Posttravmatik amnezi
Travma sonrası amnezi veya posttravmatik amnezi (PTA), travmatik beyin hasarının hemen ardından meydana gelen, yaralı kişinin oryantasyonunu kaybettiği ve yaralanmadan sonra meydana gelen olayları hatırlayamadığı bir kafa karışıklığı durumudur.[1] Kişi adını, nerede olduğunu ve saatin kaç olduğunu söyleyemeyebilir.[1] Sürekli bellek geri döndüğünde bu tip amnezinin çözüldüğü kabul edilir.[2] Posttravmatik amnezi sürerken yeni olaylar bellekte saklanamaz.[3] Hafif kafa travması olan hastaların yaklaşık üçte birinin hastanın yalnızca bazı olayları hatırlayabildiği "hafıza adaları"na sahip olduğu bildirilmektedir.[3] PTA sırasında hastanın bilinci "bulutlanır".[4] Posttravmatik amnezi tipik hafıza kaybına ek olarak kafa karışıklığını da içerdiğinden, "travma sonrası kafa karışıklığı durumu" terimi bir alternatif olarak önerilmiştir.[4]
İki tür amnezi vardır: retrograd amnezi (yaralanmadan kısa bir süre önce oluşan anıların kaybı) ve anterograd amnezi (yaralanma gerçekleştikten sonra yeni anılar yaratma sorunları).[5] Posttravmatik amnezi yalnızca anterograd formlarda veya hem retrograd hem de anterograd formlarda görülebilir.[6][7]
Retrograd amnezili bireyler daha sonra hafızalarını kısmen geri kazanabilirler ancak anterograd amnezi ile anılar düzgün kodlanmadıkları için geri kazanılmazlar.[8]
"Travma sonrası amnezi" terimi ilk olarak 1940'ta Symonds tarafından bir makalede yaralanma ile hastanın bilinçsiz olduğu herhangi bir zaman da dahil olmak üzere tam ve sürekli hafızanın geri dönüşü arasındaki zamanı belirtmek için kullanıldı.[9]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Lee LK (2007). "Controversies in the sequelae of pediatric mild traumatic brain injury". Pediatric Emergency Care. 23 (8): 580-83; quiz 584-86. doi:10.1097/PEC.0b013e31813444ea. PMID 17726422.
- ^ "Mild Traumatic Brain Injury: Determinants and Subsequent Quality of Life. A Review of the Literature". Journal of Neuroscience Nursing. 39 (5): 260-272. 2007. doi:10.1097/01376517-200710000-00002. PMID 17966292.
- ^ a b van der Naalt J (2001). "Prediction of outcome in mild to moderate head injury: A review". Journal of Clinical and Experimental Neuropsychology. 23 (6): 837-851. doi:10.1076/jcen.23.6.837.1018. PMID 11910548.
- ^ a b "Delerium and Posttraumatic Amnesia". Textbook Of Traumatic Brain Injury. American Psychiatric Pub., Inc. 2005. ss. 175-176. ISBN 978-1-58562-105-7. Erişim tarihi: 6 Mart 2008.
- ^ Shaw NA (2002). "The Neurophysiology of Concussion". Progress in Neurobiology. 67 (4): 281-344. doi:10.1016/S0301-0082(02)00018-7. PMID 12207973.
- ^ "An Outline of the Current Concepts of Mild Brain Injury with Emphasis on the Adult Population" (PDF). Časopis Lékařů Českých. 144 (7): 445-450. 2005. 27 Şubat 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Cantu RC (2001). "Posttraumatic Retrograde and Anterograde Amnesia: Pathophysiology and Implications in Grading and Safe Return to Play". Journal of Athletic Training. 36 (3): 244-248. PMC 155413 $2. PMID 12937491.
- ^ Rees PM (2003). "Contemporary Issues in Mild Traumatic Brain Injury". Archives of Physical Medicine and Rehabilitation. 84 (12): 1885-1894. doi:10.1016/j.apmr.2003.03.001. PMID 14669199.
- ^ Symonds CP. Concussion and contusion of the brain and their sequelae. In: Brock S, ed. Injuries of the Skull, Brain and Spinal Cord: Neuro-Psychiatric, Surgical, and Medico-Legal Aspects. London, UK: Bailliere, Tindall and Cox; 1940:69–111.