Serife: Dallime mes rishikimesh

Browse history interactively

[redaktim i pashqyrtuar]

← Redaktim më i vjetër Ndryshimi më pas →

Content deleted Content added

PamorTekst wiki

Inline

Versioni i datës 8 dhjetor 2010 20:00

Serife është term tipografik i cili përdoret te llojet e shkronjave. Prandaj, shkronjat mund të jenë pa serife dhe me serife ku përfundimi i shkronjës është me vizga. Sot përdorimin më të madh në shkrime e kanë fontet e shkronjave me serife.

Prejardhja e fjalës "serife" është e panjohur, por si duket vjen nga koha kur ky stil u krijua. Citatet më të vjetra në "Fjalorin e gjuhës angleze të Oksfordit" janë më 1841 për "sans serif" dhe më 1830 për "serife", ku spekulohet se serife rrjedh nga sans serife. Disa të tjerë thonë se kjo fjalë rrjedh nga gjuha flamene -{schreef}-, që do të thotë e shkruar.

Klasifikimi i serifeve

Fondi i shkronjave me serife mund të klasifikohet në katër grupe : stili i vjetër, stili tranzicional, serife me pllakë dhe serife moderne.

Stili i vjetër

Stili i vjetër vjen nga viti 1465 dhe karakterizohet me vija të holla në diagonale dhe me lexueshmëri të shkëlqyeshme. Stilin e vjetër e kanë shfrytëzuar kaliografët nga të cilët rrjedh edhe ky stil.

Stili i vjetër është i ndarë në Venecian, Aldinsk dhe Garaldsk. Shembuj të stilit të vjetër janë Jenson, Garamond, Bembo, Goudi, Palatino, etj.

Stili tranzicional

Stili tranzicional apo barok i serifevepër herë të parë është lajmëruar në gjysmën e dytë të shekullit të 18 –të. Ky është ndër më të shfrytëzuarit, duke i marrë parasysh fontet e shfrytëzuara si q’ janë -{Times Roman}-nga viti 1932 dhe -{Baskerville}- 1757. Këto janë në mes të modernes dhe stilit të vjetër. Ndryshimi është vetëm te trashësia e vijave të holla më të mëdha se te stili i vjetër, por janë më të vogla se fontet e serifeve moderne.

Serife me pllakë

Serifet me pllakë (Egjipatse) thjeshtë kanë pak apo aspak kontrast në mes të vijave të holla dhe të trasha. Serifet janë të zgjeruara si me vija vertikale dhe thjesht nuk kanë kllapa. Serifet me pllakë kanë dukje më të trashë dhe në formë katërkëndëshi dhe nganjëherë gjatësinë e fiksuar, që do të thotë se të gjitha karakteret imer hapësira e njejt horizontale edhe te makinat e shkrimit. Nënkategoria e serifeve me pllakë është -{Claredon}-, e cila ka kllapa dhe strukturë të ngjajshme me serife. Serifet me pllakë datojnë nga viti 1800. Shembuj të serifeve me pllakë janë Clarendon, Rockwell, Courier, etj.

Stili modern

Stili modern i serifeve, i cili është shfaqë vonë në shekullin 18- të, karakterizohet me kontrast me vija ekstreme ndërmjet vijave të holla dhe të trasha. Stili modern ka serife të vogla dhe të theksuara në formë të kllapave dhe më të zgjeruara. Serifet janë më të vogla ndërsa vijat vertikale më të trasha. Shumica e fondeve moderne janë më pak të lexura se stilet tranzicionale dhe stili i vjetër. Shembuj janë Bodoni, Centurz Skulbuk, Computer Modern - (familija e fondeve të cilat vijnë nga -{TeX}- dhe -{LaTeX open-source}- të kompjuterizuara.

Referencat

Robert Bringurst - {The Elements of Typographic Style (version 3.0), 2004, Hartley & Marks, Publishers, Vancouver, BC, Canada}-

Lidhjet e jashtme

"The Serif is Dying" discussion at Typographica on the merits and popularity of sans & seriffed type.
"Serifs—What's the point?" discussion at Typophile on the role & function of serifs.
"Who Shot the Serif?" and "The Return of the Serif" An introduction to the serif, and distinguishing between subtypes
"Serif vs. Sans Serif", a discussion on Type Desk about serif versus sans serif type.

@@ Rreshti 1: / Rreshti 1: @@
 [[Figura:Serif_and_sans-serif_01.png|thumb|Fonti i shkronjave pa serife]]
-'''Serife''' është term tipografik i cili përdoret te llojet e shkronjave. Prandaj, shkronjat mund të jenë pa serife dhe me serife ku përfundimi i shkronjës është me vizga. Sot përdorimin më të madh në shkrime e kanë fontet e shkronjave me serife.
+'''Serife''' është term tipografik i cili përdoret te llojet e shkronjave.  Prandaj, shkronjat mund të jenë pa serife dhe me serife ku përfundimi i shkronjës është me vizga. Sot përdorimin më të madh në shkrime e kanë fontet e shkronjave me serife.
-Prejardhja e fjalës “serife” është e panjohur, por si duket vjen nga koha kur ky [[stil]] u krijua. Citatet më të vjetra në “Fjalorin e gjuhës angleze të [[Oksfordi]]t” janë më [[1841]] për „sans serif“ dhe më [[1830]] për  „serife“, ku spekulohet se serife rrjedh nga sans serife. Disa të tjerë thonë se kjo fjalë rrjedh nga [[gjuha flamene]] -{''schreef''}-, që do të thot e shkruar.
+Prejardhja e fjalës "serife" është e panjohur, por si duket vjen nga koha kur ky [[stil]] u krijua. Citatet më të vjetra në "Fjalorin e gjuhës angleze të [[Oksfordi]]t" janë më [[1841]] për "sans serif" dhe më [[1830]] për  "serife", ku spekulohet se serife rrjedh nga sans serife.  Disa të tjerë thonë se kjo fjalë rrjedh nga [[gjuha flamene]] -{''schreef''}-, që do të thotë e shkruar.
-==Klasifikimi i serifeve==
-Fondi i shkronjave me serife mund të klasifikohet në katër grupe: stili i vjetër,  stili tranzicional, serife me pllakë dhe serife moderne.
+== Klasifikimi i serifeve ==
+Fondi i shkronjave me serife mund të klasifikohet në katër grupe : stili i vjetër, stili tranzicional, serife me pllakë dhe serife moderne.
-===Stili i vjetër===
+=== Stili i vjetër ===
 [[Figura:Garamond_sample.svg|250px|thumb|Stili i vjetër]]
-Stili i vjetër vjen nga viti [[1465]] dhe karakterizohet me vija të holla në diagonale dhe me lexueshmëri të shkëlqyeshme. Stilin e vjetër e kanë shfrytëzuar [[kaaligrafi|kaliograf]]ët nga të cilët rrjedh edhe ky stil.
+Stili i vjetër vjen nga viti [[1465]] dhe karakterizohet me vija të holla në diagonale dhe me lexueshmëri të shkëlqyeshme.  Stilin e vjetër e kanë shfrytëzuar [[kaaligrafi|kaliograf]]ët nga të cilët rrjedh edhe ky stil.
-Stili i vjetër është i ndarë në Venecian, Aldinsk dhe Garaldsk. Shembuj të stilit të vjetër janë -{Jenson, [[Garamond]], Bembo, Goudi, Palatino, etj.}-.
+Stili i vjetër është i ndarë në Venecian, Aldinsk dhe Garaldsk. Shembuj të stilit të vjetër janë Jenson, [[Garamond]], Bembo, Goudi, Palatino, etj.
+=== Stili tranzicional ===
-===Stili tranzicional===
 [[Figura:Times_New_Roman_sample.svg|250px|thumb| Stili tranzicional]]
-Stili tranzicional apo [[barok]] i serifevepër herë të parë është lajmëruar në gjysmën e dytë të [[shekulli i 18|shekullit të 18]] –të. Ky është ndër më të shfrytëzuarit, duke i marrë parasysh fontet e shfrytëzuara si q’ janë -{[[Times Roman]]}-nga viti [[1932]]. dhe -{Baskerville}- [[1757]].  Kto janë në mes të modernes dhe stilit të vjetër. Ndryshimi është vetëm te trashësia e vijave të holla më të mëdha se te stili i vjetër, por janë më të vogëla se fontet e serifeve moderne.
+Stili tranzicional apo [[barok]] i serifevepër herë të parë është lajmëruar në gjysmën e dytë të [[shekulli i 18|shekullit të 18]] –të.  Ky është ndër më të shfrytëzuarit, duke i marrë parasysh fontet e shfrytëzuara si q’ janë -{[[Times Roman]]}-nga viti [[1932]] dhe -{Baskerville}- [[1757]].  Këto janë në mes të modernes dhe stilit të vjetër.  Ndryshimi është vetëm te trashësia e vijave të holla më të mëdha se te stili i vjetër, por janë më të vogla se fontet e serifeve moderne.
-===Serife me pllakë===
+=== Serife me pllakë ===
 [[Figura:Rockwell_sample.svg|250px|thumb|Serife me pllakë]]
-Serifet me pllakë (Egjipatse) thjeshtë kanë pak apo aspak [[kontrasti|kontrast]] në mes të vijave të holla dhe të trasha. Serifet janë të zgjeruara si me [[vija]] vërtikale dhe thjesht nuk kan kllapa. Serifet me pllakë kanë dukje më të trashë dhe në formë katërkëndshi dhe nganjëherë gjatësinë e fikësuar, që do të thotë se të gjitha karakteret imer hapësira e njejt horizontale edhe te makinat e shkrimit. Nënkategoria e serifeve me pllakë është -{Claredon}-, e cila ka kllapa dhe strukturë të ngjajshme me serife. Serifet me pllakë datojnë nga viti [[1800]].  Shembuj të serifeve me pllakë janë -{Clarendon, Rockwell, Courier, etj.}-.
+Serifet me pllakë (Egjipatse) thjeshtë kanë pak apo aspak [[kontrasti|kontrast]] në mes të vijave të holla dhe të trasha.  Serifet janë të zgjeruara si me [[vija]] vertikale dhe thjesht nuk kanë kllapa.  Serifet me pllakë kanë dukje më të trashë dhe në formë katërkëndëshi dhe nganjëherë gjatësinë e fiksuar, që do të thotë se të gjitha karakteret imer hapësira e njejt horizontale edhe te makinat e shkrimit.  Nënkategoria e serifeve me pllakë është -{Claredon}-, e cila ka kllapa dhe strukturë të ngjajshme me serife.  Serifet me pllakë datojnë nga viti [[1800]].  Shembuj të serifeve me pllakë janë Clarendon, Rockwell, Courier, etj.
-===Stili modern===
+=== Stili modern ===
 [[Figura:Bodoni_sample.svg|250px|thumb|Stili modern]]
-Stili modern i serifeve, i cili ëshë shfaqë vonë në shekullin 18- të, karakterizohet me kontrast me vija ekstreme ndërmjet vijave të holla dhe të trasha. [[Stili]] modern ka ka serife të vogëla dhe të theksuara në formë të kllapave dhe më të zgjeruara. Serifet janë më të vogëla ndërsa vijat vërtikale më të trasha. Shumica e fondeve moderne janë më pak të lexura se stilet tranzicionale dhe stili i vjetër. Shembuj janë -{[[Bodoni]], Centurz Skulbuk, Computer Modern}- (familija e fondeve të cilat vijnë nga -{[[TeX]]}- dhe -{[[LaTeX]] open-source}- të kompjuterizuara
+Stili modern i serifeve, i cili është shfaqë vonë në shekullin 18- të, karakterizohet me kontrast me vija ekstreme ndërmjet vijave të holla dhe të trasha.  [[Stili]] modern ka serife të vogla dhe të theksuara në formë të kllapave dhe më të zgjeruara.  Serifet janë më të vogla ndërsa vijat vertikale më të trasha.  Shumica e fondeve moderne janë më pak të lexura se stilet tranzicionale dhe stili i vjetër.  Shembuj janë [[Bodoni]], Centurz Skulbuk, Computer Modern - (familija e fondeve të cilat vijnë nga -{[[TeX]]}- dhe -{[[LaTeX]] open-source}- të kompjuterizuara.
-==Referencat==
+== Referencat ==
-*[[Robert Bringurst]], -{The Elements of Typographic Style (version 3.0), 2004, Hartley & Marks, Publishers, Vancouver, BC, Canada}-
+* [[Robert Bringurst]] - {The Elements of Typographic Style (version 3.0), 2004, Hartley & Marks, Publishers, Vancouver, BC, Canada}-
 == Lidhjet e jashtme ==
@@ Rreshti 47: / Rreshti 34: @@
 * [http://typedesk.com/2006/01/18/serif-vs-sans-serif/ "Serif vs. Sans Serif"], a discussion on Type Desk about serif versus sans serif type.
+[[Kategoria:Dizajn grafik]]
-[[Category: Teknologji grafike]]
+[[Kategoria:Teknologji grafike]]
-[[Category:Tipografi]]
+[[Kategoria:Tipografi]]
-[[Category:Dizajn grafik]]
 [[be-x-old:Сэрыф]]