Bayramilik: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

Satır içi

Sayfanın 14.17, 21 Şubat 2014 tarihindeki hâli

Bayramîlik, Bayramiye veya Bayram’îyye Kurucusu Hacı Bayram-ı Veli'nin (1352-1429) adına izafeten Bayramîyye Tarikatı olarak tanınmıştır. Hacı Bayram-ı Veli'nin, hocası Safev’îyye şeyhi Hoca Alâ ed-Dîn Ali Erdebilî’nin talebelerinden Şeyh Hâmid Hâmid’ûd-Dîn-i Veli'nin Aksaray'da ölümünden sonra Ankara'ya dönüp irşâd fa'aliyetlerine başladığı 1412 tarihi, ilk Türk tarikatı^[1] olan Bayramiye’nin kuruluşu olarak kabul edilir.

Bayramîyye Tarikatı

Bayramiyye tarikatı; Hacı Bayram-ı Veli tarafından Halvetiyye ve Nakşibendiye'nin Ekberî sufi düşünce tarzı altında harmanlanarak birleştirilmesi ile kurulmuş bir tasavvuf yoludur.

İlkeleri

Tarikatta üç temel unsur vardır. Bunlar Cezbe, Muhabbet, Sırr-ı İlahî olarak sıralanırlar.

Kulun Allah’a doğru aşk ile çekilmesine Cezbe, Allah’ın kulu kulun da Allah’ı sevmesine Muhabbet denir. Bayramilikte bu ikisini elde eden mürid ilahî sırrı elde etmek için çaba gösterir.

Her tarikatın kendisine özel bir başlığı (takke) bulunur ki bu başlığa Tac denir. Bayrami tarikatının tacı beyaz renkli, altı dilimli olup tam tepesinde beyaz keçeden birbiri içinde üç daire bulunurdu. Buna gül adı verilirdi. Bu başlığın üzerine yeşil renkli sarık sarılırdı.

Günümüzde devam etmemekle birlikte, etkileri Aziz Mahmud Hüdayi'nin kurduğu Halvetiye yolunda, ve mutasavvıf yazar İsmail Hakkı Bursevî'nin eserlerinde görülmektedir.

Kolları

Hacı Bayram-ı Veli’nin ölümünden sonra tarikat, müridleri üzerinden Akşemsettin’a atfedilen (Şemsîyye-î Bayramîyye Tarikatı), Bıçakçı Ömer Dede (Şeyh Emir Sıkkinî)’ye atfedilen (Melâmetîyye/Melâmîyye-î Bayramîyye Tarikatı),^[2] ve Akbıyık Sultan’a atfedilen (Celvetîyye-î Bayramîyye Tarikatı) olmak üzere üç ayrı kola ayrılarak devam etmiştir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi: "Bayramiyye" maddesi, Fuat Bayramoğlu ve Nihat Azamat, 1992, İstanbul, c.5, s.270.
^ Dünkü ve Bugünkü Melâmîler, Abdurrahman Cerrahoğlu, Bayram Yayıncılık, İstanbul, 1984.

İslam ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi: "Bayramiyye" maddesi, Fuat Bayramoğlu ve Nihat Azamat, 1992, İstanbul, c.5, s.270.

[2] Dünkü ve Bugünkü Melâmîler, Abdurrahman Cerrahoğlu, Bayram Yayıncılık, İstanbul, 1984.

[1]

[2]

@@ 1. satır: / 1. satır: @@
 {{İslam}}
-'''Bayramîlik''', '''Bayramiye''' veya '''Bayram’îyye''' Kurucusu [[Hacı Bayram-ı Veli]]'nin (1352-1429) adına izafeten ''Bayramîyye Tarikâtı'' olarak tanınmıştır. [[Hacı Bayram-ı Veli]]'nin, hocası [[Safeviyye|Safevî Tarikât]] [[şeyh]]i [[Safeviyye#Hoca_Al.C3.A2_ad-D.C3.AEn_Ali|Hoca Alâ ed-Dîn Ali]] [[Erdebil (şehir)|Erdebil]]î’nin talebelerinden [[Somuncu Baba|Şeyh Hâmid Hâmid’ûd-Dîn-i Veli]]'nin [[Aksaray]]'da ölümünden sonra Ankara'ya dönüp irşâd fa'aliyetlerine başladığı 1412 tarihi, ilk Türk tarikâtı<ref>''Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi: "Bayramiyye" maddesi'', Fuat Bayramoğlu ve Nihat Azamat, 1992, İstanbul, c.5, s.270.</ref> olan Bayramiye’nin kuruluşu olarak kabul edilir.
+'''Bayramîlik''', '''Bayramiye''' veya '''Bayram’îyye''' Kurucusu [[Hacı Bayram-ı Veli]]'nin (1352-1429) adına izafeten ''Bayramîyye Tarikatı'' olarak tanınmıştır. [[Hacı Bayram-ı Veli]]'nin, hocası [[Safev’îyye]] [[şeyh]]i [[Safeviyye#Hoca_Al.C3.A2_ad-D.C3.AEn_Ali|Hoca Alâ ed-Dîn Ali]] [[Erdebil (şehir)|Erdebil]]î’nin talebelerinden [[Somuncu Baba|Şeyh Hâmid Hâmid’ûd-Dîn-i Veli]]'nin [[Aksaray]]'da ölümünden sonra Ankara'ya dönüp irşâd fa'aliyetlerine başladığı 1412 tarihi, ilk Türk tarikatı<ref>''Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi: "Bayramiyye" maddesi'', Fuat Bayramoğlu ve Nihat Azamat, 1992, İstanbul, c.5, s.270.</ref> olan Bayramiye’nin kuruluşu olarak kabul edilir.
-== Bayramîyye Tarikâtı ==
+== Bayramîyye Tarikatı ==
 {{ana|Halvetiyye|Nakşbendiyye|Ekberilik}}
-Bayramiyye tarikâtı; [[Hacı Bayram-ı Veli]] tarafından [[Halvetiyye]] ve [[Nakşibendiye]]'nin [[Ekberilik|Ekberî]] [[sufi]] düşünce tarzı altında harmanlanarak birleştirilmesi ile kurulmuş bir [[tasavvuf]] yoludur.
+Bayramiyye tarikatı; [[Hacı Bayram-ı Veli]] tarafından [[Halvetiyye]] ve [[Nakşibendiye]]'nin [[Ekberilik|Ekberî]] [[sufi]] düşünce tarzı altında harmanlanarak birleştirilmesi ile kurulmuş bir [[tasavvuf]] yoludur.
 === İlkeleri ===
-Tarikâtta üç temel unsur vardır. Bunlar ''Cezbe'', ''Muhabbet'', ''Sırr-ı İlahî'' olarak sıralanırlar.
+Tarikatta üç temel unsur vardır. Bunlar ''Cezbe'', ''Muhabbet'', ''Sırr-ı İlahî'' olarak sıralanırlar.
 Kulun [[Allah]]’a doğru aşk ile çekilmesine ''Cezbe'', Allah’ın kulu kulun da Allah’ı sevmesine ''Muhabbet'' denir. Bayramilikte bu ikisini elde eden mürid ilahî sırrı elde etmek için çaba gösterir.
@@ 16. satır: / 16. satır: @@
 == Kolları ==
-[[Hacı Bayram-ı Veli]]’nin ölümünden sonra tarikât, müridleri üzerinden [[Akşemsettin]]’a atfedilen ''(Şemsîyye-î Bayramîyye Tarikâtı)'', [[Bıçakçı Ömer|Bıçakçı Ömer Dede ''(Şeyh Emir Sıkkinî)'']]’ye atfedilen ''([[Melamilik|Melâmetîyye/Melâmîyye]]-î Bayramîyye Tarikâtı),''<ref>''Dünkü ve Bugünkü [[Melamilik|Melâmîler]]'', Abdurrahman Cerrahoğlu, Bayram Yayıncılık, İstanbul, 1984.</ref> ve Akbıyık Sultan’a atfedilen ''([[Celvetilik|Celvetîyye]]-î Bayramîyye Tarikâtı)'' olmak üzere üç ayrı kola ayrılarak devam etmiştir.
+[[Hacı Bayram-ı Veli]]’nin ölümünden sonra tarikat, müridleri üzerinden [[Akşemsettin]]’a atfedilen ''(Şemsîyye-î Bayramîyye Tarikatı)'', [[Bıçakçı Ömer|Bıçakçı Ömer Dede ''(Şeyh Emir Sıkkinî)'']]’ye atfedilen ''([[Melamilik|Melâmetîyye/Melâmîyye]]-î Bayramîyye Tarikatı),''<ref>''Dünkü ve Bugünkü [[Melamilik|Melâmîler]]'', Abdurrahman Cerrahoğlu, Bayram Yayıncılık, İstanbul, 1984.</ref> ve Akbıyık Sultan’a atfedilen ''([[Celvetilik|Celvetîyye]]-î Bayramîyye Tarikatı)'' olmak üzere üç ayrı kola ayrılarak devam etmiştir.
 == Ayrıca bakınız ==