Laktaši
| Laktaši | |
|---|---|
|
| |
.svg) Grb | |
| Osnovni podaci | |
| Država |  Bosna i Hercegovina
|
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo ((1991)) | 36.000 |
| Geografija | |
| Koordinate | 44°55′N 17°18′E / 44.91°N 17.30°E |
  Laktaši Laktaši (Bosne i Hercegovine) | |
Koordinate: 44° 54′ 36" SGŠ, 17° 18′ 00" IGD
Laktaši su naseljeno mjesto u Bosni i Hercegovini u opštini Laktaši koja pripada entitetu Republika Srpska. Na popisu stanovništva 1991. u njemu je živjelo 3,483 stanovnika.[1]
Laktaši su poznato banjsko lječilište.
Laktaši se nalaze u Lijevče polju, 19 km sjeverno od Banja Luke.
Opština Laktaši se nalazi u zapadnom dijelu Republike Srpske, odnosno Bosne i Hercegovine, na prostoru između opština Banja Luka, Gradiška, Srbac, Prnjavor i Čelinac. Područje opštine prostire se na 44° između 47’ i 59’ sjeverne geografske širine i 17° između 11’ i 28’ istočne geografske dužine. Rijeka Vrbas koja protiče sredinom njene teritorije dijeli je na župski (desna obala Vrbasa) i potkozarsko-lijevčanski dio (lijeva obala Vrbasa).
Ovo područje presjecaju važni putevi: Banja Luka – Gradiška – Okučani (izlazak na auto-put Beograd – Zagreb), zatim Klašnice – Prnjavor, te Laktaši – Srbac, a međunarodni aerodrom Banja Luka udaljen svega 3 km od opštinskog središta.
Na teritoriji opštine nalaze se dva zaštićena područja prirode:[2]
Podaci o naseljenosti ovog područja datiraju još iz starijeg kamenog doba, čiji počeci sežu od oko 150.000 godina p.n.e. Arheološka nalazišta iz tog vremena su smještena po niskim brežuljcima pored rijeka. Takvo jedno naselje je Brdašce smješteno na današnjen Banjskom brdu u centru Laktaša. Pronađeni su arheološki ostaci i iz mlađeg kamenog doba, bakarnog, bronzanog i željeznog doba, kojeg odlikuje organizovanje većih etno-kulturnih plemenskih zajednica.
Rimljani su ove krajeve stavili pod svoju vlast 9. godine naše ere. Današnja oblast Laktaša nalazila se na samoj granici dvije provincije: Dalmacije i Panonije. Domaće ilirsko stanovništvo živjelo je u utvrđenim gradinama (“Gradina” u Šušnjarima). Po zauzimanju ovih krajeva Rimljani podižu vojne logore i grade objekte od privrednog značaja.
U doba srednjeg vijeka laktaški kraj proživljava tada tešku i neizvjesnu sudbinu. Smjenjuje se vladavina Istočnih Gota, Avara i Slovena, a početkom 12. vijeka ovaj prostor postaje dio kraljevine Ugarske.
Početkom 16. vijeka ovaj prostor osvajaju Turci i njime vladaju 350 godina, što je dovelo do velikih pomjeranja stanovništva. Za Tursku je ovo područje veoma značajno kao granični dio prema Austriji, pa zbog toga Turci vrše nasilno preseljavanje srpskog stanovništva iz planinskih dijelova istočne Hercegovine, Crne Gore i Like na prostor Lijevče polja i Potkozarja.
Od 1878. godine Bosna i Hercegovina ulazi u sastav Austro-Ugarske monarhije. Da bi razbili homogeni srpski prostor poslije 1883. godine na prostor Lijevče polja i Potkozarja naseljavaju se Italijani, Nijemci, Ukrajinci i Poljaci. Njemačko i italijansko stanovništvo primjenom savremenih agrotehničkih mjera vrlo brzo podiže privrednu razvijenost na viši nivo tako da ovaj prostor postaje najrazvijeniji dio Bosne i Hecegovine. Jedan od tada najjačih trgovačko-zanatskih centara je bio današnji Aleksandrovac, koji je 1889. godine dobio poštu, a tu je bio lociran i pogon za proizvodnju čuvenog sira iz samostana Trapisti.
Raspadom Austro-Ugarske monarhije 1918. godine i ulaskom u sastav Kraljevine SHS, odnosno kasnije Kraljevine Jugoslavije, tokom i poslije Drugog svjetskog rata područje opštine je bilo u izuzetno teškom položaju. Imajući u vidu nivo privrednog razvoja na prostorima bivše SFRJ ova opština je spadalu u red nerazvijenih i zauzimala na rang listi razvijenosti 87. mjesto između 109 opština u BiH. Druga polovina osamdesetih godina je početak stvaranja takozvanog “Laktaškog privrednog čuda”. Ova opština skreće na sebe pažnju velikim investicionim ulaganjima čime širom otvaraju vrata privatnom preduzetništvu. Taj trend je zadržan i do danas.
Opština Laktaši je administrativno podijeljena u 11 mjesnih zajednica sa 37 sela u kojima na ukupnoj površini od 38.838 ha živi oko 35 000 stanovnika.
| Nacionalnost (naselje) | 1991. |
| Srbi | 2,866 |
| Muslimani | 99 |
| Hrvati | 39 |
| Jugosloveni | 345 |
| ostali | 134 |
| Ukupno | 3,483 |
Ada, Aleksići, Bakinci, Aleksandrovac, Boškovići, Bukovica, Čardačani, Ćetojevići, Devetina, Donji Kadinjani, Donji Maglajani, Dovići, Drugovići, Glamočani, Jablan, Jakupovci, Jaružani, Joldžići, Jošići, Kadinjani, Klašnice, Kobatovci, Koljani, Kosjerovo, Kriškovci, Krnete, Laktaši, Lug, Ljubatovci, Maglajani, Mahovljani, Malo Blaško, Milosavci, Miloševci, Mrčevci, Papažani, Petoševci, Radići, Rajčevci, Riječani, Slatina, Šeškovci, Šušnjari, Trn, Tutnjevac, Veliko Blaško i Župa.
U Aleksandrovcu Općina Laktaši nalazi se fabrika plastične tehnike “ Jaksche Plastična Tehnika” koja proizvodi električni auto.
|
Prva podignuta osnovna škola na području opštine Laktaši bila je u selu Drugovići 1888. godine, za čije se otvaranje zauzeo Vasa Pelagić. Kasnije su osnovane «Srpska narodna škola» u Maglajanima, rimokatoličke osnovne škole u Aleksandrovcu i Mahovljanima. Otvaranjem novih škola puno je urađeno na opismenjavanju stanovništva i razvoju kulturnog života. skola.jpg
Danas na području opštine Laktaši postoje 4 osnovne škole sa 5 područnih škola u kojima osnovno obrazovanje stiče oko 3300 učenika. Škole su, uglavnom, dobro opremljene, a opština finansijski pomaže funkcionisanje ove značajne djelatnosti.
Osnovnim obrazovanjem se bave:
- OŠ "Mladen Stojanović" – Laktaši sa područnim školama u Kriškovcima i Klašnicama.
- OŠ "Desanka Maksimović" - Trn sa područnom školom u Glamočanima;
- OŠ "Georgios A. Papandreu" - Aleksandrovac
- OŠ "Holandija" - Slatina sa područnim školama u Boškovićima, Jaružanima, Ljubatovcima i Drugovićima
Srednje škole mladi Laktaša pohađaju u Banjaluci, a manji broj u Gradišci ili drugim srednjoškolskim centrima.
Više i visoko obrazovanje stiču najviše u susjednoj Banjaluci, a manji broj u drugim univerzitetskim centrima.
Predškolskim obrazovanjem i brigom o najmlađima bavi se dječije obdanište “Princeza Katarina Karađorđević” u objektu koji je nedavno saniran i opremljen, kapaciteta 175 djece. Rad ustanove trenutno je organizovan u dvije jasličke i pet predškolskih grupa.
U septembru 2009. godine otvoren je dograđeni objekat dječijeg vrtića "Zvjezdice" u Glamočanma kao područna jedinica laktaškog obdaništa „Princeza Katarina Karađorđević“. Vrtić je proširen je sa četiri potpuno opremljene prostorije, od kojih su dvije namjenjene djeci jasličkog, a dvije vrtićkog uzrasta. Kapacitet vrtića je 86-oro djece.
Na području opštine Laktaši do 2010. godine planirano je otvaranje vrtića u Slatini, a 2011. i u Aleksandrovcu.
Sport je u Laktašima veoma razvijen kako košarka tako i fudbal.Laktaše predstavljalju KK Igokea Partizan koja se takmiči u LIGI 14 I FK Laktaši koji se takmiči u premijer ligi BIH.Opština potiče sport izdašnim izdacima svake godine.
Laktaše predstavlja i judo klub Laktaši koji je osnovan 1992. godine. Džudo Klub "Policajac" Laktaši . Klub je postao svojevrsna industrija za džudo i sambo jer je kao masovna sportska organizacija obučila preko 5 000 aktivnih članova, koji su kao sportisti, treneri, sudije, ljekari, sportski i društveni radnici dali ogroman doprinos za razvoj masovnosti i vrhunskog kvaliteta džudoa i samboa, kao i obuci pripadnika specijalnih jedinica vojske i policije. Klub je kao jedna od najorganizovanijih sportskih organizacija bio tehnički organizator više završnica lige RS, prvenstva RS za seniore, juniore, kadete i pionire, velikih međunarodnih takmičenja, zbog čega se sa svojim aktivnim članstvom i izuzetnim organizatorskim sposobnostima istakao u zemlji i inostranstvu.
Takođe dobro je razvijeno i plivanje. PK Delfin je na takmičenjima prvenstva BIH ostvario velike uspjehe. Na zadnjem takmičenju u Sarajevu osvojili su 5 medalja. Sljedeće takmičenje je u Banjaluci prvenstvo RS.
- Milorad Dodik, predsednik RS i bivši premijer Vlade RS
- Ognjen Tadić, političar
- Dragoljub Davidović,bivši gradonačelnik grada Banja Luke
- Miloš Šestić, poznati fudbaler
- Slavica Ecclestone - Radić, poznata dama u F1
- Slobodan Stanković, poznati i ugledni privrednik
- Ljubomir Ćubić, poznati i ugledni privrednik
- Tihomir Stanić, poznati glumac
- Slavko Roguljić, poznati i ugledni privrednik
- Boško Balaban, poznati fudbaler
- Borislav Gajić, sjedeća odbojka
- Nikola Kragulj, sportski novinar
- Milenko Čičić, poznati i ugledni privrednik
- Snežana Kuzmanović, miss Bosne i Hercegovine,2011.
- ↑ Nacionalni sastav stanovništva - Rezultati za Republiku po opštinama i naseljenim mjestima 1991.. Sarajevo: Izdanje Državnog zavoda za statistiku Republike Bosne i Hercegovine.
- ↑ „Registar zaštićenih prirodnih dobara”. Republički zavod za zaštitu kulturno-historijskog i prirodnog naslijeđa. Pristupljeno 10.10. 2021.
- Zvanična stranica Općine Laktaši
- Banja Laktaši Arhivirano 2013-07-25 na Wayback Machine-u
- Laktaši Info Arhivirano 2016-10-04 na Wayback Machine-u
- Integral Arhivirano 2007-11-12 na Wayback Machine-u
- Integral Inženjering Arhivirano 2016-01-09 na Wayback Machine-u
- Laktaši turizam
- Niskogradnja d.o.o. Laktaši
- Dukat mljekara d.o.o. Laktaši Arhivirano 2020-08-06 na Wayback Machine-u
- Preduzeće Dukat d.o.o. Laktaši
- Fabrika plastične tehnike - Aleksandrovac[mrtav link]
- Visoka Škola Dositej Trn - Laktaši Arhivirano 2016-04-20 na Wayback Machine-u
- HOTEL BRAĆA ĐUKIĆ - Laktaši
- Hotel Moskva Laktaši
- Hotel Moskva Laktaši
- Hotel Pasha Laktaši Arhivirano 2014-05-17 na Wayback Machine-u
| Naseljena mjesta opštine Laktaši |
|---|
|
Aleksići • Aleksandrovac • Bakinci • Boškovići • Bukovica • Veliko Blaško • Glamočani • Devetina • Dovići • Drugovići • Jablan • Jakupovci • Jaružani • Kadinjani • Kobatovci • Koljani • Kosijerovo • Kriškovci • Krnete • Laktaši • Ljubatovci • Maglajani • Mahovljani • Malo Blaško • Milosavci • Miloševci • Mrčevci • Papažani • Petoševci • Rajčevci • Riječani • Slatina • Trn • Ćetojevići • Čardačani • Šeškovci • Šušnjari • |
