Audio komentar
Audio komentar je dodatni zvučni zapis na video formatima na diskovima koji se sastoji od predavanja, komentara ili analize koju iznose jedan ili više govornika, a koji igra u stvarnom vremenu sa video materijalom. Odnosi se poglavito na posebne dodatke koje se nalaze na nekim DVD i Blu-ray izdanjima filmova.
Prvi zabilježeni primjer audio komentara pojavio se 1984. kada je Criterion Collection objavilo klasik King Kong na laserdisku. Obavio ga je filmski historičar Ronald Haver, a njegove prve riječi su bile:
Dobar dan, dame i gospodo. Ja sam Ronald Haver, i tu sam da učinim nešto jedinstveno. Povesti ću vas na predavanje o King Kongu dok gledate film.
Ideja za audio komentar pojavila se kada su producenti Peter Crown i Jennifer Scanlin bili toliko oduševljeni Haverovim komentarom filma da su odlučili isprobati tada neobičnu i revolucionarnu ideju da ga snime i uključe u laserdisk izdanje filma.
Tijekom 1990-ih i 2000-ih, audio komentar je postao čest pratilac raznim posebnim dodacima na DVD-u, a snimili bi ga filmski režiseri koju su publici objašnjavali svoju viziju, teme i stilske postupke u pojedinim scenama. Dok su pojedini moderni režiseri, poput Roberta Zemeckisa, prihvatili ovu novinu, drugi su je, poput Stevena Spielberga, ipak odbili obaviti jer su smatrali da film ne smije imati komentar izuzev samog gledatelja. Prvotno DVD izdanje Istjerivača duhova sadržavalo je čak rijedak "video komentar" režisera Ivana Reitmana, scenarista Harolda Ramisa i producenta. Roger Ebert je snimio audio komentare za razne klasike, kao što su Citizen Kane, Casablanca, Floating Weeds, Crumb, Dark City i Beyond the Valley of the Dolls.
U nedavno vrijeme, audio komentari su se počeli javljati i na DVD izdanjima serija, kao što su Simpsoni i Family Guy, dok je Kevin Smith čak dobio ideju za audio komentar u kinima, koji bi se mogao skinuti na iPodu i slušati pojedinačno u kino dvoranam dok traje film.
- Rate That Commentary Arhivirano 2015-12-12 na Wayback Machine-u: Website posvećen ocjenjivanju kvalitete najboljih DVD audio komentara
- Commentary Tracks of the Damned