edu

edu(老ろう鼠ねずみ)

kakiliman

u edu sa, singanga aca tu nu hulamay ya haw-ce han, kapulungan nu kasinganga (Muriodea), u mangatubilay ku laway masatusa ku nu ayawan a ngipen kahida a mapangangan, satusa idaw henay ku kasasiduma a edu. idaw kya i labuway u cahen a edu, sa a edu, tabakiay a edu, atu masadumaay a ngasaw atu sidatungay a aadupan. nikalatlatan nu heni sa sipakay nu timulan nu lali iziyu, atu sikatukauh i cuwacuwaay a kakitidaan mulatlat.namakay caay kadayuman a nipitanam tu sakatineng tu kasasidumaan a kalalacal nu nikasasiket. kyuidaw henay ku mapaulicay nu pisupet, sikapulung han kya nu eduay a masacacay ku sapangangan hamin han u edu (Muridae) a pakilul.

(kamu nu hulam: 鼠ねずみ，又また稱たたえ老ろう鼠ねずみ或ある耗子，即そく鼠ねずみ總そう科か（Muroidea），是ぜ一種屬於囓齒類的總科，其中含有がんゆう倉くら鼠ねずみ、沙すな鼠ねずみ、大だい鼠ねずみ，以及其他親おや緣えん動物どうぶつ。牠們廣こう泛分布ぶんぷ於南極きょく以外いがい的てき各個かっこ大陸たいりく。由よし於難以測定そくてい各かく分類ぶんるい群ぐん之の間あいだ的てき關係かんけい，因いん此也有ゆう文獻ぶんけん將しょう所有しょゆう鼠ねずみ總そう科か皆みな歸き類るい在ざい鼠ねずみ科か（Muridae）之これ下か. )

iayaw nu kasalamitan nu lihat a kaidaw sa, mapaadih ku nu pikingkiwan tu masakaydungay a pasasidumaan, pulung han a masausiay sa idaw ku 280 a sikalecad, atu sakainayi sa kaidawan tu makaala tu 1300 kayadah nu a kasidumaan. u nu heni sa kalalacalan atu tademaway, hini sa a maaida ku kalabangbangan nu aadupan masacacayay, ina edu hananay sa anu icuwacuwa sa maadih tu i kalimucuan nu kitakit, ilabu sa idaw aca ku kakingkiwan nu sakahenulanay i lahaday a nananaman tina satiidan. yadah ku nipatududan tu nu tademaway i nipitanaman a mikingkiw, atu nisahecian tu piedap. tuyni adada sa idaw henay ku dumaay a edu masanu papahabayan a malabudawan tuway a edu.

(kamu nu hulam: 目前もくぜん依據いきょ分ぶん子種こだね系けい發生はっせい學がく研究所けんきゅうじょ作出さくしゅつ的てき次つぎ分類ぶんるい，共有きょうゆう約やく280個こ屬ぞく，以及至いたり少しょう1300個こ種しゅ。牠們是ぜ少數しょうすう與あずか人類じんるい保持ほじ密みつ切きり聯れん繫而繁盛はんじょう的てき動物どうぶつ類るい群ぐん之の一いち，這些動物どうぶつ幾いく乎在世界せかい各國かっこく皆みな可か發現はつげん，其中有ちゅうう一部分也是重要的生物學模式生物，對たい人類じんるい的てき實驗じっけん與あずか研究けんきゅう有ゆう很大的てき幫助。除じょ此之外がい，某ぼう些鼠類るい也是寵ちょう物ぶつ鼠ねずみ。)

nilaculan

i ulic nu hulam sa idaw kya masilitay "edu" a sulit, caay kau masacacayay hakya u sikalecaday nu pinapinaay a ngasaw, sanu edaay nipanganganan a auyuyan. tuwa ya nu yin atu nu dumaay a kamu sa, u nipalilsil tu kasingangan caay tu kalecad ku nipanganganan. idaw ku masacacayay a kamu nu layak, hini sa "mitesekay nu edu nu tulaay kasingangan" (鼠ねずみ技わざ虎とら名めい) sa, ya imin u patinakuay i kasumamadan a ziday, ya cu hananay a tademaw pangangan tu edu sa u balakiay a cilekay sa, itida ya suco hananay a tademaw sa pangangantu edu u babalakiay a edu han. idaw ku malamukeliday a tapang i can-co a musakakawaw, taydaen i Tay-cang pacudad, ya labi'i sa aliyaliyac sa ku panan a masuni, palita cinida tiya musebengay, u canan kya i hekalay nu panan macangalen, palita ci nida tuya masuniay u canan a tuud sa, pakatineng han niya misebengay u balakiay a eduhan sa, katawidan a mulaliw. ya misebenga sakamu han nida amana kabiyalaw, u edu adada han sa, nudikudan satusa, anu idaw ku pacebaay a padepit tu ngangan sa, u edu han a sapatalaw tu mahiniay a tademaw. kyu ina edu sa singangan aca tu balakiay a edu sa.

(kamu nu hulam: 中ちゅう文ぶん當とう中なか的てき「老ろう鼠ねずみ」一いち詞し，並なみ不ふ是ぜ指ゆび單一たんいつ一いち種しゅ或ある同屬どうぞく的てき幾いく種しゅ動物どうぶつ，而是對たい多種たしゅ鼠ねずみ總そう科か動物どうぶつ的てき總稱そうしょう，而英語ご等とう其他的てき語ご言げん，則のり對たい於不同どう種類しゅるい的てき老ろう鼠ねずみ有ゆう不同ふどう的てき稱呼しょうこ。有ゆう句く成語せいご叫さけべ做「鼠ねずみ技わざ虎とら名めい」，故事こじ說せつ楚すわえ地ち人稱にんしょう老ろう虎とら為ため老ろう蟲むし，蘇州そしゅう人稱にんしょう老ろう鼠ねずみ為ため老ろう蟲むし，有人ゆうじん在ざい長洲ながす當とう官かん，因いん公こう去さ太ふと倉くら去さ辦事，夜よる宿驛しゅくえき站中，門外もんがい有ゆう聲ごえ響ひびき，他た問とい看み門人もんじん是ぜ什麼いんも東西とうざい。看み門人もんじん說せつ是ぜ老ろう蟲むし，他た嚇得想そう逃跑。但ただし看み門人もんじん說せつ不ふ必驚慌，只ただ不ふ過か是ぜ區區まちまち老ろう鼠ねずみ而矣。後來こうらい指ゆび假かり冒おかせ盛名せいめい嚇唬世人せじん的てき人じん。因よし此老鼠ねずみ又また稱しょう為ため老ろう蟲むし。)

u edu sa kiyadahay ku kasasiduma pasu u nikatuudan sa sikatawit kayadah, masausiay i kitaki sa pulung nu pulung, malakuwit ku kaidaw nu tademaw pinaay hakya ku belih, u nikasanisanian sikaadih i hekal sa, ya he-ciya a edu, kalawlaway nu baluwan a edu, ya lumeniay i luma'ay tu a edu, atu ya matinengay a mulenem a edu iziyu. idaw henay ku sidibuay a edu, i umaumahan a edu, likelikenay a edu, ya cang hananay a edu, atu ya sesiyang hananay a edu, hunsu hananay a edu kayadah. i kitakit sa u sayadahay masausiay a edu sa ya maacakay ku banu a ilumaluma'ay tu, hakya picalapan i lali sa, kaala tu tuluay cacay (nunuheni sa cacay a mihcaan sa nikan tu kakanen makaala tu pinapinaay nu malebut a yit ku bicin nu daduy. mamin a pecian ku enal, palalid tu imelang, kyu sasapabacuan nu i hekalay, "sepapat ku kala'cus" kasacacayan), u sainayiay a edu sa i Ya-may-ciya hananay a kanatal, ya futiya hananay a edu, i ayda sa mahtatusa kaidaw sipiading nu paadingay a kitidaan.

(kamu nu hulam: 鼠ねずみ不ふ僅種類しゅるい多た而且數量すうりょう驚おどろき人じん，估計全ぜん世界せかい鼠ねずみ的てき總數そうすう超過ちょうか人口じんこう幾いく倍ばい，最さい常見つねみ的てき除じょ褐家鼠ねずみ、黃き胸むね鼠ねずみ、黑くろ家か鼠ねずみ、水みず家か鼠ねずみ外がい，還かえ有ゆう巢す鼠ねずみ、田た鼠ねずみ、沙すな鼠ねずみ、倉くら鼠ねずみ、麝鼠、鼢鼠等とう。世界せかい上じょう數量すうりょう最多さいた的てき鼠ねずみ是ぜ褐家鼠ねずみ，約やく占うらない全ぜん球たま鼠ねずみ類るい的てき1/3（牠們每年まいとし吃ども掉的糧食りょうしょく多た達たち數すう千せん億おく斤きん，還かえ破壞はかい草原そうげん，傳染でんせん疾病しっぺい，故こ為ため『四よん害がい』之の一いち），最少さいしょう的てき鼠ねずみ是ぜ牙きば買かい加か的てき胡えびす蒂亞鼠ねずみ，現げん只ただ有ゆう一對保存在托育園。)

kalalacal atu tdemaw (與あずか人類じんるい的てき互動)

u sacabayan a aadupan atu masakingkiwan a aadupan (作為さくい寵ちょう物ぶつ和わ實驗じっけん動物どうぶつ)

kanahatu idaw ku kamu (micaliwayaya edu i dadan, tanutuwa su ku tademaw a mutihik), nika idaw tu ku dumaay a tademaw a musacabay tu edu. sakay nu masulitay ya sacabayan a edu sa, i kasumamadan nikaadih i cudad nu hulam kaayawan nu Cin-caw a ziday. ya "'l-ya" (爾しか雅みやび) hananay a cudad.

(kamu nu hulam: 雖然說せつ「過か街まち老ろう鼠ねずみ，人人ひとびと喊打」，但ただし也有やゆう人じん將はた老ろう鼠ねずみ作為さくい寵ちょう物ぶつ。關せき於寵物ぶつ鼠ねずみ的てき記載きさい，最早もはや可か見み於古代こだい中國ちゅうごく先さき秦しん時代じだい的てき典籍てんせき《爾しか雅みやび》當とう中なか。)

iti kacapian a ziday sa, nipahabayan a edu sa masa nu kakingkiwan sanisani maadih kahida. taneng ku edu a malakingkiwan a masacacay, yadah ku sakay nu waywayay atu nutinengay a pikingkiw, mamina u nu eduay a tatudungen, u baluhayay a sapaiyu i ayaw a mitanam sa, u edu tu ku sayaway a papitanaman. u sapitapal tu mahica ku sikangaay nu kahicaan atu kababelih nu sila'cusay, anu kangaayan sa itaw ya a sipatanam tu tademaw, kanahatu ya salengacay ku banuh nu edu sanisani a maadih ita, i sapitanam nu mikingkiway sangelacay a banuh sa, ina "sangelacay a banuh a edu" malanu nidatengan nu tademaw mananam tu midepit i punu u sapitanam satu ku kamu,nika i labu nu mikingkiway sa caay kau salengacay a tdada ku kulit, idaw aca ku masadumaay a banuh nipicekiwan.

(kamu nu hulam: 而在近代きんだい，馴養的てき老ろう鼠ねずみ也成了りょう實驗じっけん室しつ常見つねみ的てき動物どうぶつ，老ろう鼠ねずみ可用かよう來らい做實驗じっけん，是ぜ常見つねみ的てき實驗じっけん動物どうぶつ之の一いち，很多關せき於行為こうい和わ認知にんち能力のうりょく的てき研究けんきゅう都と以老鼠ねずみ為ため模型もけい，新藥しんやく的てき開發かいはつ也往往先在ざい老ろう鼠ねずみ身上しんじょう做測試こころみ，以觀察其可能かのう的てき效果こうか和わ副作用ふくさよう，之これ後ご才ざい移うつり到いた人類じんるい身上しんじょう做測試ためし；盡つき管かん白色はくしょく是ぜ實驗じっけん用よう老ろう鼠ねずみ常見つねみ的てき毛色けいろ，而「白老しらおい鼠ねずみ」也成了りょう人じん們對實驗じっけん用よう老ろう鼠ねずみ的てき刻こく板ばん印象いんしょう，但ただし實驗じっけん用よう的てき老ろう鼠ねずみ並なみ非ひ全部ぜんぶ都と是ぜ白色はくしょく的てき，也有やゆう其他毛色けいろ的てき實驗じっけん鼠ねずみ存在そんざい。)

sanu kakanan nu zayliw (作為さくい食材しょくざい)

u atay nu edu sa pala kanpuyakuen a masacacay a sapaiyu, nikangaay sa ya nikadusdusan, kaletekan atu misinanud tu banges mamina sakangaay nu atayay a kanpuyaku.

(kamu nu hulam: 鼠ねずみ肝きも為ため中藥ちゅうやく的てき一いち種しゅ，功こう效こう包括ほうかつ化か瘀、解毒げどく及修復しゅうふく肌はだ膚はだ。)

u tademaw sa i ayaw sa mukan tuway tu edu, u edu sa taneng henay a misanga tu aenipan a epah, ya "edu pah" hananay, u edu a epahan sa u masanusapakuntaway a epah, atu ya i Kuwan-tung a bulukuay kanamuhan a kanpuyaku sasapaiyuen, u sakangaay sa ya kalasiyasiyanan atu caay kaicelang ku idang a musilsil nu udip, u sakapicunus tu caay kadayum a malalid, atu mamiading tu nikalecuhan namapabali tiya misabulatan a siimelangan.

(kamu nu hulam: 人類じんるい很早就以鼠ねずみ肉にく為ため食物しょくもつ，老ろう鼠ねずみ可用かよう以製造せいぞう「老ろう鼠ねずみ酒しゅ」，老ろう鼠ねずみ酒しゅ是ぜ一種跌打酒及廣東地區的流行藥酒，攻おさむ效こう包括ほうかつ改善かいぜん虛弱きょじゃく及血氣き不ふ暢とおる的てき體質たいしつ、增強ぞうきょう免疫めんえき能力のうりょく及防止ぼうし產後さんご風ふう和かず月子げっし病びょう.)

nikaimelanga a patinaku (疾病しっぺい概がい述じゅつ)

u libung nu edu (yingu, plague) u masacacayay idaw ku pacedisay a ngipen, a kasasiduma sikalaecad nu tademaway a malalalid a imelang, i kakihkihan tu banges sa mapalalid ku aadupan atu tademaw, sakalingatuan sa nau atimela a nikalad a duka, micapi tiya kalbawa nu biluuk, mahiniay sa u nu eduay a nikalalidan, sanisani kaidawan i tusudan, nayay i kakilian atu lielielan, malaliday a biluuk sa malbawa sa, sumanah aca ku nikalbawaan, mapenec sa adada saan mulusu ku bena, alahicaan sa kaidawan a masulalis.

鼠ねずみ疫（英語えいご：Plague）是ぜ一種存在於囓齒類與跳蚤的一種人畜共通傳染病，並なみ藉蚤傳染でんせん給きゅう各種かくしゅ動物どうぶつ及人類るい，其最初はつ反應はんのう為ため跳とべ蚤のみ咬傷こうしょう部位ぶい臨近的てき淋巴腺りんぱせん發はつ炎えん，這就是ぜ腺せん鼠ねずみ疫，經常けいじょう發生はっせい於鼠蹊そけい部ぶ，少しょう發生はっせい於腋下か或ある頸部，受感染かんせん的てき淋巴腺りんぱせん發はつ炎えん、紅べに腫しゅ、壓あつ痛つう且可能かのう流りゅう膿うみ，通常つうじょう會かい有ゆう發はつ燒しょう現象げんしょう。

u libung nu edu sa namakay i udipanay tu ya Kan-cing hananay a cilekay u masaahebetay ku piwaswas a palalid. mahminay a libung nu edu, pasu ya biluukay a imelang caay ka lamadac ku sikatineng tiya kaidaw nu imelang, mapalilid amin tuya la’cusay a idang libung nu edu, sipakay saliyut nu idang i udip sa. u punu. bala’ay nikamuliyawan a nikalalid kakayda satu a mahaykikaku, ya cungkeay a nipalilidan caay sa u milenuay i baluwangan a nipicumud nu nanum. muliyawanay nu eduay a libung sa, itipikelecan tu libung sa sakahenulan a pitena, sakasaan ya mapespesay a nipiba’sing sa, u sikalalid tu nu eduay masabala’ay a libung, atu nu kabit sananay i takulaw nu eduay a kalalidan, namakay nu eduay amin a nikalalekalan.

鼠ねずみ疫是由よし鼠ねずみ疫桿菌きん所しょ致的烈れつ性せい傳染でんせん病びょう。所有しょゆう的てき鼠ねずみ疫，包括ほうかつ淋巴腺りんぱせん病びょう不明ふめい顯あらわ的てき病びょう例れい，皆みな可か引起敗はい血ち性せい鼠ねずみ疫，經由けいゆ血液けつえき感染かんせん身體しんたい各かく部位ぶい，包括ほうかつ腦膜のうまく。肺はい的てき次つぎ發はつ性せい感染かんせん可か造成ぞうせい肺炎はいえん、縱たて膈炎或ある引起胸膜きょうまく滲液。次つぎ發はつ性せい肺はい鼠ねずみ疫在疫情的てき控ひかえ制せい上じょう特別とくべつ重要じゅうよう，因いん為ため其痰之の飛沫しぶき傳染でんせん是ぜ原發げんぱつ性せい肺はい鼠ねずみ疫及咽のど鼠ねずみ疫之來らい源げん。

namakayniay a nasulitan nasakamuan atu natinengan (參考さんこう來らい源げん)

• 中ちゅう文ぶん維基-鼠ねずみ：https://zh.wikipedia.org/zh-tw/%E9%BC%A0
• 中ちゅう文ぶん維基-鼠ねずみ疫：https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%BC%A0%E7%96%AB