u Sri Lanka sa i labu nu Asia, itiza i 7 00 N, 81 00 E. u ahebal nu lala' mapulung sa izaw ku 65,610 km2. u ahebal nu lala'ay sa izaw ku 64,630 km2, u ahebal nu nanumay sa izaw ku 980 km2. hamin nu tademawan sa 22.235 million. kakalukan umah sa 43.50%, kilakilangan umah sa 29.40%, zumaay henay umah sa 27.10%.
kacaledesan nu subal a kanatal Sri Lanka (斯里蘭卡) malumanay a ngangan u Ceylon (錫蘭), mahida u India (印度) a subal nu kahetikan a lusa', mahida itida i ahebalay nu Indiabayu (印度洋).
Sri Lanka (斯里蘭卡) itini i sencia-luo kamu (僧伽羅語) u "kanamuhan a lala'" atu " takelalay a nilaculan tu lala' ", idaw " budawan a wankuo (寶石王國)", " i Indiayun a (印度洋) a bunaw " a bangcalay a ngangan " hiyan nu Mke-poluo (馬克波羅) u sabangcalay nu subalan sa.
位於印度東南方，和印度最接近的地方只相距30公里，面積約7萬平方公里。
itida i India (印度) nu wali timulan, atu India (印度) micapiya a kitidaan micapi tu tulu a bataan a kunli, lala' han pitu a mang pinfan kun-li.
suba nu timulan u teban nu talakaw cacay a malebut (1000) a kunce katukuh tu tusa a malebut lima a lasubu (2500) a kunce nu buyubuyu'an, sapi’ kala acaacakan ku demiad, pangkiw nu amis atu lilislilisan akuti' ku caledes kala sengedsengedan a enal, uciya ku saka singangan u Si-lan (錫蘭) caledesan ku demiad, cacayay a mihcaan kina tusa kasibaliyan.
tulu katukuh enem a bulad talakaw ku demiad, lima katukuh enem a bulad atu siwaw katukuh cacay a bataan a bulad u namaka nutipan timulan ku bali, imahini nutipan timulan kaudadan; wali amis mabalisa wali amis inai ku bali adidi kuni ka hetik nu udad.
西南盆地的可倫坡每年的平均氣溫是攝氏27度，丘陵地帶的康提是攝氏24度。
nutipan timulan a enal u Colombo (可倫坡) tu mihmihcaan hikin nu demiad tusa a bataan idaw ku pitu a du’, buyubuyuan a Kan-ti (康提) sa tusa a bataan idaw ku sepat a du.[1]
ci-yun nuayawan enem a seci, namaka India (印度) amisan nidebungan yu Sinha-li (辛哈里) binacadan a wance Picia-ya (比嘉亞) itini patideng tu kanatal, hiyan nida ku dukay itini i sakay liwmahan nu Anna-lapu-la (安娜拉布拉).
紀元前三世紀佛教傳入，紀元前二世紀以佛教為中心產生了高度文明
ci-yun nuayawan tu tulu a seci mipaypay tayni micumud midindu, ciyun nu ayawan ese' u mipaypaya ku tatelunga talakaw kuni ka kapah.
itawya satu, India (印度) nu timulan a Taymi-e binacadan (泰米爾族) malingatu midebung, kinapina malepacaw, caay pakademec tu Taymi-e binacadan (泰米爾族) nipiedis, ahican naca hidasatu limaden nuheni ku kanatal pasayda i nutipan a Sici-liya (西基里亞) atu Puoluo-luwaw (波羅露瓦) a kakitidaan.
到了十六世紀才把國都遷至肯迪，終於在此安定下來。
katukuh tu cacay a bataan idaw ku enem (16) a seci limad nuheni ku dukay patayda i kn-di (肯迪), itidasatu asu’kueneng.
後來變成印度洋貿易要衝，以出產香料和寶石聞名於各國。因為地理位置重要，所以成為各國垂涎之地。
nikudan mala India bayu (印度洋) a anganganan nu sasiwbayan, un sakasi laculan u bangsisay a cancanan atu sadimelan a ba’tu kasinganganan i paykanatal. kitidaan u anganganan, sisa saka namuhan nu paykanatal.
itini i cacay a malebut lima a lasubu idaw ku lima a mihcaan (1505) alawan nu Portugal (葡萄牙), kilul sa u Netherlands (荷蘭) atu United Kingdom (英國) kumi kuwanay，cacay a malebut walu a lasubu cacay a bataan idaw ku lima (1815) a mihcaan mala United Kingdom (英國) a kakitidaan. [2]itini u kendi-wancaw (肯迪王朝) caay ka huyahuy, nai kumaka demecay nu putahay a kanatal amikuwan.
1948年錫蘭終於以和平的方式取得獨立，1972年把國名改為斯里蘭卡。
cacay a malebut siwa a lasubu sepat a bataan idaw ku walu a mihcaan SIlan (錫蘭) u sakangaay a kawawan sapisiteked, cacay a malebut siwa a lasubu pitu a bataan idaw ku tusa a mihcaan kanatal a ngangan sumada han u Sri-lanka (斯里蘭卡).
pulung nu tademaw pitu a bataan a kilac nu Sin-ha-li binacada (辛哈里族) dumasa kya tusa a bataan a kilac u Tay-mi-e binacadan (泰米爾族)，nuheni namakaydaay i India (印度) mabulaway, idaw heny ku Portugal (葡萄牙), Netherlands (荷蘭) tidaay numalalamelay atu atu adidi'ay nu Muo-e (摩爾) a tademaw.
此地信仰的宗教種類很多，辛哈里族是佛教徒，泰米爾族則信奉印度教，另有少數民族信仰回教和基督教。
sasizaan nuhini yadah, sin-ha-li binacadan umpaypaya (辛哈里族是佛教徒), tay-mi-e binacadan (泰米爾族) u India (印度) kusasizaan, duma anipisinzaan u huacia (回教) atu kilisatu (基督教)
Sri Lanka (斯里蘭卡) tesek nu sinza kunuheni, sisa sinza itunuhenian tabaki kuni kalalitan, nuhini sapihibang u singza u kakungkuan tu sapatucekan, sisa pihibangan satu kanca sakawaw tunu singza a kawawan.[3]
tula’ anikasakaputan nu bayu a tula pacuna tu galasu a balunga, midebng tuni kaydaan nu Mullaitivu (穆萊蒂武) amisan a bayu nu Sri Lanka (斯里蘭卡) a laculan tu tuuday nu balunga.
cacay a malebut siwa a lasubu walu a bataan idaw ku tulu (1983) a mihcaan , u Tamil (坦米爾) a tademaw misakaputay tu tula’anikasakaput u misiteked patideng tu ayukiwan, itini i Prabhakaran (普拉巴卡蘭) numililiday debungan nuheni ku sifu nu hitay, malpacaw satu ku lalabu nu Sri Lanka (斯里蘭卡), malepacaw satu milala tayda i Colombo (可倫坡).
印度出兵協助斯里蘭卡政府清剿猛虎組織，並迫使其簽訂停火協議。
India (印度) a hitay mipadang tu Sri Lanka (斯里蘭卡) milebu’ tu tula’anisakaputan, pacicien masasulit tu sakacaay kalepacaw a sasulitan.
sida namaka cacay a malebut siwaw a lasubu siwa a bataan (1990) a mihcaan miliyas ku India(印度) nuhitay, paculiyaca kina tula' milepacaw, kalamkam sa misilud tu Sri Lanka (斯里蘭卡) misa ahebal tu amisan a niyadu’, itida i Cia-fu-na (賈夫納半島) patideng tu Tamil cen-cun (坦米爾政權), hidasatu masasuada makaala tu enem a mang ku tademaw amapatay.
tusa a malebut (2000) a mihcaan, itini i Norway (挪威) nu kanatalan kacinlawan, tula nisakaputan atu Sri Lanka (斯里蘭卡) cen-fu miteka amasasakamu, itnii tusa a malebut idaw ku tusa (2002) a mihcaan tusa a bulad, masasulit atu Stockholm (斯德哥爾摩) tu saka saluimeng a caay tu kalpacaw sananay a sasulitan, nina tatusaay a dayhuw tayda i Thailand (泰國) a Cun-taw-e (梭桃邑) kayngu'ngan a hitay nu masasakamu.
然而雙方在此後六年先後進行了8輪直接談判，仍未取得共識，最終該停火協議名存實亡。
sisa nina tusaay a kanatalan i enemay a mihcaan kina walu a masasuwal, caay ka kapah kuni kasasuwalan, sadikuday satu malepacaw tu.
tusa a malebut idaw ku enem (2006) a mihcaan pitu a bulad malingatu, Sri Lanka (斯里蘭卡) cen-hu a hitay malingatu misuayaw tu tula’ani sakaputan mikuwan misatabaki amalepacaw, itini i tusa a mihcaan maalaw nuheni ku 1.5 mang a pinfun kunli a tula’ani sakaputan mikuwan.
tusa a malebut idaw ku siwaw (2009) a mihcaan cacay a bulad, tula’ani sakaputan nu tabakiya a kakitidaan nu Ci-li-nuo-ci (基利諾奇) mademec. lima a bulad tula’an masakaputay mihang mademec kamisa, Pu-la-pa-ka-lan kuwangen mipatayen. hedek satu kuni kalpacawan nu Sri Lanka (斯里蘭卡).[4]
Sri Lanka (斯里蘭卡) pina aaidangan, sasinganganay u "Huo-tun enal nu kanatal aidangan" (霍頓平原國家公園). kanihalan miadih tu bangcal nu calucup nuni pitahap tu lala', sapi’ kuyu bali, langdaw sa kuyu tapukuwan.
鳥兒和小溪的歌聲圍繞四周，這是大自然的恩賜交響樂,看著斷壁絕崖，刺激的環境。
ayam atu musilsilay nu sauwac mahida mudadiway i liklik, uinihan u lahad nuni pabeli nu paudipay a dadiw. miadih tu nanganganay saka balihenawan sa amiadih.[5]
Sri Lanka (斯里蘭卡) malumanay u United Kingdom (英國) kumikuwanay, manamuh ku United Kingdom (英國) minanum tu ucya, ahebal kuni palumaan tu ucia. Sri Lanka (斯里蘭卡) malumanay a ngangan u "Si-lan (錫蘭) nipaluma a uciya katukuh ayda u Si-lan ucya (錫蘭紅茶).
atu India (印度) nu ta-ci-lin ucya (大吉嶺茶), A-sa-mu ucya (阿薩姆茶) masacacay tu ku azi, caayay kalecad anipalumaan a Si-lan ucya (錫蘭紅茶) idaw ku caaya kalecad ku azi, idaw ku matanengay a sangaan tu cucuay a ucya, idaw ku tanengay a sangaan tu kuli a ucya.
