Divisionism
Divisionism(Divizionizm)— xromatik (xromolyuminarizm deb ham ataladi) neo-impressionistik rasmning oʻziga xos uslubi boʻlib, ranglarning optik jihatdan bir biriga oʻzaro taʼsir qilishi alohida nuqta yoki yamoqlarga boʻlinishi bilan belgilanadi.[1] Tomoshabin bir jihatdan pigmentlarni jismonan aralashtirish oʻrniga ranglarni optik tarzda birlashtirishni talab qilib, boʻlinishchilar ilmiy jihatdan mumkin boʻlgan maksimal yorqinlikka erishayotganiga ishoniladi.1884-yilda Jorj Seurat, Mishel Ejen Chevreul, Ogden Rud va Charlz Blanning ilmiy nazariyalarini tushunishidan kelib chiqib, xromolyuminarizm sifatida uslubga asos solingan.Divizionizm boshqa uslub — nuqtalilik bilan birga rivojlanadi, bu ayniqsa boʻyoqlar nuqtalaridan foydalanish bilan belgilanadi va ranglarni ajratishga eʼtibor qaratmaydi.[2]
Divizionistik rang nazariyasida rassomlar ilmiy adabiyotlarda yorugʻlikni quyidagi kontekstlardan birida ishlatish orqali izohladilar:
- Mahalliy rang
Rasmning dominant elementi sifatida mahalliy rang sub’ektlarning haqiqiy rangiga nisbatan ishora qiladi, masalan; yashil oʻt yoki koʻk osmon.
- Toʻgʻridan-toʻgʻri quyoshning nuri
Tegishli ravishda quyosh taʼsirini ifodalovchi sariq-toʻq sariq ranglar toʻgʻridan-toʻgʻri quyosh nuri taʼsiriga taqlid qilish uchun tabiiy ranglar bilan kesishadi.
- Soya
Agar yorugʻlik faqat bilvosita boʻlsa, qorongʻulik va soyalarni taqlid qilish uchun koʻk, qizil va binafsha kabi turli xil ranglardan foydalanilgan boʻlsa.
- Yoritilgan yorugʻlik
Rasmda boshqasiga qoʻshni boʻlgan ob’ekt unga aks ettirilgan ranglarni berishi mumkin boʻlsa.
- Kontrast
Chevreulning bir vaqtning oʻzida kontrast nazariyasidan foydalanish uchun qarama-qarshi ranglar yaqin joyda joylashtirilishi mumkin boʻlsa.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Grove Art Online“.
- ↑ Homer, Uilyam I. Seurat va rassomlik ilmi. Kembrij, MA: MIT Press, 1964.