Li Ketsyan
| Li Ketsyan | |
|---|---|
Lǐ Kèqíang | |
.jpg) | |
| Xitoy Xalq Respublikasi davlat kengashi raisi | |
|
Mansab davri 15-mart 2013-yildan – 11-mart 2023-yilgacha | |
| Prezident | Xi Jinping |
| Oʻtmishdoshi | Wen Jiabao |
| Shaxsiy maʼlumotlari | |
| Tavalludi |
1-iyul 1955-yil Anxoy |
| Vafoti |
27-oktyabr 2023-yil (68 yoshda) Shanxay, Xitoy  |
| Siyosiy partiyasi |
 XKP |
| Turmush oʻrtogʻi |
Cheng Hong (turm. 1983) |
| Bolalari | 1 |
| Mukofotlari |
 |
| Imzosi |
 |
Li Keqiang (talaffuzi: Li Ketsyan, Andoza:Lang-cn) – Xitoy 2013—2023-yillardagi Bosh vaziri[1][2]. Iqtisodchi va siyosatchi, 2012-yildan 2022-yilgacha Xitoy Kommunistik partiyasi (XKP) Siyosiy byurosi Doimiy qoʻmitasining ikkinchi oʻrindagi aʼzosi boʻlgan[3][4]. Li XKP Bosh kotibi Si Tszinpin bilan birga „Xitoy rahbariyati beshinchi avlodi“ning belgilovchi shaxslaridan edi[5].
1955-yilda Anxuy provinsiyasining Xefey shahrida tugʻilgan Li dastlab Xitoy Kommunistik Yoshlar Ligasidagi ishi orqali Xitoy siyosati saflarida koʻtarilib, 1993-yildan 1998-yilgacha uning birinchi kotibi boʻlib ishlagan[6]. 1998-yildan 2004-yilgacha Li Xenan gubernatori va viloyat partiya kotibi lavozimlarida ishlagan. 2004-yildan 2007-yilgacha u viloyatdagi eng yuqori siyosiy idora boʻlgan Liaoning partiyasi kotibi boʻlib ishlagan. 2008-yildan 2013-yilgacha oʻsha paytdagi bosh vazir Wen Jiabao davrida birinchi darajali bosh vazir oʻrinbosari boʻlgan va iqtisodiy rivojlanish, narxlarni nazorat qilish, moliya, iqlim oʻzgarishi va makroiqtisodiy boshqaruvni oʻz ichiga olgan kompleksni nazorat qilgan[7].
Li 2013-yilda bosh vazir lavozimini egalladi va Xitoy hukumatining ustuvorliklarini eksportga asoslangan oʻsishdan ichki isteʼmolga koʻproq eʼtibor qaratilgan ishlarni olib bordi. Li oʻz davrida Davlat kengashini boshqargan va Xitoyning moliyaviy, iqtisodiy masalalari, tashqi ishlar, milliy xavfsizlik va islohotlarni chuqurlashtirish ortidagi yetakchi shaxslardan biri boʻlgan[8]. Bundan tashqari, Li va uning kabineti 2015-yil may oyida Xitoyning 2025-yilgacha strategik rejasini ishlab chiqish tashabbusini yoqlab chiqdi.
Yoshlar Ligasi tajribasini hisobga olgan holda, Li odatda sobiq rahbar Xu Tszintaoning siyosiy ittifoqchisi va Tuanpay fraksiyasi aʼzosi hisoblangan. Iqtisodiy jihatdan islohotlar va liberallashtirish tarafdori sifatida koʻrilgan Li Xitoy rahbariyatining yanada pragmatik va texnokratik tomoni vakili sifatida tasvirlangan. Li 2022-yil oktabr oyida Siyosiy byuro Doimiy qoʻmitasi aʼzoligidan ketgan va 2023-yil mart oyida uning oʻrniga Li Tsyan bosh vazir etib tayinlangan. Li 2023-yil oktabr oyida, lavozimini tark etganidan bir necha oy keyin yurak xurujidan vafot etdi.
Biografiyasi
[edit | edit source]- 1982-yilda Pekin universitetining yuridik fakultetini bitirgan.
- 1982-1983 yy. – universitetning yoshlar tashkiloti kotibi.
- 1983-1985 – Xitoy talabalar ittifoqi mas’ul kotibi.
- 1985-1988 yy. Xitoy yoshlar ittifoqi raisining oʻrinbosari.
- 1993-1998 yy. – Xitoy Oliy xalq partiyasi mas’ul kotibi.
- 1998-2003 yy. Xenyan viloyati gubernatori.
- 2004-2007 – Lyaonin viloyati gubernatori.
- 2008-2012 – Xitoy davlat kengashi raisining birinchi oʻrinbosari..
- 2013—2023-yillarda Xitoy davlat kengashi raisi.
Vafoti
[edit | edit source]Xitoy Xalq Respublikasi davlat kengashining sobiq bosh vaziri Li Ketsyan toʻsatdan yurak xurujiga uchradi va shifokorlarning barcha urinishlariga qaramay, 27-oktyabr, jumaga oʻtar kechasi Shanhayda vafot etdi, deb xabar bermoqda CCTV Xitoy davlat telekanali. Oʻlimidan soʻnggi bir necha kun oldin Li Ketsyan Shanhayda davolanishda edi, deya taʼkidlaydi CCTV[9].
Manbalar
[edit | edit source]- ↑ „Li Ketsyan utverjden na postu premьera Gossoveta KNR“ (ru). RIA Novosti.
- ↑ „Vechno vmeste s partiey“. 2013-yil 27-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 2-may.
- ↑ Anton Osipov.. „Persona — Li Ketsyan, premьer KNR“. Vedomosti.ru. Vedomosti (2012-yil 20-noyabr). Qaraldi: 2013-yil 11-aprel.
- ↑ „Novыy predsedatelь KNR: Kitay vыstupaet za mir, no gotov vыigrыvatь voynы“. Gazeta.Ru (2013-yil 17-mart). Qaraldi: 2013-yil 8-iyul.
- ↑ „Kitay: Faktы i tsifrы 2007“. Sinьxua (2007-yil 28-noyabr). Qaraldi: 2017-yil 2-fevral.
- ↑ „Kuda dvijetsya Kitay: analiz itogov 17 sʼezda KPK“. Qaraldi: 2013-yil 11-noyabr.
- ↑ „Si Tszinьpin stal novыm gensekom kompartii Kitaya“. BBC (2012-yil 12-noyabr). Qaraldi: 2013-yil 25-avgust.
- ↑ „
程 虹 陪同李 克 强 出 访非洲 (图)“ (Chinese). 凤凰网 (2014-yil 4-may). 2014-yil 4-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 27-mart. - ↑ „Xitoy davlat kengashining sobiq bosh vaziri Li Ketsyan vafot etdi“. kun.uz. Qaraldi: 2023-yil 27-oktyabr.