katalalan

makayzaay i Wikipitiya
katalalan(うし)

katalalan (うし)

  • kasazumaan  (さかい):kasazumaan a aadupan (動物界どうぶつかい) Animalia
  • cacumudan   (もん):cacumudan nu kulus a aadupan (脊索せきさく動物どうぶつもん) Chordata
  • uzip                (つな):uzip a cucu'(哺乳ほにゅうつな) Mammalia
  • mata              ():mata sisadukuday (偶蹄ぐうてい) Artiodactyla
  • sapamata      ():sapamata katalalan (うし0 Bovidae
  • tungusay       (ぞく):tungusay u katalalang (うしぞく) Bos
  • masasengiay (たね):masasengiay a kaduh (黃牛あめうし) B. taurus

kakiliman (摘要てきよう)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

いえうしあるしょう黃牛あめうしおうしゅううし學名がくめい:Bos taurus)哺乳類ほにゅうるい偶蹄ぐうていうしうしうしぞくちゅういちぐんやめけい馴化じゅんかてき動物どうぶつ。這種群居ぐんきょ動物どうぶつてき祖先そせんためげんうし大約たいやく8千年前被人類馴化成家養的牲畜。如今地球ちきゅうじょう生存せいぞんちょ13おくせきうしへんぬのじょりょう南極なんきょくしゅう以外いがいてきまい一塊ひとかたまり大陸たいりくいえうしどう人類じんるいてき生活せいかつごくためみつきり,一般將它們用來作為肉、奶或皮革ひかくてきらいげんざい化石かせき燃料ねんりょうだい規模きぼ使用しようまえいえうし也是主要しゅようてき畜力ちくりょくらいげんいち

luma'ay a katalala anucaay u kaduh a katalalan, Uw-cuw a katalalan “mitesakay nipangangan Bos taurus” u micucuay sikaki'ay mata katalalanan sapamata katalalan tungusay katalalan u masabelengay aadupan   mapaecaw tu. mahiniay maluyaluyay mueneng aadupan u tuas uyza tu u katalalanay, ayaw nu pakala tu 8 a malebut a mihcaan mapaecaw tu nu tademaw mala u luma'ay a nipahabanan tu. ayza mauzipay i kitakit nu katalalan 13 a yi'k, maliwasa amin caay ka i Nan-ci dada' paykanatal izaw amin. luma'ay a katalalan mapulung mauzip tu tademaw, mahiniay palatiti han nu heni, u salang nu cucu' anucaay malabukul tu sasangaan, ayaw nauyzaay u sasimalal nu kikay, angangan nu luma'ay a katalalan u sapikawaw.

kaduh (黃牛あめうし)

ためりょうさら好地こうち利用りよううししょ提供ていきょうてき資源しげん人類じんるい長期ちょうき進行しんこうはいしゅ,按其特徵とくちょう以分ためきょう食用しょくようてき肉牛にくぎゅう及產奶的奶牛,よう耕作こうさくてきうしそくやや減少げんしょうざい人類じんるいてき文化ぶんかちゅういえうし一般占有很高的地位,早期そうき台灣たいわん中部ちゅうぶ南部なんぶてき農家のうか子弟していきんども牛肉ぎゅうにく,1949ねんてき印度いんど憲法けんぽうあずかあまはくしか憲法けんぽう》甚至禁止きんしおさむうしひと們大しょう其同力量りきりょうざいとみとうれん繫起らい許多きょた地區ちく將家しょうかうしさく忠誠ちゅうせい勤勞きんろうてき象徵しょうちょういんため其外がた從事じゅうじてき工作こうさくゆう也會とう做卑賤、粗暴そぼうてき象徵しょうちょう

maydih a kapah yadah ku nilacul nu nipawapenan nu katalalan, u tademaw matenes a mikawaw tu sapatatakis tu katalalan, kilul tu cidak taneng mala u kakanan a katalalan atu a alaan tu salang nu cucu' a katalalan, u sakaluk a katalalan haymaw satu maselep tu demiadmiad. i lalangawan nu tademaw, luma'ay a katalalan u kasatiman, kasumamadan Taywan nu kasatepan atu nutimulan u malukay amin a tademaw la'cus mukan tu titi nu katalalan, 1949 a mihcaan “hulic nu In-tu” atu "hulic nu Ni-pu-al" tuwaca pasatezepen tu mipacuk tu katalalan. tademaw amin hatu pakayniay tu ku sakakitaan, yadah ku icuwacwaay a kakitizaanay luma'ay a katalalan u cacayay ku balucu' tu tademaw, tungusay u malalukay. nika zayhan u wayway atu pisakawawan a kawaw, uzuma pala u puenelay han ku pimiazih, tungusay u tabakiay mibucekisay.

balaki (成年せいねん)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

大型おおがたてき成年せいねんこううしてき體重たいじゅう大約たいやくため1000おおやけきんいた1200おおやけきんははうしそくため600いたり800おおやけきん左右さゆう中小ちゅうしょうがた品種ひんしゅこううし體重たいじゅう也可たち800おおやけきんははうし600おおやけきん正常せいじょう狀況じょうきょううしてき體溫たいおん同人どうじんため38いたり39攝氏せっし脈搏みゃくはくそくためごとぶんかね60いたり80

balakiay kizemuay hukang a katalalan u ba'ket pakala tu 1000 a bicin katukuh 1200 a bicin. uzang a katalalan 600 katukuh 800 a bicin, u tatudungay hukang a katalalan u baeket katukuh 800 a bicin, uzang a katalalan 600 a bicin. kapahay a uzip nu katalalan malecad tu ku akuti' tu tademaw, i 38 katukuh 39 ku akuti, u culil nu izang paybeti' kana 60 katukuh 80 a bataan.

大約たいやくざいりょうとし以後いごうし便びん以達いたせい成熟せいじゅく每年まいとし秋季しゅうき交配こうはいぶしふところ孕期やくため9個月かげつつよし出生しゅっしょうてきうし犢體重大じゅうだいやくざい20いたり40おおやけきんあいだ[21],一般每次只產一胎,利用りよう技術ぎじゅつじょうてき手段しゅだん也可增加ぞうかははうしさんそう胞胎てきりつしか而異せいそう胞胎ちゅうてきははうし具有ぐゆう先天せんてんそだててきとくてん

pakala tu tusaay a mihcaan ku katalalan hawsa u balakiay tu, paymihcaan tu balabangan u pitatakisan a puu'. misabili 9 a bilad, lecuh henay a tubul u ba'ket i 20 katukuh 40 bicin a kinabaketan, uzuma kinacacay mulecuh cacay ku wawa, u tineng a pacunuc tu pilecuh nu uzung a katalalan taneng malaapi ku nilecuh, uyzasatu zumaay a nikalaapian uzng a katalalan u mahizaay cayay ka sibili a katalalan.

tubul a katalalan (うし犢)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

小牛こうじ犢出生後せいごひさ就可以自ぎょう站立,大約たいやく2いたり3個月かげつ就可以斷奶。成年せいねんうしだか大約たいやくざい1.2いたり1.5まいあいだ體長たいちょうやく1.6いたり2まい壽命じゅみょうたち15ねん以上いじょうただしにくよううしためりょう追求ついきゅう經濟けいざい利益りえきゆうざい2さいまえ就會進行しんこうほふおさむ

lecuhan henay ku tubul caay katenes mutizeng tu, pakala tu 2 katukah 3 a bulad tanengay tu a paalesen micucu, balaki ku nu luma'ay a katalalan u talakaw pakala tu 1.2 katukuh 1.5 mi a katalakawan, tanayu' nu uzip 1,6 katukuh 2 mi. 15 a mihcaan ku katanayu' nu nikauzip, nika u titi nu katalalan maydih a izaw kunilacul, uzama ayaw nu 2 a mihcaan ku katalalan pacu'ken tu.

つよし出生しゅっしょうてきうし犢沒ゆうきばはんさい左右さゆうきばちょうひとし,2さい開始かいしかわきば,4、5さい乳齒にゅうし脫落だつらくかん畢,つねちょうひとしずいちょ年齡ねんれいてき增長ぞうちょうきばかい逐漸磨損まそんいん判斷はんだんうしてき年齡ねんれい常常つねづね觀察かんさつきばてき使用しよう情況じょうきょう

lecuh henay ku tubul nai' ku ngipen, pangkiw tu a mihcaan masiluc tu ku ngipen, 2 a mihcaan paliyun tu ngipen, 4, 5 ku mihcaan hawsa mahamin tu mapelu' ku wahen a ngipen, malecad ku tanayu' nu ngipen, kilul tu mihcaan u tanayu' nu ngipen haymaw satu maeluc, satu a mihapinang tu mihcaan nu katalalan u ngipen ku azihen.

bituka nu katalalan (うし)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

ぎゅうゆうよんこぶあみ重瓣じゅうべん俗稱ぞくしょううしひゃくようじわ,這四個胃實際是重疊在一起而非前後依次相接。ただゆう最後さいご一個皺胃才會分泌胃酸消化食物,まえ三個胃則富含細菌與原生動物。

sepat ku bituka nu katalalan, saayaway masapucu'ay a bituka, salil bituka, masabelihay bituka, “u ngangan masatipelukay han” atu makulibutay a bituka, uyni sepatay a bituka tateng' caay ku matatinbaay mapulung caay ku matatulesay tu nu ayawan nu zikuzanay. uyza u sazikuzay a makulibutay bituka ku pacileminay tu nimelmelay a kakanan, nu ayawanan tuluay a bituka sicilekayay atu naizaway tu a cilakay nu aadupan.

mata nu katalalan (うし眼睛がんせい)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

よし於眼睛長ざいあたまてき兩側りょうがわいん此家うし有高ありだかたち320てきじょう。另一方面ほうめんゆかり於兩せき眼睛がんせいてきじょうただゆう很小てき重疊ちょうじょういん此牛觀察かんさつ側面そくめんてき景觀けいかん缺乏けつぼう立體りったいかんなん判斷はんだん物體ぶったいてき大小だいしょう常常つねづね需要じゅよう停止ていし運動うんどう才能さいのう進行しんこうたいこげ

uyza u katalalan tapiingan nu tangah tusa simata, satu luma'ay a katalalan katukuh i 320 ku maahiay nu liwliw. uzuma satu, uyza u tusaay a mata tu piazih uyza dada' u adidi' a satatinba, satu u pitapal tu katalalan tapiingan miazih tu aazihan caay ka kapah ku mata, caay kadayum mipalita tu adidi'ay tabakiay a tuud, misaluimeng kya mahapinang ku piazih.

ngawa' nu katalalan (うしかく)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

ゆう些家うしてき品種ひんしゅかくあるうしかく短小たんしょう總體そうたいうえこううしてきかくよう水牛すいぎゅう和野わのうし短小たんしょううしかく大約たいやくざい1さいこれちょう,其內ためむなし心的しんてき骨質こっしつかくこころ外面がいめんつつみ裹著かく套。不同ふどう於鹿るいいえうしかくちゅうなみぼつゆう血管けっかんあずか神經しんけいうしかく生長せいちょういた一定いってい程度ていど便びん停止ていしうしかくかい脫落だつらくあずかさらかわはた其切掉後也不かいじゅうしん生長せいちょう

zuama luma'ay a katalalan izaw ku nayi'ay a ngawa' anucaay apuyu' ku ngawaa', uyni pulung a kamu luma'ay a katalalan a ngawa' kaapuyu'an tu nanumay katalalan atu nu buyu'ay a katalalan. ngawa' nu katalalan cacay ku mihacaan muculaltu, i labu nu ngawa' nayi' ku ukak canacanan, i hekalay matabu ku ngawa'. caay kalecad tu ngabul, luma'ay a katalalan a ngawaan' nayi' ku ulat nu izang atu angil nu uzip, ngawa' nu katalalan katukuhan tu ku katanayu'an masatesep tu, u ngawa' nu katalalan caay ka pelu' atu caay paliyun, anu ketunen sa caay tu kamulituc ku baluhay a ngawa'.

pisanek nu katalalan (うしてき嗅覺きゅうかく)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

うしてき嗅覺きゅうかく也頗ため發達はったつ主要しゅようようらい收集しゅうしゅうらい同伴どうはんてきしんいき包括ほうかつ辨別べんべつ不同ふどうてき個體こたいふんべん肛門こうもんせん生殖せいしょくせん皮膚ひふじょう分泌ぶんぴつてきしんいきもとうし觸覺しょっかくさい敏感びんかんてき部位ぶい皮膚ひふ較薄てき地方ちほうしょ如面、脖頸、大腿だいたい內側、そと生殖せいしょく乳房ちぶさ。它們也能辨別べんべつ溫度おんど濕度しつどてき高低こうていうしせきゆういち乳房ちぶさ正常せいじょう情況じょうきょうゆう4乳頭にゅうとうざいぼう變異へんいてきははうし身上しんじょうそくかいゆうあまりてきあたま

matinang kalamkam misanek ku katalalan, angangan u sapisuped tu sapakatineng tu namakayzaay i cabay a satakus. pasu mipasazuma tu zumaay uzip nu katalalan, mihapinang tu sanek nu menahan, tawawaan atu banges salang asapatakus tu luma'ay a katalalan u kalamkamay matinengay a uzip aicuwa ku duhpicay a babges asaan, mahiniay u bihid, liel, labu nu padahaw, likut nu tawawan atu cucu'. matineng ku heni i cuwa ku akuti' atu malalemeday tu asaan. cacay ku tacucu'an nu katalalan, u tanektekay a katalalan sapat ku tacucuan, u zuma masumad ku tawinaan nu katalalan uzip izaw haca ku cucu'.

作為さくい偶蹄ぐうてい動物どうぶつうし蹄有よん趾,其中だい三和第四趾最為發達,うしてき奔跑速度そくどたちごとしょう40公里くり

mala u sakaki'ay mata aadupan, kuku' nu katalalan sapat ku taludu', uzuma sakatulu atu saka sepat a taludu' usalahanad.

bukul nu katalalan (牛皮ぎゅうひ)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

2008ねん內,人類じんるいりょう3おく920まんちょう牛皮ぎゅうひ牛皮ぎゅうひてき用途ようと主要しゅようためせいかくるいがわころもかわ鞋、皮帶かわおびはこつつみ經由けいゆ牛皮ぎゅうひうしこつせいつつみ取出とりでてきにかわげん蛋白たんぱくゆう良好りょうこうてき生物せいぶつしょうようせいざい醫學いがくじょう作為さくい止血しけつざい藥物やくぶつからだ細胞さいぼう培養ばいよう培養基ばいようき美容びよう整形せいけいとう

2008 a mihcaan, u tademaw pakala tu tulu a yi' 920 a mang ku bukul nu katalalan. bukul nu katalalan angangan u sapisanga' tu canananan bukul a zikuc, bukul a kucu, bukul a satelec, bukul a haku kabang. na u bukul nu katalalan, ukak nu katalalan nitengelan nipatahkalan tu cyaw-yen-tanpay u sakakapah salungan nu uzip, tini i isingan taneng mala u pisatezep tu izang, mikeliday i uzip a sapayu, adidi'ay sapahabay tu adidi'ay a cilekay, sapisakapah salungan tu uzip.

tai' nu katalalan (牛糞ぎゅうふん)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

牛糞ぎゅうふんちゅう仍然含有がんゆう許多きょたけい吸收きゅうしゅうてきのうりょうざい過去かこうし及其牲畜てき糞便ふんべん直接ちょくせつほどこせにゅう田地でんちてき重要じゅうよう肥料ひりょう,曬乾てき牛糞ぎゅうふん以當做燃料ねんりょう甚至建造けんぞう簡陋てきぼう化學かがく肥料ひりょうてき推廣和人わじん們衛せい意識いしきてきひさげだか使牛糞ぎゅうふん作為さくい肥料ひりょうてき意義いぎゆうしょくだてい現在げんざい逐漸よう發酵はっこう處理しょりてき動物どうぶつ糞便ふんべんだい發酵はっこう過程かていちゅうかえさんせいよう燃燒ねんしょうてき沼氣しょうき處理しょりてき牛糞ぎゅうふんかえさいつぎ作為さくい動物どうぶつ飼料しりょう

tai' nu katalalan yadah ku cayay ka sulup kapahaay, i ayaw, katalalan atu nipahabayana u tai' kakelul han patayza i laku maladamek, u maacakay a tai' taneng masa pisalamal satusa sapisanga' tu cayay kakapah a luma'. nipalamelan a damek tu pipatiyak nu tanemaw amin macikien tu nu tai'ay a sapadamek sisa caay tu kaydih kanaayan tu, ayza haymaw satu u nipangaliwanay tu ku sapakutay tu tai', nanipangaliwan taneng henay sapalikat. masakapah tu hawsa u tai' nu katalalan taneng henay muliyaw mala kakanan nu aadupan.

icelang nu nipahabayan (畜力ちくりょく)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]

ぎゅうただしさい主要しゅようてき耕作こうさく牲畜,也常ようらいひしげどう車輛しゃりょういたりいまざい東亞とうあ東南とうなんてき許多きょた地方ちほう,仍然利用りよううしてき牽引けんいんりょく耕作こうさくざいぼう地區ちくためりょう較少たい化石かせき燃料ねんりょうてき需求,たい耕作こうさくうしてき需求はん而有しょ增長ぞうちょうしか而在軍事ぐんじじょう,卻很少將しょうしょううし作為さくいすわあるものようそうへいてき牛車うしぐるま衝鋒。ひや兵器へいき時代じだいてき將領しょうりょうかいよううしじん衝殺てきぐん著名ちょめいてきれい如漢あま和田わだたん

katalalan u angangan nu malukay a nipahabayan, u sapitengteng tu kela'kelakela' a kazineng. katukuh ayza, i Tung-ya (amisan nu Ya-Cuo) atu Tung-nan-ya (smisan timulan nu Ya-cuo) yadah a kakitizaan, izaw henay ku mitengtengay tu katalalanay maluk. izumaay a kakitizaan, maydih a caay kayadah ku piyung tu simal, u sakaydih tu sakaluk a katalalan mangaleb macunus. uyza sakaitini i hitay a kawaw, caay tu pala aenengan ku katalalan anusaca u sapitupin tu hitay malaayaw nu micukahay katalalan a kazizeng. inaya ku kuwang a ziday au lamal katalalan ku taayaw mipatay tu ada nu hitay, u singanganay patinaku mahiniay ci Ha-ni-pa atu Tyen-tan.

malalitin tu ihekalay atu zumaay a nitinengan (外部がいぶ連結れんけつ)[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]