Eten
Eten | |||
---|---|---|---|
IUPAC ime |
| ||
Identifikacija | |||
CAS registarski broj | 74-85-1 | ||
ChemSpider[1] | 6085 | ||
EC-broj | 200-815-3 | ||
Jmol-3D slike | Slika 1 | ||
| |||
| |||
Svojstva | |||
Molekulska formula | C2H4 | ||
Molarna masa | 28.05 g/mol | ||
Agregatno stanje | bezbojni gas | ||
Gustina | 1.178 kg/m3 na 15 °C, gas [2] | ||
Tačka topljenja |
−169.2 °C (104.0 K, -272.6 °F) | ||
Tačka ključanja |
−103.7 °C (169.5 K, -154.7 °F) | ||
Rastvorljivost u vodi | 3.5 mg/100 ml (17 °C) | ||
pKa | 44 | ||
Struktura | |||
Oblik molekula (orbitale i hibridizacija) | D2h | ||
Dipolni moment | nula | ||
Termohemija | |||
Standardna entalpija stvaranja jedinjenja |
+52.47 kJ/mol | ||
Standardna molarna entropija S |
219.32 J·K−1·mol−1 | ||
Opasnost | |||
EU-klasifikacija | Izuzetno zapaljiv gas (F+) | ||
NFPA 704 | |||
Srodna jedinjenja | |||
Srodna jedinjenja | Etan Acetilen | ||
Ukoliko nije drugačije napomenuto, podaci se odnose na standardno stanje (25 °C, 100 kPa) materijala | |||
Infobox references |
Eten ili etilen (C2H4) je nezasićeni ugljikovodik iz niza alkena. Bezbojan je i slaba mirisa. Na sobnoj je temperaturi plin i ne reagira s vapnenom vodom. Mješavina etilena i zraka daje eksplozivnu smjesu.
Etilen se danas smatra biljnim hormonom i najviše se primjenjuje u sazrijevanju voća, gdje stimulira klijanje sjemena, potiče cvjetanje te potpomaže zrenje voća. Osim što se koristi kao biljni hormon, eten se koristi kao sirovina za dobivanje plastičnih folija i raznih ambalažnih bočica.
Etilen je otkriven u 17. stoleću pri zagrijavanju etanola sa sumpornom kiselinom.
Eten je gas bez boje mirisa i ukusa i slabo se rastvara u vodi.[3]
Eten se smatra jednim od osnovnih biljnih hormona, čija je funkcija regulisanje fizioloških procesa u biljkama.
Eten je jedini biljni hormon u gasovitom stanju. Još u 20. veku, kada se za uličnu rasvetu koristio gas, primećeno je da na pojedinim stablima uličnih drvoreda iznenada opadaju listovi. To se dešavalo na mestima gde je iz gasovoda isticao gas, čiji je jedan od sastojaka bio i eten. Tridesetih godina 20. veka, ustanovljeno je da etilen proizvode biljke (plodovi, listovi, cvetovi, semena). NJegova koncentracija u tkivima zavisi od stadijuma razvića biljke. Zreli plodovi oslobađaju etilen koji utiče na sazrevanje nezrelih plodova, ako su zajedno uskladišteni.
Eten u biljkama nastaje razgradnjom aminokiseline metionina, i kao slabo rastvorljiv u vodenoj sredini ćelije, brzo napušta mesto sinteze.
Dejstva etena na biljke su:
- podstiče opadanje listova i plodova
- uzrokuje sazrevanje plodova;
- inhibira izduživanje ćelija korena i stabla.
- ↑ Hettne KM, Williams AJ, van Mulligen EM, Kleinjans J, Tkachenko V, Kors JA. (2010). „Automatic vs. manual curation of a multi-source chemical dictionary: the impact on text mining”. J Cheminform 2 (1): 3. DOI:10.1186/1758-2946-2-3. PMID 20331846.
- ↑ Record of Ethylene in the GESTIS Substance Database from the IFA, accessed on 25 October 2007
- ↑ Lide David R., ur. (2006). CRC Handbook of Chemistry and Physics (87th izd.). Boca Raton, FL: CRC Press. 0-8493-0487-3.