Kähtee
| Kähtee Gavia stellata (Pontoppidan, 1763) |
|
|---|---|
 |
|
| Tile | LC (eellimvuáimálâš)[1] |
| Tile Suomâst | LC (eellimvuáimálâš)[2][3] |
 |
|
Tieđâlâš luokittâllâm |
|
| Doomeen | Sellâvááimusliih Eucarya |
| Kodde | Elleekodde Animalia |
| Uáiviráiđu | Savosuonâsiih Chordata |
| Vyeliráiđu | Čielgitávtáliih Vertebrata |
| Luokka | Lodeh Aves |
| Lahko | Tuhtuulodeh Gaviiformes |
| Hiäimu | Tuhtuuh Gaviidae |
| Suuhâ | Gavia |
| Šlaajâ | stellata |
Kähtee ađai kakkârâs (Gavia stellata) lii tuhtuuluudij laahkon kullee lodde.
Stuárudâh já tobdomeerhah[mute | mute käldee]
Kähtee lii 55–67 cm kukkosâš lodde, mii tiäddá 1,3–2 kg. Tot lii tuhtuuluudij lahko ucemus lodde. Ton selgipeeli lii tevkisruškâd já čuávji vielgâd. Uáivi lii räänis já čuudâ ruopsisruškâd. Kähtee kirdemjienâ lii jienniis "ka-ka-ka-kaa-ka-ka" -párgum.[4]
Lavdâm já eellimpiirâs[mute | mute käldee]
Kähtee lii Euroop, Aasia já Tave-Amerik taveoosij lodde. Euroopist tot iälá Ruošâ, Tave-enâmij já Brittilâš suollui kuávluin. Suomâst tot pessee ubâ enâmist, eereeb Åland eennâmkoddeest, mut nääli lii kiäppánâm. Suomâ pessimnääli lii áárvu mield 750–1 500 paarrâd. Kähtee pessee táválávt uccâ meccijaavrij riddoin. Tot värree čohčuv tálvástâllâđ Tavemeerâ kuávlun já máccá Suomân tállán ko jieŋah suddeh. Aanaar já Ucjuuhâ kuleh kähtee pyeremui tiettumkuávlui juávkun Suomâst.[5] Kähtee kávnoo-uv 43 päikkinoomâst Aanaar kuávlust.[6]
Lasanem[mute | mute käldee]
Kähtee mannee vyesimáánust 2–3 mane. Niŋálâs já ores läälih moonijd 24–29 peivid. Uđâgááh kirdeleh kuuđâ oho ahasâžžân.[4]
Raavâd[mute | mute käldee]
Kähtee porá uccâ kuolijd, tego siergijd já vuáskunijd, sehe rapu- já šlieddâelleid.[4]
Käldeeh[mute | mute käldee]
 |
Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Kähtee. |
- ↑ IUCN Red List Čujottum 30.11.2021 (eŋgâlâskielân)
- ↑ Valkama, Jari: Kähtee – Gavia stellata Suomen Lajitietokeskus. 2019. Čujottum 30.3.2022. (suomâkielân)
- ↑ BirdLife Suomi Čujottum 30.11.2021 (suomâkielân)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Luontoportti.fi Čujottum 30.11.2021 (suomâkielân)
- ↑ BirdLife Suomi Čujottum 30.11.2021 (suomâkielân)
- ↑ Samimuseum.fi Čujottum 30.11.2021