17 Ekim Birliği
17 Ekim Birliği Rusça: Союз 17 Октября | |
|---|---|
| Alexander Guchkov | |
| Kuruluş tarihi | 1905 |
| Kapanış tarihi | 1917 |
| Merkez | Sankt-Peterburg, Rusya, Rus İmparatorluğu |
| İdeoloji | Reformist Liberal muhafazakârlık Meşrutî Monarşizm |
| Siyasi pozisyon | Merkez sağ |
| Uluslararası üyelik | Yok |
| Resmî renkler | Mavi, beyaz |
| Rusya | |
17 Ekim Birliği (Rusça: Союз 17 Октября, Soyuz 17 Oktyabrya) yaygın olarak Ekimci Part (Rusça: Октябристы, Oktyabristi) olarak bilinir, Rus İmparatorluğu'nun son döneminde liberal-reformist Meşrutî monarşist siyasi partidir.
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]
(Rus Devlet Müzesi, Sankt-Peterburg)
Ilımlı Meşrutiyetçi parti programı, 1905 Rus Devrimi doğura çıktığında, Çar II. Nikolay tarafından yayınlanan Ekim Manifestosu'nun yerine getirilmesi çağırısında bulunuyordu. Ekim 1905 sonlarında kuruldu, 1906'dan itibaren, parti, eşraf, işadamları ve bazı bürokratlardan destek alan sanayici Alexander Guchkov tarafından yönetildi.
Sol taraftaki yakın komşuları olan Anayasal Demokratlar'ın aksine Ekimciler, Meşrutî monarşi sistemine sıkı sıkıya bağlıydılar. Aynı zamanda, güçlü bir parlamentonun ve buna karşı sorumlu bir hükûmete ihtiyaç duyulduğunu vurguladılar. Genellikle 1905-1906 yıllarında Sergey Vitte ve 1906-1911 yılları arasında Pyotr Stolypin hükûmetleri ile müttefik oldular, ancak hükûmeti, özellikle devrimin 1907'de sona ermesinin ardından alınan hukuk dışı tedbirler ve reformların yavaş temposu için eleştirdiler, 1905-1907'de gönülsüzce destekledikleri olağanüstü önlemlerin gerekli olmadıklarını gördüler. Ekimcilerin programı Stolypin'in programıyla uyumlu olan özel çiftçilik ve arazi reformunu içeriyordu. Hükûmetin etnik kökene ve dine dayalı yasal kısıtlamalara karşı çıkmalarına rağmen, Hükûmetin imparatorluk içindeki etnik azınlıklara siyasi özerklik verme isteksizliğine destek verdiler.[1]
Ekimciler ve onlarla ittifak kurmuş gruplar, Birinci ve İkinci Devlet Duma 1906 seçimlerinde kötü sonuç aldılar. Bununla birlikte, 3 Haziran 1907'de (Eski Usul) İkinci Devlet Duması'nın dağılmasından sonra, seçim yasası mülk sahibi sınıflar lehine değiştirildi ve Parti, Üçüncü Devlet Duması'nda (1907-1912) en büyük grubu oluşturdu. Partinin bu çoğunluğun avantajından ve hükûmetin siyasetini etkilemekten alıkoyduğu başarısızlık, 1913'te parti içinde bölünmeye ve 1912 Duma seçimlerinde zayıf sonuç almasına neden olarak, Dördüncü Devlet Duması'nda küçük bir grup oluşturmasına neden oldu (1912-1917).
Aralık 1913'te Petersburg'da düzenlenen bir Kasım konferansından sonra, Ekimciler partisi üç ayrı gruba ayrıldı, etkili olarak yeni partiler: Sol Ekimciler (I. V. Godnev, S. I. Shidlovskii ve Khomiakov dahil 16 milletvekili), zemstvo Ekimcileri (Rodzianko, N. I. Antonov ve A. D. Protopopov dahil 57 milletvekili) ve sağ Ekimciler (N. P. Shubinskii ve G. V. Skoropadskii dahil 13 milletvekili).[2]
Ağustos 1914'te I. Dünya Savaşı'nın patlak vermesi ile birlikte ılımlı siyasi partiler Rusya'da can çekişmeye başladı. Ekimciler'in hepsi 1915'e kadar Başkent Sankt-Peterburg'un dışında kaldılar.
Özellikle Guchkov ve Mikhail Rodzianko gibi önde gelen bazı üyeleri, etkin rol aldıkları Şubat Devrimi sırasında II. Nikolay'ı tahtı bırakmaya ikna edildiği ve Rus Geçici Hükûmeti'nin kurulduğu 1917 yılına kadar Rus siyasetinde önemli roller oynamaya devam ettiler. Romanov Hanedanı'nın Mart ayında devrilmesiyle parti, Geçici Hükûmet'te iktidar partilerinden biri haline geldi.[3]
Partinin bazı üyeleri daha sonra Ekim Devrimi'nden sonra ve Rus İç Savaşı (1918-1920) sırasında Beyaz Ordu'ya katılıp, 1920 Bolşevik zaferinden sonra Beyaz mülteci gruplarında aktif faaliyet gösterdiler. O tarihlerde, "Ekimciler" terimini veren Ekim Devrimi, Rus siyasetinde tamamen farklı anlam ve çağrışımlara neden oluyordu.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Ekimciler partisi, Batı bölgesindeki bölgesel örgütlerin, konuyla ilgili partinin konumunu etkileyen daha milliyetçi bir çizgi izlemesi yönündeki baskısı altındaydı.
- ^ "Octobrists - Article about Octobrists by The Free Dictionary". 15 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2020.
- ^ Başlangıçta, II. Nickolay 12 yaşındaki oğlu Aleksey lehine tahtı terk etti. Daha liberal kardeşi Mihail, taht sırasında bir sonrakiydi. Mihail, Devlet Başkanı'nı pozisyonunu açık bırakan Rus Kurucu Meclis tarafından talep edilene kadar görev almayı reddetti. Kasım ayındaki Kurucu Meclis seçimlerinden iki ay önce, Geçici Hükûmet 1 Eylül 1917'de Rusya'yı cumhuriyet olarak ilan etti. Sorun, Bolşeviklerin 25-26 Ekim 1917'de iktidarı ele geçirmesi ve 6 Ocak 1918'de Kurucu Meclisi bastırmaslarıyla değersiz kaldı.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- V. I. Lenin: A Disorderly Revolution 23 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.