Kyösti Kallio
Kyösti Kallio (algâaalgâst Gustaf Kalliokangas, 10. cuáŋuimáánu 1873 Ylivieska, Suomâ stuorrâfurstâkodde – 19. juovlâmáánu 1940 Helsig, Suomâ) lâi syemmilâš politikkár. Sun tooimâi Suomâ täsivääldi 4. presidentin iivij 1937–1940.
Tuávááš
[mute | mute käldee]Kyösti Kallio šoodâi cuáŋuimáánu 10. peeivi 1873 Ylivieskast stuorrâ perruu kuálmádin párnážin. Suu vaanhimeh láin eennâmviljâleijee Mikko Kallio já Beata Knuutila. 12-ihásâžžân Kallio varrij eeji uárbimpele, Anttuuna Kangas, kuuvl. Sun valmâštui Raahe koskâškoovlâst já jođeškuođij luvâttuv Oulust. Sun ij kuittâg valmâštum pajeuáppen, pic sust šoodâi Anttuuna Kangas táálui iššeed, já sun poorgâi eennâmtuálust masa ubâ elimis. Kallio naajâi Kaisa Nivalain ive 1902 já sunnui šoddii ohtsis kuttâ párnáá, kyehti alge já nelji nieidâ.[1]
Pooliitlâš karrieer
[mute | mute käldee]Kallio väljejui ovdâsteijen staatâpeivijd ive 1904. Sun tooimâi meid ive 1906 vuáđudum Viljâleijeelito haldâttâsâst. Kallio lâi tergâdis tahhee Suomâ jiečânâsvuođâ tuávváást. Sun tooimâi 15 kerdid ovdâskode sahâalmajin, kulmii eennâmtuáluministerin já neljii uáiviministerin. Kallio väljejui Suomâ täsivääldi presidentin ive 1937. Presidentin sun halijdij ovdediđ tave-eennâmlii ovtâspargo sehe Suomâ já Sovjetlito koskâsijd koskâvuođâid. Tälvisuáđi ääigi já suáđi maŋa Kallio irâttij ruákášiđ aalmug. Suu tiervâsvuotâ kuittâg huánánij jo suáđi ääigi já sun iäránij president tooimâst skammâmáánu 27. peeivi 1940. Ovdâskodde valjij čuávuvâš presidentin Risto Ryti juovlâmáánu 19. peeivi.[1] Kallio finnij váimuinfarkt siämmáá peeivi já jaamij Helsig ryevdirađesajattuvâst.[2]
Käldeeh
[mute | mute käldee]- ↑ 1,0 1,1 Suomen presidentit Čujottum 26.2.2021 (suomâkielân)
- ↑ Helsingin Uutiset Čujottum 26.2.2021(suomâkielân)