Vlora

Vlora
Vlora; Vlora
	Shahar
	; Gerb
	40°27′0″N 19°29′0″E / 40.45000°N 19.48333°E
Mamlakat	Albaniya
Markazi balandligi	0 m
Aholisi	130 827
Milliy tarkib	albanlar
Konfessiyaviy tarkib	Musulmonlar, pravoslavlar
Vaqt mintaqasi	UTCUTC+1:00
Pochta indeks(lar)i	9401–9494
Avtomobil kodi	VL

Vlora (Vlora, Vlona ,albancha: Vlorа) — Albaniyaning janubidagi shahar, Vlora viloyati va Vlora tumani maʼmuriy markazi. Temir yoʻl stantsiyasi mavjud. Adriatik dengizining Vlora koʻrfazi sohilidagi dengiz porti. Aholisi taxminan 130 ming kishini tashkil qiladi (2015-yil uchun hisob-kitoblarga koʻra).

Tarixi

Miloddan avvalgi VI asrdan boshlab Vlora oʻrnida Avlon yunon mustamlakasi boʻlgan (qadimgi yunoncha: Αύλών) . Miloddan avvalgi IV asrda tez-tez Otranto va Brindisidan kemalar qatnay boshlagan va muhim port shaharga aylangan. Albaniyadagi boshqa ikki qadimiy shaharlar — Butrint va Apollonia oʻrtasidagi oʻtish nuqtasi sifatida tilga olingan.

1481-yilda Neapolitan xizmatidagi yunon qoʻmondoni Crocodilos Cladas mahalliy yunon va alban isyonchilari koʻmagida shaharni turklardan qaytarib oldi. Shahar oʻn yil davomida Neapol qirolligining nazorati ostida edi.

Oʻrta asrlarda shahar Valona nomi bilan ham tanilgan(italyancha: Valona).

1912-yil 28-noyabrda Ismoil Qamali Vlorada mamlakat mustaqilligini eʼlon qildi va shahar mustaqil Albaniyaning birinchi poytaxti boʻldi. 1920-yilda Italiya bilan urush paytida shahar shiddatli janglar maydoniga aylandi.

1955-yildan 1962-yilgacha Orikum yaqinidagi Pasha-Liman bazasi Sovet dengiz floti tomonidan dengiz bazasi sifatida ishlatilgan, keyin esa Albaniyaning Varshava shartnomasidan chiqishi munosabati bilan vaziyat oʻzgargan^[1].

1997-yilda shahar mashhur tartibsizliklar boshlangan joylardan biri edi.

Taʼlim

Shaharda 1994-yilda tashkil etilgan Ismoil Qamali universiteti joylashgan.

Diqqatga sazovor joylar

Etnografik muzey
Tarix muzeyi
Mustaqillik muzeyi
Muradiye masjidi
Kanini qal’asi (Kanina shahrida)
Porto Palermo qal’asi
Gimar qal’asi xarobalari (Gimard shahrida)
XII-XIV asrlardagi Avliyo Stefan va Mitriy cherkovlari (Dhermi shahrida)
Zvernetsi orolidagi cherkov
Qadimgi Orika amfiteatri (miloddan avvalgi 1-asr) e.)
Marmiroy cherkovi (albancha: Kisha e Marmiroit) Orikum shahridagi Pasha Liman daryosi yaqinida
Mustaqillik monumenti

Egizak shaharlari

Izmir, Turkiya (1994)^[2]

Vlore porti
Vloredagi koʻcha
Orikum shahridagi Pasha-Liman estuariyasi yaqinidagi Marmiroy cherkovi
Vlora porti

Manbalar

↑ Светлана Кузнецова, Евгений Жирнов. „Вопросы по Албании“. Коммерсантъ (2010-yil 20-dekabr). 2017-yil 15-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 13-oktyabr.
↑ İzmir Büyükşehir Belediyesi. „İzmir'in kardeş kentleri“. 2012-yil 4-avgustda asl nusxadan arxivlangan.

[1] Светлана Кузнецова, Евгений Жирнов. „Вопросы по Албании“. Коммерсантъ (2010-yil 20-dekabr). 2017-yil 15-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 13-oktyabr.

[ks-2] İzmir Büyükşehir Belediyesi. „İzmir'in kardeş kentleri“. 2012-yil 4-avgustda asl nusxadan arxivlangan.

[1]

[2]