(Translated by https://www.hiragana.jp/)
grex – Wikisłownik, wolny słownik wielojęzyczny Przejdź do zawartości

grex

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Podobna pisownia Podobna pisownia: grēks

grex (język łaciński)

[edytuj]
grex (1.1) ovium
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski lub żeński

(1.1) trzoda, stado[1][2]
(1.2) gromada, kupa, zgraja, banda (w sensie negatywnym)[1][2]
(1.3) zgromadzenie, koło, towarzystwo (w sensie pozytywnym)[1][2]
(1.4) rzad. zbiór rzeczy[2]
odmiana:
(1.1-4) gre|x, ~gis (deklinacja III)
przykłady:
(1.1) Ille autem ex myrmillone dux, ex gladiatore imperator (Lucius) quas effecit strages, ubicumque posuit vestigium! Fundit apothecas, caedit greges armentorum relinquique pecoris quodcumque nactus est.[3] → Jakich spustoszeń dokonał (Lucjusz), ów wódz z murmillona, imperator z gladiatora, gdziekolwiek postawił stopę! Rozlewa składy (wina), wycina w pień trzody bydła i pozostałych owiec, gdziekolwiek na (nie) napotyka.
(1.2) Adulescentium greges Lacedaemone vidimus ipsi incredibili contentione certantis pugnis calcibus unguibus morsu denique, cum exanimarentur prius quam victos se faterentur.[4] → Sam widziałem zgraje młodzieńców w Lacedemonie walczących z niewiarygodnym wysiłkiem pięściami, piętami, paznokciami, a nawet gryzieniem, ponieważ woleli prędzej umrzeć niż przyznać się do przegranej.
(1.3) Sed maximum est in amicitia superiorem parem esse inferiori. Saepe enim excellentiae quaedam sunt, qualis erat Scipionis in nostro, ut ita dicam, grege.[5] → Lecz najważniejsze jest, by w przyjaźni lepszy równy był gorszemu. Często bowiem zdarza się (czyjeś) pewne pierwszeństwo, które w naszej, że tak powiem, grupie należało do Scypiona.
(1.4) Lanios inde accersam duo cum tintinnabulis, eadem duo greges virgarum inde ulmearum adegero, ut hodie ad litationem huic suppetat satias Iovi.[6] → Przyprowadzać będę odtąd dwóch rzeźników z dzwonkami, a także będę odtąd przynosił dwie wiązki gałązek wiązowych, żeby teraz nie brakowało pomyślności przy zadowalaniu Jowisza.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) armentum n, pecus n
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
czas. grego, adgrego, aggrego, congrego, segrego, adgregor, aggregor
przym. gregalis, gregarius, congregus, egregius, segrex, segregus, segrego
przysł. gregatim
związki frazeologiczne:
(1.1) Epicuri de grege porcus • qualis rex, talis grex
etymologia:
uwagi:
(1) por. ἀγείρω • ἀγορά
źródła:
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Hasło „grex” w: Mały słownik łacińsko-polski, praca zbiorowa pod red. Józefa Korpantego, Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa 2001, ISBN 978-83-7195-844-1, s. 301.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „grex” w: Greek, Latin, Arabic, Old Norse Word Study Tool.
  3. ↑ Marek Tulliusz Cycero: Filipiki
  4. ↑ Marek Tulliusz Cycero: Rozmowy Tuskulańskie
  5. ↑ Marek Tulliusz Cycero: O przyjaźni
  6. ↑ Plaut: Krętacz
Źródło: „https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=grex&oldid=8456114”