2019-08-02] .
- ↑ Going, Przekrój prosi do tańca! Vol. 4 | Sobota, 6 kwietnia 2019 [online], Going. [dostęp 2019-08-02] .
- ↑ Spotkanie nad morzem [online], label-magazine.com [dostęp 2019-08-02] .
- ↑ Zuza Dolega [online], Women Working With Light, 8 maja 2019 [dostęp 2019-08-02] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-02] (ang.).
- ↑ Nauka.gov, Stypendia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za wybitne osiągnięcia w roku akademickim 2014/2015 [online] [dostęp 2019-08-02] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-02] .
- ↑ Artystyczna Podróż Hestii [online], artinfo.pl [dostęp 2019-08-02] .
- ↑ ROCZNE SPRAWOZDANIE REKTORA AKADEMII SZTUK PIĘKNYCH W GDAŃSKU Z DZIAŁALNOŚCI UCZELNI za rok akademicki 2014/2015 [online], 2015, s. 37 .
- ↑ Zuzanna Dolega z nominacją za Debiut Artystyczny! [online], Zbrojownia Sztuki [dostęp 2019-08-01] .
- ↑ Gdynia Kulturalna [online] [dostęp 2019-08-01] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-01] (ang.).
- ↑ Antropomorfizacje: wernisaż [online], trojmiasto.pl [dostęp 2020-01-25] .
- ↑ Portreciki - Zuzanna Dolega wernisaż [online], Portal Pomorza [dostęp 2019-08-02] .
- ↑ Behance [online], www.behance.net [dostęp 2020-01-25] .
- ↑ Sekretne życie książek - wernisaż wystawy Zuzanny Dolegi [online], trojmiasto.pl [dostęp 2020-01-25] .
- ↑ Obrony 2015 [online], Issuu [dostęp 2020-01-25] (ang.).
- ↑ Zuza Dolega. Mikrorzeczy. Wernisaż wystawy Sztuka Wyboru Gdańsk - NaszeMiasto.pl [online], gdansk.naszemiasto.pl, 7 kwietnia 2016 [dostęp 2020-01-25] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-02] .
- ↑ 2-30.06 Zuzanna Dolega - wystawa w Żaku - Pomorze Kultury. Gdańsk [online], web.archive.org, 2 sierpnia 2019 [dostęp 2020-01-25] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-02] .
- ↑ Noc Muzeów w Trójmieście 2017. Zobacz tegoroczny program | HISTORIA.org.pl - historia, kultura, muzea, matura, rekonstrukcje i recenzje historyczne [online], HISTORIA.org.pl, 7 stycznia 2017 [dostęp 2020-01-25] .
- ↑ Dramat Wolności / Drama of Freedom vol. 2.1 [online], Issuu [dostęp 2020-01-25] (ang.).
- ↑ Granice Rysunku [online], granicerysunku2013.blogspot.com [dostęp 2020-01-25] .
- ↑ Strych na Wróble - wydarzenia kulturalne Warszawa | Strych na Wróble [online] [dostęp 2020-01-25] .
- ↑ Re-Akcje [online], trojmiasto.pl [dostęp 2020-01-25] .
- ↑ I międzynarodowe triennale rysunku studentów wyższych szkół artystycznych - PDF Darmowe pobieranie [online], docplayer.pl [dostęp 2020-01-25] .
- ↑ Tak i tak. Rysować 06/ Ogólnopolska wystawa rysunku studenckiego, Toruń 2014 .
- ↑ m, Gdańsk Biennial of Art 2014 / Gdańska Galeria Miejska [online], www.ggm.gda.pl [dostęp 2020-01-25] .
- ↑ RE-AKCJE 3 | projekt wystawienniczo-krytyczny- wernisaż [online], Portal Pomorza [dostęp 2020-01-25] .
- ↑ OSTATKI - DYPLOMY RYSUNKOWE | Think Tank lab Triennale [online], www.wroclaw2016.strefakultury.pl [dostęp 2020-01-25] .
- ↑ Muzeum Miasta Gdynia , 10. Baltic Mini Textile Gdynia – ogłoszenie wyników I etapu Konkursu [online], Muzeum Gdynia, 22 listopada 2015 [dostęp 2020-01-25] (ang.).
- ↑ 13. Ogólnopolska Wystawa Tkaniny Unikatowej, Łódź 2016 - Telewizja Polska SA [online], www.tvp.pl [dostęp 2020-01-25] .
- ↑ Sitofest [online], Sztuka Trójmiasta .
- ↑ Eko Materia. Wystawa [online], trojmiasto.pl [dostęp 2020-01-25] .
- ↑ Wystawa „Sztorm, którego nie widać” na Gdynia Design Days [online], Exspace | Fair+Design [dostęp 2020-01-25] .
- ↑ Przestrzeń Intymna [online], Sztuka Trójmiasta .
- ↑ BIK 12/2017 [online], Issuu [dostęp 2020-01-25] (ang.).
- ↑ Kolonia Artystów/Artists colony [online], www.kolonia-artystow.pl [dostęp 2020-01-25] .
- ↑ B.W.A. Administrator , BWA Zielona Góra - Znamy się, a nawet lubimy [27.07-05.08] [online], bwazg.pl [dostęp 2020-01-25] .
- ↑ Wystawa „Mario, uwierz mi, że lubię, gdy jest głośno” [online], Zbrojownia Sztuki [dostęp 2020-01-25] .
- ↑ Dni Austrii 2018: koncerty, wystawy, kino, spotkania - nie przegap [online], www.gdansk.pl [dostęp 2020-01-25] .
- ↑ Jak spędzić weekend #wGdyni [online], Oficjalny serwis internetowy miasta Gdynia [dostęp 2020-01-25] .
- ↑ Osten Gallery , OSTEN BIENNIAL OF DRAWING SKOPJE 2016 [online], osten.mk [dostęp 2020-01-25] (ang.).
- ↑ Ocean of Possibilities, 24 Nov, Støberiet, Blågårdsplads [online], Duk Op [dostęp 2020-01-25] .
- ↑ ArtFacts, Osten Biennial of Drawing Skopje 2018 | Exhibition [online], ArtFacts [dostęp 2020-01-25] (ang.).
- ↑ lichtcampus Wismar [online], lichtcampus Wismar [dostęp 2020-01-25] (ang.).