Sürtünme düğümleri

Sürtünme düğümleri, kendinden daha kalın bir ip üzerine üçten fazla sarmal ile bağlanıp sıkıştırıldığında ince ipin uçlarından tutulup çekilince kalın ipi kuvvetli bir el gibi kaymadan tutan düğümler bu kategoriyi oluştururlar. Bu kategorideki düğümler sarmallarından tutularak ya da kalın ip boyu iteleyerek kolayca hareket ettirilebilirler ama uçlarından çekildiğinde harekete direnirler.

Bu iki yönlü özellikleri yüzünden sürtünme düğümleri hem ipe tırmanırken, hem de kurtarmada yük kaldırıp indirirken birçok amaçla kullanılırlar:

• Uçlarından tutup kavradığı ipi çekmek için (tutanak).
• Kazanılmış mesafeyi korumak için (basamak).
• Bir hamle ilerledikten sonra düğümü daha sonraki noktaya kolayca ilerletmek için (adım) ki bir sonraki yer tutanak ve basamak olarak kullanılabilsin.
• Düğüm itelenmezken kontrolsüz düşüş söz konusu olursa, düşüşü bloke etmek / durdurmak için (fren).
• Yüksekte kendini emniyete alırken en rahat konuma göre yardımcı iplerin boyunu kolay ayarlayabilmek için (kayış tokası benzeri).

Bu kategorideki düğümlerin sarmal sayısı artırılarak üç sarmallı düğümlerden Ters kazık bağı, Çifte kazık bağı ve Salıncak bağı temel alınarak geliştirildikleri söylenebilirler.

Bu düğümlerin toplam sarmal sayısı elin parmaklarına benzer ama sıkışıklık, gerginlik, hava durumu (rutubet, buz vs.) ve tırmanılan halatla çap farkına, yüzeyleri arasında sürtünme özelliklerine, düğümün atılışına, yükün hangi uçlara verildiğine bağlı olarak biraz değişebilir. Bu değişkenlerin kullanılacak ortamdaki şartlarda denenmiş olmaları gerekir.

Alfabe sırasıyla sürtünme düğümlerinin kısaca bağlanışları ve resimleri:

• Autoblock/Machard: Halka (uçları birbirine bağlı dirsek), tırmanılan halatı 5 kez sarar ve uçları karabina tutar.
• Çapraz Machard  : Halka kenarları, tırmanılan halatı iki kez yandan ve çapraz 4 kez kesişerek sarar, düğümler dirsekten geçer, düğümlü dirseği karabina tutar.
• Çözülmez bağ  : Uç ip bedenini bir Çifte kazık bağı ile tutar, ilk iki döngü ilmeğin dışında, uç iç tarafta kalır. Bir şeyleri deste halinde beraber tutmak için kullanılır.
• Bachmann  : Karabinalı halka tırmanılan halatı ve karabina sırtını birlikte her iki yanıyla 4 kez sarar.
• Blakes  : Uç tırmanılan halatı yukarı 4 kez sarar geri gelir, en alt sarmalın altından 2 kez yukarı geçip çıkar. Durdurma düğümü ile biter.
• Distel  : Uç tırmanılan halatı yukarı 3 kez sarar geri gelir, aynı yönde alttan yukarı 1 kez sarar.
• Gerdirme bağı  : Uç ip bedenini bir Çifte kazık bağı ile tutar, ilk iki döngü ilmeğin içinde, uç dış tarafta kalır. Çadır ipi gerdimek için kullanılır.
• Hedden  : Dirsek tırmanılan halatı yukarı 3 kez sarar geri gelir, uçlar dirsek içinden çıkar.
• Klemheist  : Dirsek tırmanılan halatı aşağı 3 kez sarar geri gelir, uçlar dirsek içinden çıkar.
• Knut  : Uç tırmanılan halatı aşağı 5 kez sarar, sonuncu ip bedenini de sarar, sonra kendi altından 1 kez yukarı geçip çıkar.
• Michoacan-Martin  : Uç tırmanılan halatı yukarı 5 sarar geri gelir, ip bedenini aşar ters yönde dolanıp alttan 1 kez yukarı geçip çıkar.
• Prusik  : Dirsek uçları tırmanılan halatı dirsek içinde 3 kez sarar, uçlar birlikte ortadan çıkar.
• Sarkıt bağı  : Uç tırmanılan halatı yukarı 6 kez sarar ve geri gelir, ip bedenini üstten yukarı geçip 1 kez sarar, ip bedenini takiben çıkar.
• Schwabisch  : Uç tırmanılan halatı yukarı 4 kez sarar ve geri gelir, alttan yukarı 1 kez sarar, ip bedeniyle birlikte çıkar.
• Todd-Kramer  : Uç tırmanılan halatı aşağı 5 kez sarar, sonuncu ip bedenini de sarar, sonra kendi altından 1 kez aşağı geçip çıkar.
• Valdotain  : Tırmanılan halatı aşağı 3 kez sarar, sonra her iki uçla kesişip, 3er kez daha kesişerek aşağı sarar, uçları karabina tutar.
• Yelkenci bağı  : Uç tırmanılan halatı yukarı 5 kez sarıp geri gelir, ip bedenini aşar, aynı yönde 1 kez sarar, ip bedenini yarı dolanıp ters yönde yarım sarar, ilk sarmal altından 1 kez yukarı geçip çıkar.
• Tırmanma dışı işler için:
• Farimond  : Aşağı gelen halatın uç dirseği yukarı giden halatı 2 kez sarar, uç ilmeğini dirsek gözünde sıkıştırıp kilitler
• Sibirya bağı  : Aşağı gelen halatın ucu yukarı giden halatın etrafında bir foralı kropi bağı oluşturur; eldivenle bağlanabilir. Atı ağaca kolay çözülür ve bağlamak için kullanılır.

• 
  Autoblock
• 
  Bachmann
• 
  Bellunese
• 
  Blakes
• 
  Çözülmez bağ
• 
  Distel
• 
  Gerdirme bağı
• 
  Hedden
• 
  Klemheist
• 
  Knut
• 
  Michoacan-Martin
• 
  Prusik
• 
  Sarkıt bağı
• 
  Schwabisch
• 
  Todd-Kramer3
• 
  Todd-Kramer5
• 
  Valdotain-VT
• 
  Valdotain-XT
• 
  Farimond
• 
  Sibirya bağı
• 
  Yelkenci bağı

Kaynakça

• http://www.paci.com.au/downloads_public/knots/14_Report_hitches_PBavaresco.pdf 18 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ropes and Friction Hitches used in Tree