Martin Haydegger

Martin Haydegger, 1960

Martin Haydegger (1889.26.9 — Meskirx, Baden - 1976.26.5) — nemis faylasufi-ekzi-stensialist. 1928—45 yillarda Freyburg, keyin Breysgau untlarida professor Gusserlnint shogirdi va izdoshi boʻlgan boʻlsa-da, asta-sekin undan uzoklasha bordi. Borliq haqidagi taʼlimot ("fundamental ontologiya")ni rivojlantirdi; bu taʼlimot asosida haqiqiy mavjudlik (ekzistensiya) bilan kundalik. oddiy dunyoni qarama-qarshi qoʻyish yotadi; H. fikricha, borliqning maʼnosini anglab yetish inson mavjudligining bebaqoligini fahmlash bilan bogʻliqdir. H.ga koʻra, borliqning, inson shaklining oʻziga xos xususiyati shundan iboratki, u nafaqat borliqning boshqa koʻrinishlarini, balki oʻzini oʻzi bilishga ham qodir. Shuningdek, inson borliqning boshqa shakllari bilan turli munosabatlar oʻrnatish xususiyatiga ega. Shuning uchun ham bunday borliq, yaʼni inson ekzistensiyasi — ontologiyaning poy-devori boʻlmogʻi kerak. H. taʼlimoti va u yaratgan oʻziga xos atamalar hozirgi zamon tafakkuri, xususan Yevropa fal-safasi uchun kuchli turtki boʻldi.

Asosiy asarlari

• "Borliq va zamon" (1927);
• "Kant va metafizika muammosi" (1929);
• "Zamon olam manzarasida" (1938);
• "Burilish" (1949);
• "Texnika haqidagi masala" (1953);
• "Metafizi-kaga kirish" (1953).