Trakijski Herson

Trački ili Trakijski Herson (grčki Θしーたρろーᾳκικὴ Χερσόνησoς) bilo je drevno ime poluotoka Galipolje, u historiji dijela Trakije a koji je danas dio suvremene Turske.

Poluotok se od kopna pruža prema jugozpadu u Egejsko more, između Helesponta (današnjui Dardaneli) i zaljeva Melas (današnji Saroski zaljev). U blizini Agore bio je zaštićen zidom koji se pružao od obale do obale. Prevlaka je bila duga stadiona (oko 6,5 km), dok je dužina poluotoka od zida do rta Mastusia na krajnjem jugu iznosila 420 stadiona (oko 77,5 km).

Historija

Trakijski Herson su ispočetjka naseljevali Tračani. Kolonisti iz Antičke Grčke, uglavnom jonskog i eolskog porijekla, na poluotoku su u 7. vijeku pne. osnovali su oko 12 gradova. Atenski državnik Miltijad Stariji osnovao je važnu atensku koloniju oko 560. pne. On je uspio zauzeti cijeli poluotok, te sagradio utvrde za obranu s kopna. Ta je teritorija prešla u posjed njegovog nećaka, daleko poznatijeg Militijada Mlađeg oko 524. pne. Poluotok je godine 493. pne. nakon propalog jonskog ustanka i početka grčko-perzijskih ratova prepušten Perzijancima.

Perzijanci su na kraju rata protjerani, a poluotok je preuzela Atena, pripojivši ga Delskom savezu hodine 478. pne. Atenjani su ustanovili niz kleruhija na Trakijskom Hersonu te je oko 448. pne. poslala još oko 1000 kolonista. Sparta je za vrijeme peoloponeskog rata preuzela nadzor, ali je on opet prešao Atenjanima. U 4. vijeku pne. je Trakijski Herson postao predmetom žestokog spora Atene i Makedonije pod kraljem Filipom II koji ga je preuzeo 338. pne..

Nakon smrti Filipovog sina Aleksandra Velikog godine 323. pne. Trakijski Herson je postao predmetom borbe među njegovim nasljednicima. Lizimah je tamo uspostavio svoju prijestolnicu Lizimahiju. Godine 196. pne. je poluotok osvojio seleukidski kralj Antioh III. Uplašeni Grci su zbog toga zatražili pomoć Rimljana, koji su osvojili Trakijski Herson, te ga godine 188. pne. dali svom savezniku Eumenu II od Pergama. Kada je godine 133. pne. Atalidska dinastija izumrla, poluotok su 129. pne. preuzeli Rimljani te ga pripojili svojoj provinciji Asia. Kasnije je proglašen državnom teritorijom (ager publicus) a za vrijeme Cezara Augusta je postao imperijalna teritorija.

Trakijski Herson je kasnije preuzelo Bizantsko Carstvo, koje je njime vladalo sve do uspona Otomanskog Carstva u 14. vijeku. Godine 1356. poluotok je postao prvi dio Evrope koji su osvojili Otomani i odakle su započeli svoje pohode u dubinu kontinenta.