Wikipedia:Độ nổi bật (phim)

Trang này giải thích một notability guideline của Wikipedia tiếng Việt.

Đây là tiêu chuẩn đã được chấp thuận mà các thành viên nên cố gắng tuân theo. Vì có thể sẽ có những ngoại lệ, hãy áp dụng nó một cách có ý thức. Bất kỳ thay đổi nào liên quan đến nội dung này nên phản ánh sự đồng thuận. Nếu bạn hoài nghi về hướng dẫn nào đó, hãy thảo luận trước tại trang thảo luận.

Viết tắt

Hướng dẫn về độ nội bật cho các bài viết liên quan đến phim điện ảnh là tiêu chuẩn để quyết định xem một chủ thể liên quan đến phim điện ảnh có thể có bài viết riêng hay không. Đối với phần lớn các chủ thể liên quan đến phim điện ảnh, các tiêu chí được thiết lập trong hướng dẫn về độ nội bật chung là đủ để tuân theo. Hướng dẫn này dành riêng cho chủ thể phim điện ảnh, giải thích nguyên tắc về độ nội bật chung khi áp dụng cho phim điện ảnh và cũng xem xét các chính sách và hướng dẫn cốt lõi khác của Wikipedia khi chúng áp dụng để xác định các bài viết độc lập hoặc danh sách độc lập cho phim điện ảnh.

Hướng dẫn chung về độ nội bật nêu rõ: "Nếu một chủ thể đã nhận được mức độ bao phủ đáng kể trong các nguồn đáng tin cậy độc lập với chủ thể đó, thì chủ thể đó được coi là đáp ứng các tiêu chí cho một bài viết độc lập hoặc danh sách độc lập." Liên kết đến bài viết chính giải thích từng tiêu chí. Một chủ thể có thể được coi là nổi bật ngay cả khi nó chỉ đáp ứng một số tiêu chí. Ngược lại, ngay cả khi một chủ thể được cho là đáp ứng tất cả các tiêu chí, sự đồng thuận của nhóm biên tập viên vẫn có thể xác định rằng chủ thể đó không đủ điều kiện có một bài viết độc lập.

Các tiêu chí bổ sung để đánh giá phim điện ảnh được nêu trong các phần dưới đây.

Nguồn đáng tin cậy

Một trong những tiêu chí chung của hướng dẫn về độ nội bật là mức độ phù hợp phải đến từ các nguồn đáng tin cậy và độc lập với chủ thể. Phần này thảo luận về tính độc lập và độ tin cậy của nguồn.

Độc lập: Nguồn cần độc lập với chủ thể, nghĩa là tác giả và nhà xuất bản không trực tiếp liên kết với chủ thể. Các tác giả không nên bao gồm các thành viên của đội ngũ sản xuất và các nhà xuất bản không nên bao gồm hãng phim hoặc các công ty làm việc trong quá trình sản xuất và phát hành tác phẩm. Các loại nguồn được coi là độc lập là những nguồn có các chủ đề không liên quan đến nguồn, chẳng hạn như các tạp chí định kỳ. Các sách thảo luận về một bộ phim trong một bối cảnh lớn hơn hoặc giữa các bộ phim khác cũng là những nguồn tiềm năng; xem đoạn cuối của phần này về mức độ phù hợp trong một nguồn. Thông cáo báo chí, ngay cả khi chúng được tái bản bởi các nguồn không liên quan đến sản xuất, không được coi là độc lập.
Độ tin cậy: Hướng dẫn nội dung để xác định các nguồn đáng tin cậy cho biết, "Các nguồn đáng tin cậy có thể là các tài liệu được xuất bản với quy trình xuất bản đáng tin cậy, các tác giả được coi là có thẩm quyền liên quan đến chủ thể hoặc cả hai." Các nguồn đã xuất bản dưới dạng bản in (chẳng hạn như báo chí và các tạp chí định kỳ khác) là đáng tin cậy nếu quá trình xuất bản của chúng được coi là đáng tin cậy. Nếu những nguồn này cũng xuất bản tài liệu trực tuyến, thì sẽ công bằng khi cho rằng những tài liệu này có quy trình xuất bản tương tự (xem WP:NEWSBLOG). Nếu các nguồn chỉ xuất bản thông tin trực tuyến, thì quá trình xuất bản của họ và/hoặc thẩm quyền của tác giả cần được xem xét một cách cẩn thận.

Để giả định độ nổi bật, các nguồn đáng tin cậy phải có mức độ bao phủ đáng kể. Các ví dụ về mức độ bao phủ không đủ để tạo nên độ nổi bật bao gồm danh sách trên báo về thời gian và địa điểm chiếu phim, tóm tắt cốt truyện mà không có bình luận phê bình, hoặc danh sách trong các hướng dẫn toàn diện về phim điện ảnh như Leonard Maltin's Movie Guide, Time Out Film Guide hoặc Internet Movie Database. ^[1]

Các bằng chứng khác về độ nổi bật

Một chủ thể liên quan đến phim điện ảnh có thể không đáp ứng các tiêu chí của hướng dẫn về độ nội bật chung, nhưng không phải lúc nào bạn cũng có thể tìm thấy mức độ phù hợp đáng kể trên Internet, đặc biệt là đối với những bộ phim cũ. Sau đây là các thuộc tính thường chỉ ra rằng, khi được hỗ trợ bởi các nguồn đáng tin cậy, các nguồn được yêu cầu có khả năng tồn tại:

Phim được phân phối rộng rãi và đã nhận được đánh giá đầy đủ của hai hoặc nhiều nhà phê bình nổi tiếng toàn quốc.
Phim nổi bật về mặt lịch sử, đáp ứng một hoặc nhiều tiêu chí sau:
- Xuất bản ít nhất hai bài báo, ít nhất năm năm sau khi bộ phim phát hành lần đầu tiên.
- Bộ phim được coi là nổi bật bởi một cuộc khảo sát rộng rãi của các nhà phê bình điện ảnh, học giả điện ảnh hoặc các chuyên gia về điện ảnh, và cuộc thăm dò như vậy được tiến hành ít nhất năm năm sau khi bộ phim phát hành.^[2]
- Phim đã được tái phát hành thương mại hoặc trình chiếu trong liên hoan phim, ít nhất năm năm sau khi phát hành lần đầu.
- Phim được giới thiệu như một phần của phim tài liệu, chương trình hoặc hồi tưởng về lịch sử ngành điện ảnh.
Phim đã nhận được một giải thưởng lớn cho sự xuất sắc trong một số khía cạnh của quá trình làm phim.^[3]
Phim đã được chọn để bảo quản trong kho lưu trữ quốc gia.^[4]
Phim được "giảng dạy" như một môn học tại một trường đại học hoặc cao đẳng được công nhận với chương trình phim nổi bật.

Những tiêu chí này được trình bày như những quy tắc ngón tay cái để dễ dàng xác định những bộ phim mà Wikipedia có lẽ nên có các bài viết về nó. Trong hầu hết mọi trường hợp, việc tìm kiếm kỹ lưỡng các nguồn đáng tin cậy của bên thứ ba và độc lập sẽ thành công cho một bộ phim đáp ứng một hoặc nhiều tiêu chí này. Tuy nhiên, việc đáp ứng các tiêu chí này không phải là đảm bảo tuyệt đối rằng Wikipedia phải có một bài viết riêng, độc lập hoàn toàn dành riêng cho bộ phim.

Các tiêu chí

Một số bộ phim không vượt qua các tiêu chí trên vẫn có thể nổi bật và nên được đánh giá dựa trên thành tích của chúng. Khả năng của bài viết để chứng thực tính nổi bật của một bộ phim thông qua các nguồn có thể kiểm chứng là rất đáng kể. Một số tiêu chí cần xem xét là:

Bộ phim đại diện cho một thành tựu độc đáo trong điện ảnh, là một cột mốc quan trọng trong sự phát triển của nghệ thuật điện ảnh, hoặc đóng góp đáng kể vào sự phát triển của nền điện ảnh quốc gia, với những tuyên bố có thể kiểm chứng như "Phim hoạt hình cel duy nhất từng được sản xuất tại Thái Lan" (xem The Adventure of Sudsakorn) ^[5]
Bộ phim có sự tham gia đáng kể (tức là một trong những vai trò quan trọng nhất trong quá trình làm phim) của một nhân vật nổi tiếng và là một phần quan trọng trong sự nghiệp của họ.
Phim đã được phân phối thành công ở một quốc gia không phải là quốc gia sản xuất phim lớn và được sản xuất bởi một "hãng phim lớn" của quốc gia đó. Các bài viết về một bộ phim như vậy phải khẳng định rằng bộ phim được đề cập là nổi bật vì một thứ gì đó hơn là chỉ đơn thuần là đã được sản xuất, và nếu có thể tìm thấy bất kỳ tài liệu nào hỗ trợ thông tin này, thì nên trích dẫn nó bằng bất kỳ ngôn ngữ nào.^[6]

Phim trong tương lai, phim chưa hoàn thành và phim chưa phân phối

Những bộ phim chưa được các nguồn đáng tin cậy xác nhận là đã bắt đầu quá trình quay phim chính thì không nên có bài viết riêng, vì các vấn đề về ngân sách, kịch bản và vấn đề tuyển diễn viên có thể cản trở dự án trước ngày quay dự kiến. Cũng không nên đặt giả thiết rằng vì một bộ phim có khả năng là một phim điện ảnh cao cấp được phát hành, nó sẽ không gặp phải những thất bại — không có điều gì là "chắc chắn" trong quá trình sản xuất. Cho đến khi bắt đầu quá trình quay phim chính, thông tin về phim có thể được đưa vào các bài viết về chủ thể của phim, nếu có. Các nguồn phải được sử dụng để xác nhận thời điểm bắt đầu quá trình quay phim chính sau khi quá trình này đã bắt đầu.

Trong trường hợp là phim hoạt hình, các nguồn đáng tin cậy phải xác nhận rằng phim rõ ràng đã qua quá trình tiền kỳ, nghĩa là các khung hình hoạt hình cuối cùng đang được vẽ và/hoặc kết xuất, và các bản ghi âm cuối cùng của phần lồng tiếng và âm nhạc đã được thực hiện.^[7]

Ngoài ra, những bộ phim đã bắt đầu quay nhưng chưa được phát hành công khai (ở rạp chiếu phim hoặc dưới dạng VOD) không nên có các bài viết riêng trừ khi bản thân quá trình sản xuất là nổi bật theo các nguyên tắc về độ nổi bật. Tương tự, những bộ phim sản xuất trong quá khứ hoặc chưa hoàn thành hoặc chưa được phân phối không được có bài viết riêng, trừ khi thất bại của những tác phẩm này là nổi bật theo hướng dẫn.

Nguồn tham khảo

Khi tìm kiếm tài liệu tham khảo để thiết lập độ nổi bật của một phim điện ảnh và để cung cấp thông tin cần thiết cho một bài viết chất lượng cao đầy đủ, hãy xem xét một số nguồn tham khảo sau:

Thông tin của phim trên Internet Movie Database hoặc các cơ sở dữ liệu tương tự, có thể cung cấp thông tin có giá trị bao gồm các liên kết đến các bài đánh giá, các bài báo và tài liệu tham khảo trên phương tiện truyền thông. Tuy nhiên, một trang trong cơ sở dữ liệu không tạo nên sự nổi bật của bộ phim.
Phim và tạp chí giải trí. Nhiều tạp chí trong Thể loại:Tạp chí điện ảnh có thể cung cấp các tài liệu tham khảo tốt và các chỉ số đánh giá độ nổi bật.

Xem thêm

Ghi chú

^ Many of these sources can provide valuable information, and point to other sources, but in themselves do not indicate a notable subject. Similar cases of publications where a mention does not establish notability may include: reviews that are part of a comprehensive review of ALL films in a particular festival, that don't assert anything regarding the notability of individual entries; other forms of comprehensive, non-selective coverage; and some web-based reviews by amateur critics who have not established their own notability as critics.
^ Examples would include the Sight and Sound Poll, AFI's 100 Years…100 Movies, Time Out Centenary of Cinema, 1999 Village Voice Critics Poll, Positif's poll, etc.
^ This criterion is secondary. Most films that satisfy this criterion already satisfy the first criterion. However, this criterion ensures that our coverage of such content will be complete. Standards have not yet been established to define a major award, but it's not to be doubted that an Academy Award, or Palme D'or, Camera D'or, or Grand Prix from Cannes would certainly be included. Many major festivals such as Venice or Berlin should be expected to fit our standard as well.
^ See The United States National Film Registry for one example. Any nation with a comparable archive would equally meet our standards.
^ This should not be too widely construed, as any film could claim a unique accomplishment such as "Only film where seven women in an elevator carry yellow handbags."
^ This criterion ensures that our coverage of important films in small markets will be complete, particularly in the case of countries which do not have widespread internet connectivity (or do not have online archives of important film-related publications) and whose libraries and journals are not readily available to most editors of the English Wikipedia. In this case "major film producing country" can be roughly approximated as any country producing 20 or more films in a year, according to the report by UNESCO. Defining a "major studio" is highly dependent on the country in question.
^ Common steps in the animated film pre-production process are usually geared towards pitching the idea of the film by previewing the final product (for instance, storyboards, scratch voice-over tracks, and rough animations also known as "reels"), and such events do not fulfill the requirements of this guideline. Instead, this guideline attempts to ensure that the film has been green-lighted and is currently in production, as evidenced by activities analogous to live-action filming, such as recording of final voice-over tracks by credited voice actors, recording of final music and foley sound effects, and drawing/rendering of final animation frames.

[1] Many of these sources can provide valuable information, and point to other sources, but in themselves do not indicate a notable subject. Similar cases of publications where a mention does not establish notability may include: reviews that are part of a comprehensive review of ALL films in a particular festival, that don't assert anything regarding the notability of individual entries; other forms of comprehensive, non-selective coverage; and some web-based reviews by amateur critics who have not established their own notability as critics.

[2] Examples would include the Sight and Sound Poll, AFI's 100 Years…100 Movies, Time Out Centenary of Cinema, 1999 Village Voice Critics Poll, Positif's poll, etc.

[3] This criterion is secondary. Most films that satisfy this criterion already satisfy the first criterion. However, this criterion ensures that our coverage of such content will be complete. Standards have not yet been established to define a major award, but it's not to be doubted that an Academy Award, or Palme D'or, Camera D'or, or Grand Prix from Cannes would certainly be included. Many major festivals such as Venice or Berlin should be expected to fit our standard as well.

[4] See The United States National Film Registry for one example. Any nation with a comparable archive would equally meet our standards.

[5] This should not be too widely construed, as any film could claim a unique accomplishment such as "Only film where seven women in an elevator carry yellow handbags."

[6] This criterion ensures that our coverage of important films in small markets will be complete, particularly in the case of countries which do not have widespread internet connectivity (or do not have online archives of important film-related publications) and whose libraries and journals are not readily available to most editors of the English Wikipedia. In this case "major film producing country" can be roughly approximated as any country producing 20 or more films in a year, according to the report by UNESCO. Defining a "major studio" is highly dependent on the country in question.

[7] Common steps in the animated film pre-production process are usually geared towards pitching the idea of the film by previewing the final product (for instance, storyboards, scratch voice-over tracks, and rough animations also known as "reels"), and such events do not fulfill the requirements of this guideline. Instead, this guideline attempts to ensure that the film has been green-lighted and is currently in production, as evidenced by activities analogous to live-action filming, such as recording of final voice-over tracks by credited voice actors, recording of final music and foley sound effects, and drawing/rendering of final animation frames.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]