(Translated by https://www.hiragana.jp/)
Babür İmparatorluğu hükümdarları - Vikipedi İçeriğe atla

Babür İmparatorluğu hükümdarları

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Babür imparatorları Hindistan alt kıtasında Babür İmparatorluğu'nu inşa etti ve yönetti. Babürler 1526'dan itibaren Hindistan'ın bazı bölgelerine hükmetmeye başladı ve 1700'lü yıllar boyunca alt kıtanın çoğuna hükmetti. Maratha Konfederasyonu'nun yükselişi ve Britanya İmparatorluğu'nun bölgeye gelmesiyle birlikte hızla gerilediler, ancak 1850'lere kadar görünüşte de olsa Hindistan'ı yönetmeye devam ettiler. Babürler, Orta Asya'dan gelen Türk-Moğol kökenli Timurlu hanedanının bir koluydu. Kurucuları, Fergana Vadisi'nden (modern Özbekistan'da) bir Timur prensi olan Babür, Timur'un doğrudan soyundan geliyordu ve ayrıca Timur'un bir Cengiz prensesiyle evlenmesi yoluyla Cengiz Han'a bağlıydı.

Babür İmparatorları Listesi

[değiştir | kaynağı değiştir]
Portresi Yaygın adı Doğum Adı Doğum Hüküm Ölüm Notlar
Babür

بابر
Zahîreddîn Muhammed Bâbur

ظہیر الدین محمد
14 Şubat 1483 Andican, Özbekistan 20 Nisan 1526 – 26 Aralık 1530 26 Aralık 1530 (47 yaşında) Agra, Hindistan İmparatorluğun kurucusudur.
Humayün

ہمایوں
Nasireddin Muhammed Hümayun Şah

نصیر الدین محمد ہمایوں
6 Mart 1508 Kâbil 26 Aralık1530  – 17 Mayıs 1540

22 Şubat 1555 – 27 Ocak 1556

27 Ocak 1556 (47 yaşında) Delhi, Hindistan Hümayun, 1540 yılında Suri hanedanından Şer Şah Suri tarafından devrildi, ancak İslam Şah Suri'nin (Şer Şah Suri'nin oğlu ve halefi) ölümünden sonra 1555'te tahta geri döndü.
Ekber Şah

اکبر اعظم
Ebü'l-Feth Celâlüddîn Muhammed Ekber Şâh

جلال الدین محمد اکبر
15 Ekim 1542 Umerkot, Pakistan 11 Şubat 1556 – 27 Ekim 1605 27 Ekim 1605 (63 yaşında) Agra, Hindistan
Cihangir

جہانگیر
Ebü'l-Muzaffer Nûreddîn Muhammed Cihângîr b. Ekber

نور الدین محمد سلیم
31 Ağustos 1569 Agra, Hindistan 3 Kasım 1605 – 28 Ekim 1627 28 Ekim 1627 (58 yaşında) Cemmu ve Keşmir, Hindistan Annesi Rajput prensesi Mariam-uz-Zamani idi.[1]
Şah Cihan

شاہ جہان
Ebû’l Muzaffer Şehâbeddin Muhammed Sâhib-kıran

شہاب الدین محمد خرم
5 Ocak 1592 Lahor, Pakistan 19 Ocak 1628 – 31 Temmuz 1658 22 Ocak 1666 (74 yaşında) Agra, Hindistan Şah Cihan döneminde Babür İmparatorluğu kültürel gücünün zirvesine ulaşmıştır.[2] Aynı zamanda yetenekli bir komutan olmasına rağmen Şah Cihan daha çok mimari başarılarıyla hatırlanmaktadır. Onun dönemi Babür mimarisinin altın çağı olarak bilinmektedir.

En sevdiği karısı olan Mümtaz Mahal için yaptırdığı Agra kentindeki Tac Mahal de yine bu dönemin Babür mimarisinin örneklerindendir.

Evrengzib

عالمگیر
Âlemgîr Ebü’l-Muzaffer Muhammed Muhyiddîn Evrengzib

محی الدین محمداورنگزیب
3 Kasım 1618 Gucerat, Hindistan 31 Temmuz 1658 – 3 Mart 1707 3 Mart 1707 (88 yaşında) Ahmednagar, Hindistan Annesi Mümtaz Mahal idi. Safevi Handeanı prensesi Dilras Banu Begüm ile evliydi. Bütün Hindistan'da İslami şeriat yönetimi kurmuştur. Ölümünden sonra küçük oğlu Azam Şah 3 aylığına hükümdar olmuştur.[3]
Muhammad Azam Şah

محمد اعظم شاہ
Qutb-ud-Din Muhammad Azam

قطب الدين محمد اعظم
28 Haziran 1653 Burhanpur, Hindistan 14 Mart 1707 – 20 Temmuz 1707 20 Temmuz 1707 (53 yaşında) Agra, Hindistan Sadece 3 ay boyunca sultanlık yapmıştır. Evrengzib ve Dilras Banu Begüm'ün en büyük oğluydu.[4]
I. Bahadır Şah

بہادر شاہ
Qutb-ud-Din Muhammad Mu'azzam Shah Alam

قطب الدین محمد معزام
14 Ekim1643 Burhanpur, Hindistan 19 Temmuz 1707 – 27 Şubat 1712 27 Şubat 1712 (68 yaşında) Lahor, Pakistan Maratha Konfederasyonu ile anlaşmalar yapmış, Rajputları yatıştırmış ve Pencap bölgesindeki Sihlerle iyi ilişkiler kurmuştur.
Cihandar Şah

جہاندار شاہ
Mu'izz-ud-Din Jahandar Shah Bahadur

معز الدین جہاندار شاہ بہادر
9 Mayıs 1661 Dekkan, Hindistan 27 Şubat 1712 – 11 Şubat 1713 12 Şubat 1713 (51 yaşında) Delhi, Hindistan Sadrazamı Zulfikar Khan tarafından etki altına alınmıştır.
Ferruhsiyer

فرخ سیر
Farrukhsiyar

فرخ سیر
20 Ağustos 1685 Aurangabad, Hindistan 11 Ocak 1713 – 28 Şubat 1719 19 Nisan 1719 (33 yaşında) Delhi, Hindistan 1717 yılında Doğu Hindistan Şirketi'ne Bengal bölgesinde vergisiz ticaret yapmalarını sağlayan bir ferman vermiştir.

Bu ferman Britanyalı şirketin Hindistan'ın doğu kıyısındaki etkisini artırmasını sağlamıştır.

Refiüdderecât

رفیع الدرجات
Rafi ud-Darajat

رفیع الدرجات
1 Aralık 1699 28 Şubat – 6 Haziran 1719 6 Haziran1719 (19 yaşında) Agra, Hindistan Bu dönemde Seyyid Kardeşler'in yükselişi gerçekleşmiştir.
II. Cihan Şah

شاہ جہان دوم
Rafi ud-Daulah

شاہ جہاں دوم
Haziran1696 6 Haziran 1719 – 17 Eylül 1719 18 Eylül 1719 (23 yaşında) Agra, Hindistan Seyyid Kardeşler tarafından

Refiüdderecât'ın yerine geçmesi için seçilmiştir.

Muhammed Şah

محمد شاہ
Roshan Akhtar Bahadur

روشن اختر بہادر
7 Ağustos 1702 Gazne, Afganistan 27 Eylül 1719 – 26 Nisan 1748 26 Nisan 1748 (45 yaşında) Delhi, Hindistan Seyyid Kardeşler'i elimine etmiştir. Maratha Konfederasyonu ile uzun süren bir savaşa girişmiş, Malwa ve Dekan Yaylası'nı bu süreçte kaybetmiştir. Safevi hükümdarı Nadir Şah'ın 1739'daki Hindistan işgali de yine bu dönemde gerçekleşmiştir. İmparatorluk üzerinde gerçek anlamda kontrolü elinde tutan son Babür hükümdarıdır.
Ahmed Şah Bahadır

احمد شاہ بہادر
Ahmad Shah Bahadur

احمد شاہ بہادر
23 Ocak1725 Delhi, Hindistan 29 Nisan 1748 – 2 Haziran 1754 1 Ocak 1775 (49 yaşında) Delhi, Hindistan Sikandarabad Savaşı'nda Babür kuvvetleri Maratha'ya karşı yenilgiye uğramıştır.
II. Alemgir Şah

عالمگیر دوم
Aziz-ud-din

عزیز اُلدین
6 Haziran 1699 Burhanpur, India 3 Haziran 1754 – 29 Kasım 1759 29 Kasım 1759 (60 yaşında) Kotla Fateh Shah, Hindistan Hükümdarlığı, vezir Imad-ul-Mulk'ün etkisi altında geçmiştir.
III. Cihan Şah

شاہ جہان سوم
Muhi-ul-millat

محی اُلملت
1711 10 Aralık 1759 – 10 Ekim 1760 1772 (60–61 yaşında) Bengal-Bihar-Odisha'nın yerel sultanı (nawab) gücünü artırmıştır.
Şah Alem

شاہ عالم دوم
Ali Gauhar

علی گوہر
25 Haziran 1728 Delhi, Hindistan 10 Ekim 1760 – 31 Temmuz 1788 19 Kasım 1806 (78 yaşında) Delhi, Hindistan Buksar Muharebesi'nde yenilgi alınmıştır.
IV. Şah Cihan

جہان شاه چہارم
Bidar Bakht Mahmud Shah Bahadur Jahan Shah

 بیدار بخت محمود شاه بهادر جہان شاہ 
1749 Delhi, Hindistan 31 Temmuz 1788 – 11 Eylül 1788 1790 (40–41 yaşında) Delhi, Hindistan Şah Alem'in geçici olarak tahttan indirilmesinden sonra Rohilla Ghulam Kadir tarafından kukla hükümdar olarak taç giymiştir.
Şah Alem

شاہ عالم دوم
Ali Gauhar

علی گوہر
25 Haziran 1728 Delhi, Hindistan 16 Ekim 1788 – 19 Kasım 1806 19 Kasım 1806 (78 yaşında) Delhi, Hindistan Şah Alem'in ikinci hükümdarlığı.
II. Ekber Şah

اکبر شاہ دوم
Mirza Akbar

میرزا اکبر
22 Nisan 1760 Mukundpur, Hindistan 19 Nisan 1806 – 28 Eylül 1837 28 Eylül1837 (77 yaşında) Delhi, Hindistan Britanya koruması altında olan ve pratikte gücü olmayan hükümdar.
II. Bahadır Şah

بہادر شاہ دوم
Abu Zafar Sirajuddin Muhammad Bahadur Shah Zafar

ابو ظفر سراج اُلدین محمد بہادر شاہ ظفر
24 Ekim 1775 Delhi, Hindistan 28 Eylül 1837 – 21 Eylül 1857 7 Nisan 1862 (87 yaşında) Rangoon, Myanmar Son Babür İmparatoru. 1857 yılındaki isyandan sonra Britanya İmparatorluğu tarafından tahttan indirilip Burma'ya gönderilmiştir.

Not: Babür İmparatorları çok eşlilik uyguladılar. Karılarının yanı sıra haremlerinde çocuk sahibi olan çok sayıda cariyeleri de vardı. Bu, her imparatorun tüm çocuklarını tanımlamayı zorlaştırır.[5]

Konuyla ilgili yayınlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Pusalker, A. D.; Majumdar, A. K., (Ed.) (1973). The History and Culture of the Indian People. VII: The Mughal Empire. Bombay: Bharatiya Vidya Bhavan.  r eksik |soyadı1= (yardım)

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ South Asia in World History. Oxford University Press. 2017. s. 79. ISBN 978-0199760343. 9 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2021. 
  2. ^ Advanced Study in the History of Medieval India (İngilizce). Sterling Publishers Pvt. Ltd. 1986. s. 59. ISBN 978-8120710153. 
  3. ^ The Foundations of the Composite Culture in India. Aakar Books. 2007. s. 300. ISBN 978-8-189-83318-3. 
  4. ^ Emperors of the peacock throne : the saga of the great Mughals. Rev. New Delhi: Penguin books. 2000. ss. 510-513. ISBN 978-0141001432. 
  5. ^ The Last Mughal. Londra: Bloomsbury Publishing Plc. 2006. s. 44. ISBN 978-1-4088-0092-8.